Το Παρίσι, γνωστό και ως η Πόλη του Φωτός (Ville lumière), από τότε που φωτίστηκαν οι κύριες λεωφόροι του με φανούς γκαζιού το 1828, είναι η πρωτεύουσα της Γαλλίας και της περιφέρειας Île-de-France και μία από τις ιστορικότερες πόλεις της Ευρώπης. Το Παρίσι περιλαμβάνει την πόλη του Παρισιού και τα περίχωρα και βρίσκεται σε ένα λεκανοπέδιο. Ο συνολικός πληθυσμός της μητροπολιτικής περιοχής ξεπερνά τα 11.000.000 και είναι έτσι μία από τις μεγαλύτερες πόλεις της Ευρωπης και του κόσμου. Επιπλέον είναι η πολιτιστική και οικονομική πρωτεύουσα της Γαλλίας, το σημαντικότερο κομβικό σημείο της και έδρα πολλών διεθνών οργανισμών, όπως της ΟΥΝΕΣΚΟ.

Γεωγραφία

Γεωγραφική θέση

Το Παρίσι είναι κτισμένο στο κέντρο του λεκανοπεδίου του Παρισιού, κατα μέσο όρο 65 μέτρα πάνω από τη στάθμη της θάλασσας. Η πόλη του Παρισιού περιβάλλεται από μεγάλα δάση, τα οποία προσφέρουν ανάσα δροσιάς και ανάπαυσης στους Παριζιάνους.

Η έκταση της πολης φτάνει τα 105,4 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ ολόκληρη η μητροπολιτική περιοχή ξεπερνά τα 14.518 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

1, 2, 3,

4, 5, 6,

7, 8, 9,

10, 11, 12,

13, 14, 15,

16, 17, 18,

19, 20, 21,

22, 23, 24,

25, 26, 27,

28, 29,

Σηκουάνας

Ο Σηκουάνας συνδέει το Παρίσι με το εσωτερικό της Γαλλίας, και πιο συγκεκριμένα με την Βουργουνδία, και με την Μάγχη. Έπαιξε σπουδαίο ρόλο στην ανάπτυξη και εξέλιξη της πόλης. Χωρίζει το Παρίσι σε δύο άνισες όχθες, στην δεξιά όχθη (rive droite) όπου κυριαρχούν οι επιχειρήσεις και τα χρηματιστήρια, και την νότια, την αριστερή όχθη (rive gauche) όπου είναι ο παραδοσιακός τόπος διαμονής διανοουμένων και καλλιτεχνών.

Νησιά

Το Île de la Cité είναι ένα μικρό νησάκι στον Σηκουάνα, στην καρδιά του Παρισιού. Κατοικήθηκε για πρώτη φορά στην αρχαιότητα και είναι έτσι το αρχαιότερο σημείο του Παρισιού.

Πληθυσμός

Ο πληθυσμός της πόλης ανέρχεται στα 2.153.600 κατοίκους, ενώ μαζί με τα περίχωρα και τις γύρω κοινότητες, την μητροπολιτική περιοχή δηλαδή, αγγίζει τα 11.200.000 κατοίκους περίπου, που την καθιστούν ως την μεγαλύτερη πόλη σε πληθυσμό στην Ευρώπη. Η παγκόσμια κατάταξη το φέρνει στην 23η θέση.

Γεωπολιτική σημασία

Το Παρίσι σαν ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή συγκεντρώνει Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (Α.Ε.Π.) μεγαλύτερο από ολόκληρη την Αυστραλία. Είναι το μεγαλύτερο οικονομικό κέντρο μαζί με το Λονδίνο στην Ευρώπη και συγκεντρώνει το 30% των επιχειρηματιών ολόκληρης της χώρας. Στο Παρίσι εδρεύουν το 40% των επιχειρήσεων όλης της χώρας και η μεγαλύτερη επιχειρηματική περιοχή της Ευρώπης το λεγόμενο "La Défense" (Λα Ντεφάνς) το δεύτερο μεγαλύτερο σε μέγεθος χρηματιστήριο της Ευρώπης "Euronext" (Γιούρονεξτ).

