Η φραγκοσυκιά (Opuntia ficus-indica) είναι κακτοειδές φυτό, πολύκλαδο, το οποίο μπορεί να φτάσει μέχρι ύψος 3-5 μέτρων. Δεν έχει κορμό και αποτελείται από σαρκώδη επίπεδα τμήματα («φύλλα») με μορφή ελλειπτικού δίσκου, ενωμένα μεταξύ τους.

Ο καρπός της φραγκοσυκιάς είναι το φραγκόσυκο, ο οποίος είναι ένα από κίτρινο (πριν ωριμάσει πλήρως) προς ροδοκόκκινο (όταν ωριμάσει) φρούτο με μικρά αγκαθάκια, σα χνούδι, στην επιφάνειά του. Τα φραγκόσυκα αναπτύσσονται περιμετρικά στην άκρη των επίπεδων τμημάτων της φραγκοσυκιάς και έχουν βάρος 150-400 γραμμάρια. Τα άνθη της είναι κίτρινα, χωρίς μίσχο.

Ιστορία

Η πατρίδα της φραγκοσυκιάς είναι η Κεντρική Αμερική - Μεξικό. Εισήχθηκε στην Ευρώπη και στη συνέχεια σε όλο τον κόσμο από τους θαλασσοπόρους οι οποίοι επέστρεψαν από την ανακάλυψη της Αμερικής κατά τον 15ο-16ο αιώνα. Η πρώτη περιγραφή του έγινε το 1535 από τον Ισπανό Gonçalo Hernández de Oviedo y Valdés στην «Ιστορία των Ανατολικών Ινδιών».

Που βρίσκεται σήμερα

Εκτός από την πατρίδα της την Αμερική, η φραγκοσυκιά έχει σημαντική επέκταση στη Μεσόγειο, σε σημείο που να θεωρείται μέρος του φυσικού περιβάλλοντος, στην Αφρική, σε μεγάλες εκτάσεις στην Αυστραλία και γενικά σε ζεστά μέρη σε όλη τη γη. Μπορεί και επιζεί με επιτυχία σε ξηρά μέρη με μικρή ποσότητα χώματος (π.χ. σε βραχώδεις εκτάσεις). Σε πιο φιλικές συνθήκες (π.χ. σε εύφορες πεδιάδες) επεκτείνεται με ευκολία και σχηματίζει μεγάλα, αδιαπέρατα συμπλέγματα.

Αναπαραγωγή και προβλήματα

Οποιοδήποτε μέρος του φυτού ριζοβολεί, κάνοντας πολύ εύκολη την αναπαραγωγή του. Στην Αυστραλία δημιουργήθηκαν προβλήματα από τη ραγδαία επέκταση του φυτού. Για την αντιμετώπισή του εισήχθηκε έντομο από την Κεντρική Αμερική που περιόρισε την έκτασή του σημαντικά.

Χρήσεις

Το φυτό χρησιμοποιείται συχνά σαν φυτοφράκτης. Φράκτες από φραγκοσυκιές μπορούν να λειτουργήσουν αποτρεπτικά στην εξάπλωση δασικών πυρκαγιών διότι ο σαρκώδης κορμός περιέχει νερό και καίγεται δύσκολα. Ο καρπός του, το φραγκόσυκο καταναλώνεται σαν φρούτο αλλά πριν το φάει κανείς θα πρέπει να το καθαρίσει προσεκτικά γιατί είναι γεμάτο μικροσκοπικά αγκάθια.