Τουρισμός

Το Παρίσι, προσελκύει κάθε χρόνο εκατομμύρια τουρίστες από όλον τον κόσμο που έρχονται να θαυμάσουν την αρχιτεκτονική της πόλης, τα μνημεία της αλλά και τα πλούσια σε εκθέματα μουσεία του. Ένα σημαντικό κομμάτι της πόλης είναι ο ποταμός Σηκουάνας ο οποίος χωρίζει την πόλη σε δύο μέρη, την αριστερή και τη δεξιά όχθη. Σημαντικότερα αξιοθέατα είναι ο Πύργος του Άϊφελ, η Αψίδα του Θριάμβου, η Σακρέ Κερ στη Μονμάρτη, η Παναγία των Παρισίων, το μνημείο της Βαστίλλης, η Πλατεία Βαντόμ, η Πλας ντε Βοζ, τα μουσεία του Λούβρου, του Ορσαί, του Πικάσο, το μουσείο του Ροντέν, του Μπομπούρ με εκθέματα σύγχρονης τέχνης, το πανεπιστήμιο της Σορβόνης, καθώς και το παλάτι των Βερσαλλιών λίγα χιλιόμετρα έξω από το Παρίσι.

Ιστορία

Αρχαιότητα

Η πόλη του Παρισιού εξελίχθηκε από έναν κέλτικο οικισμό στα μέσα του 3ου αιώνα προ Χριστού πάνω στο νησί που βρίσκεται το σημερινό κέντρο της μεγαλούπολης, στον ποταμό Σηκουάνα. Το 52 π.Χ ο οικισμός κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους. Τότε ονομάστηκε το Παρίσι 'Lutetia'.Κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας ο οικισμός μεγάλωσε σημαντικά και επεκτάθηκε και στην αριστερή όχθη του ποταμού Σηκουάνα. Εκεί ιδρύθηκαν ένα αμφιθέατρο, λουτρά και ένας χώρος συγκέντρωσης(Forum). Τον 3ο αιώνα μ.Χ έφεραν μερικοί ιεραπόστολοι τον χριστιανισμό για πρώτη φορά στο Παρίσι. Ο άγιος Διόνυσος του Παρισιού έγινε το 250 μ.Χ ο πρώτος επίσκοπος του Παρισιού. Αργότερα όμως, κατά την διάρκεια των διωγμών του αυτοκράτορα Δέκιου, αποκεφαλίστηκε στον λόφο της Μονμάρτρης. Στο μέρος όπου τον θάψαν, ιδρύθηκε τον 7ο αιώνα η Βασιλική του Αγίου Διονυσίου(Saint Denis), η οποία χρησίμευε από τότε ως χώρος ταφής των Γάλλων βασιλιάδων. Το 360 η πόλη μετονομάστηκε οριστικά Παρίσι. Το 486 η ρωμαική κυριαρχία έλαβε τέλος στο Παρίσι και στη Βόρεια Γαλλία, καθώς τα στρατεύματα των Μεροβινγκίων κατέλαβαν την πόλη. Ο βασιλιάς Chlodwig έγινε το 486 ο πρώτος βασιλιάς της Γαλλίας.

Μεσαίωνας

Το 508 το Παρίσι έγινε πρωτεύουσα του κράτους των Φράγκων. Το 586 μια μεγάλη πυρκαγιά κατέστρεψε την πόλη ολοσχερώς. Ο πολύ σκληρός χειμώνας 763/764-ο ποταμός Σηκουάνας πάγωσε ως τον πάτο-ήταν η αιτία για μια μεγάλη πείνα στο Παρίσι, και πολλοί άνθρωποι πέθαναν από το κρύο. Η πόλη έχασε την σημασία της και το 794 ο Κάρολος ο Μέγας έκανε το Άαχεν πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας. Τον 9ο αιώνα το Παρίσι δέχτηκε αλλεπάλληλες επιθέσεις των Βίκινγκς. Παρ όλες τις πολύμηνες επιθέσεις των Βίκινγκς, και μετά από σκληρές μάχες και πολλά θύματα, και αφού μεγάλο μέρος της πόλης είχε καεί, οι Βίκινγκς δεν ξαναεπιτέθηκαν στο Παρίσι. Το 987 ο Hugo Capet έγινε βασιλιάς και έκανε το Παρίσι πρωτεύουσα της Γαλλίας και ίδρυσε την δυναστεία των Καπετίδων που διήρκεσε μέχρι το 1328. το 1163 άρχισε το χτίσιμο της Παναγίας των Παρισίων και γύρω από την πόλη χτίστηκαν προστατευτικά τείχη. Το 1181 έγινε η πρώτη δημόσια αγορά. Κατά την διάρκεια του 13ου αιώνα υπήρξαν πολλές φυσικές καταστροφές στο Παρίσι όπως παγωνιές και πλημμύρες. Το 1210 άρχισε να χτίζεται και το Λούβρο. Κατά την διάρκεια του Μεσαίωνα το Παρίσι ήταν χωρισμένο σε μια δεξιά όχθη, όπου κυριαρχούσε η πολιτική, η οικονομία και η θρησκεία, και στην αριστερή όχθη, όπου κυριαρχούσε το προπύργιο των διανοούμενων. Εκεί ιδρύθηκε το 1257 το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης.

Μεταρρύθμιση

Στις αρχές του 16ου αιώνα πέθαιναν πολλοί άνθρωποι από την χολέρα και άλλες μολυσματικές ασθένειες. Κάτω από την βασιλεία του Φραγκίσκου Α΄ (1494-1547) αναπτύχθηκε η τέχνη και ο πολιτισμός. Αγόρασε πολλά έργα τέχνης του Τιτσιάνο, του Μιχαήλ Άγγελου και του Ραφαήλ, θέτοντας τις βάσεις για την βασιλική συλλογή πινάκων ζωγραφικής. Επίσης προέκτεινε το κάστρο Φονταινεμπλό. Ίδρυσε το "Γαλλικό Κολλέγιο", το οποίο υπάρχει μέχρι σήμερα και εκεί διδάσκονταν Ελληνικά, Λατινικά και Εβραϊκά.

Κατά την διάρκεια των πολέμων των Ουγενότων από το 1562 μέχρι το 1598 το Παρίσι έμεινε σε καθολική ιδιοκτησία. Στην νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου, 24 Αυγούστου 1572, δολοφονήθηκαν 3000 με 10000 Ουγενότοι στο Παρίσι. Το 1598 με το Έδικτο της Νάντης οι πόλεμοι των Ουγενόττων τελείωσαν.

Υπό τον Λουδοβίκο ΙΓ΄ η οικονομία άρχισε να βελτιώνεται. Ίδρυσε 3 τμήματα του Παρισιού τα οποία υπάρχουν ως σήμερα. Το ανάκτορο του Λουξεμβούργου (Palais de Luxembοurg) και το Palais Royal χτίστηκαν εκείνη την περίοδο. Το βασιλικό τυπογραφείο(1620), ο Βοτανικός Κήπος(1626) και η Γαλλική Ακαδημία(1635) δυνάμωσαν την πολιτιστική σημασία της πρωτεύουσας.

Σύγχρονο Παρίσι

Κατά την διάρκεια του 19ου και 20ου αιώνα, το Παρίσι δέχεται συχνά την Παγκόσμια Έκθεση, που σημαδεύει έντονα την πρωτεύουσα. Ο Πύργος του Άιφελ εγκαινιάστηκε γι'αυτή του 1889 (εκατό χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης), το μετρό γι'αυτή του 1900...

Ο γερμανικός στρατός κατέλαβε το Παρίσι κατά την διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, από το 1940 έως το 1944. Στις 25 Αυγούστου, η άφιξη του δεύτερου τάγματος τεθωρακισμένων του στρατηγού Λεκλέρ (Leclerc), σήμανε και το τέλος της κατάληψης της πρωτεύουσας, χωρίς να σημειωθούν παραπάνω ζημιές ˙ ο στρατηγός Ντίτριχ φον Χολτίτζ (Dietrich von Choltitz) δεν υπάκουσε στις διαταγές του Χίτλερ που απαιτούσε την καταστροφή του Παρισιού.

Το Παρίσι οργάνωσε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1900 και 1924. Ήταν επίσης υποψήφια το 1992, 2008 και 2012 που κερδήθηκαν τελικά από τις πόλεις της Βαρκελώνης, του Πεκίνου και του Λονδίνου αντίστοιχα.

Πολιτισμός και αξιοθέατα

Η γαλλική πρωτεύουσα έχει έναν μεγάλο αριθμό σε ιστορικά, θρησκευτικά κτίρια, μουσεία, πάρκα και θέατρα. Στο Παρίσι βρίσκονται περίπου 160 μουσεία, 200 γκαλερί, 100 θέατρα, 600 κινηματογράφοι και πάνω απο 10000 εστιατόρια. Η προσφορά σε πολιτιστικές εκδηλώσεις περιλαμβάνει κονσέρτα, εκθέσεις, φεστιβάλ μουσικής και κινηματογράφου, επιδείξεις μόδας αλλά και αθλητικές εκδηλώσεις. Το παλατι Fontainebleau μπήκε το 1979 στην λίστα της UNESCO ως πολιτιστικό μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς, το παλάτι των Βερσαλλιών το 1981 και η όχθη του ποταμού Σηκουάνα το 1991.

Θέατρο

Τα μεγαλύτερα θέατρα της χώρας βρίσκονται στο Παρισι. Το Γαλλικό Θέατρο (Theatre français) είναι το εθνικό θέατρο με κλασσικό περιεχόμενο κυρίως. Ιδρύθηκε το 1680 και εκεί παίζονται κατεξοχήν τα έργα του Μολιέρου. To Moulin Rouge χτίστηκε το 1889. Το όνομα του θεάτρου αυτού σημαίνει "Κοκκινος Μύλος", που είναι και το σήμα κατατεθέν του. Υπάρχει επίσης και η Όπερα του Παρισιού, η οποία ιδρύθηκε το 1875, καθώς και το θέατρο των Ηλυσίων Πεδίων.

Μουσεία

Το Παρίσι βρίθει μουσείων και εκθεσιακών χώρων που καλύπτουν πληθώρα θεμάτων και ιστορικών περιόδων. Επιχειρώντας μία αναφορά στα πιο σημαντικά:

* Το παγκοσμίως γνωστό μουσείο του Λούβρου, το οποίο άνοιξε τις πύλες του το 1793 περιλαμβάνει πάνω απο 30.000 εκθέματα, από την αρχαιότητα μέχρι τον 19ο αιώνα. Πριν γίνει μουσείο ήταν βασιλική κατοικία, και σήμερα είναι το μεγαλύτερο μουσείο του κόσμου. Βρίσκεται ακριβώς στο κέντρο του Παρισιού.

* Το μουσείο Ορσέ (Musée d'Orsay), παλιός σιδηροδρομικός σταθμός που ανακατασκευάστηκε το 1986 για να στεγάσει αντικείμενα γαλλικής τέχνης της χρονικής περίοδου 1848-1914, φιλοξενεί μία πλούσια συλλογή ιμπρεσιονιστικών έργων, καθώς και εξαιρετικά ενδιαφέρουσες προσωρινές εκθέσεις.

* Το Πομπιντού (Pompidou) ή Μπωμπούρ (Beaubourg) ή Εθνικό κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού, γνωστό για τη νεωτεριστική αρχιτεκτονική του, κτίσθηκε το 1977 και στεγάζει σύγχρονα έργα τέχνης.

* Το Grand Palais πρωτοάνοιξε στην παγκόσμια εκθεση το 1900. Μέσα στο μουσείο βρίσκονται κυρίως πίνακες ζωγραφικής. Δίπλα αλλά ενσωματωμένο στο μουσείο βρίσκεται ένα δεύτερο μουσειο φυσικής ιστορίας.

* Το μουσείο του Πάμπλο Πικάσο είναι αφιερωμένο, όπως το λέει και ο τίτλος του, στον μεγάλο Ισπανό ζωγράφο. Εκτίθενται περίπου 250 έργα του Πικάσσο, πίνακες αλλά και γλυπτά.

* Το πάρκο της Βιλέτ, στο οποίο βρίσκονται τα μουσεία της "πόλης της μουσικής" και της "Πόλης των επιστημών και βιομηχανίας" με την τεραστίων διαστάσεων κινηματογραφική αίθουσα Ζεόντ (οθόνη 1 000 μ²)

* Το μουσείο Ροντέν, με τον συμπαθέστατο κήπο που φιλοξενεί έργα του διάσημου γλύπτη

Δρόμοι και κτίρια

Η λεωφόρος των Ηλυσίων Πεδίων (Avenue des Champs-Élysées) είναι πιθανόν η πιο διάσημη λεωφόρος του κοσμου. Το πλάτος της φτάνει τα 71 μέτρα, αρχίζει απο το Λούβρο και τους κήπους Tuileries, και φτάνει στην περιοχή La Defénse.

Ο Πύργος του Άϊφελ είναι το ορόσημο της πόλης. Χτίστηκε το 1889, ενώ στην αρχή είχε σχεδιαστεί για προσωρινή μόνο χρήση για την παγκόσμια έκθεση το 1900. Δέχεται πάνω απο 6.000.000 επισκέπτες ετησίως, ενώ το 2002 συμπλήρωσε συνολικά 200.000.000 τουρίστες από τότε που κατασκευάστηκε.

Η Αψίδα του Θριάμβου ( Arc de Triomphe) χτίστηκε από τον Ναπολέοντα απο το 1806-1835.

Η Σορβόννη είναι το αρχαιότερο πανεπιστήμιο βόρεια των Άλπεων. Χτίστηκε τον 13ο αιώνα.

Εκκλησίες

Ο καθεδρικός ναός της Παναγίας των Παρισίων (Notre Dame de Paris) είναι ένας από τους αρχαιότερους καθεδρικούς ναούς της Ευρώπης. Άρχισε να χτίζεται το 1163 και ολοκληρώθηκε το 1345. Οι δύο πύργοι έχουν ύψος 69 μέτρα, ενώ το μήκος όλης της εκκλησίας φτάνει τα 130 μέτρα και πλάτος 45 μέτρα. Συνολικά έχει χωρητικότητα 9.000 ατόμων στην εκκλησία.

Η εκκλησία του Αγίου Σουλπικίου (Saint Sulpice). Η σημερινή εκκλησία άρχισε να χτίζεται το 1649 και ολοκληρώθηκε τον 18ο αιώνα.

Η βασιλική της Ιερής Καρδιάς(Basilique de Sacré-Coeur) είναι μια ρωμαιοκαθολική εκκλησία στον λόφο της Μονμάρτρης στο υψηλότερο σημείο της πόλης μετά τον Πύργο του Άιφελ. Το 1876 άρχισε να χτίζεται, το 1914 ολοκληρώθηκε.

Πύργος του Άιφελ

Μονμάρτρη ( Montmartre)

Μουσείο του Λούβρου

Παναγία των Παρισίων (Notre-Dame de Paris)

Βερσαλλίες (παλάτι)

Παρίσι, σ' αγαπώ ( Paris, je t'aime)

Paris, Eyewitness Travel

Συγκοινωνία

* Μετρό Παρισιού

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επίσημη ιστοσελίδα

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<@=@=@>