Ο όρος τροτσκισμός αναφέρεται σε μία ερμηνεία του μαρξισμού - λενινισμού, έτσι όπως τη διατύπωσε ο Λέων Τρότσκι. Ο Τρότσκι θεωρούσε τον εαυτό του έναν ορθόδοξο μαρξιστή-λενινιστή, που υποστήριζε τον σχηματισμό ενός κόμματος «πρωτοπορίας» στη βάση του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού. Η πολιτική του διαφέρει από εκείνη του σταλινισμού, της επικρατούσας εκδοχής λενινισμού στο ανατολικό μπλοκ, έχοντας ως κύριο σημείο διαφοράς την ανάγκη για τη διεθνή «διαρκή επανάσταση». Μια σειρά κομμάτων και οργανώσεων σε όλο τον κόσμο συνεχίζουν να παρουσιάζονται ως τροτσκιστικά, αν και προσεγγίζουν με διαφορετικό τρόπο τα κείμενα του Τρότσκι.
Ορισμός
Ο Τζέιμς Π. Κάννον στο βιβλίο του «Ιστορία του Αμερικάνικου Τροτσκισμού» (1942) έγραφε ότι: «Ο τροτσκισμός δεν είναι ένα νέο κίνημα, ένα νέο δόγμα, αλλά η επιστροφή, η αναβίωση του γνήσιου μαρξισμού, όπως εκείνη αναπτύχθηκε με τη Ρωσική Επανάσταση και τις πρώτες ημέρες της Κομμουνιστικής Διεθνούς».
Ωστόσο, ο τροτσκισμός μπορεί να διακριθεί από τις άλλες μαρξιστικές θεωρίες από τέσσερα στοιχεία-κλειδιά:
* 1. Υποστήριξη της στρατηγικής της «διαρκούς επανάστασης», σε αντίθεση με τη θεωρία των δύο σταδίων των αντιπάλων του[1].,
* 2. Κριτική για την -μετά του 1924- ηγεσία της Σοβιετικής Ένωσης, ανάλυση των χαρακτηριστικών της[2] και μετά το 1933, στήριξη της πολιτικής επανάστασης στη Σοβιετική Ένωση και χαρακτηρισμό της, με ότι σήμαινε ο όρος, ως εκφυλισμένο εργατικό κράτος,
* 3. Στήριξη της κοινωνικής επανάστασης στις προοδευμένες καπιταλιστικά χώρες, μέσα από τη μαζική ταξική πάλη,
* 4. Στήριξη του προλεταριακού διεθνισμού[3].
Ο Τρότσκι, η Ρωσική Επανάσταση και ο Στάλιν
Σύμφωνα με τον Τρότσκι, ο όρος «τροτσκισμός» επινοήθηκε από το Πάβελ Μιλιούκωφ, τον ιδεολογικό ηγέτη του Συνταγματικού Δημοκρατικού κόμματος (Καντέτοι) στη Ρωσία, που διεξήγαγε ένα λυσσαλέο αγώνα ενάντια στον «τροτσκισμό» «ήδη από το 1905», όταν ο Τρότσκι εξελέγη επικεφαλής του Σοβιέτ της Αγίας Πετρούπολης, κατά τη διάρκεια της επανάστασης εκείνου του χρόνου[4].
Ο Τρότσκι υποστήριξε την προλεταριακή επανάσταση, όπως εκείνος τη σκιαγράφησε και έγινε γνωστή, ως «θεωρία της διαρκούς επανάστασης», που αναπτύχθηκε καταρχάς το 1905. Επισήμανε ότι στις χώρες που η αστική φιλελεύθερη επανάσταση δεν είχε επικρατήσει πλήρως -με άλλες λέξεις, στις χώρες που δεν υλοποιούνταν ξεκάθαρα η αστική δημοκρατία, όπως στη Ρωσία πριν το 1917- μόνο το προλεταριάτο ή η εργατική τάξη ήταν ικανή να φέρει εις πέρας τα καθήκοντα της επανάστασης. Μια μικρή μειοψηφία στη ρωσική κοινωνία, το προλεταριάτο, θα απελευθέρωνε και έτσι «θα εξασφάλιζε τη στήριξη της αγροτιάς» ως μέρος εκείνης της επανάστασης, πάνω στην οποία θα βασιζόταν εκείνη η συμμαχία[5].
Η «μπουρζουαζία», η αστική τάξη, αντιτασσόταν στη δημιουργία οποιασδήποτε επαναστατικής κατάστασης, φοβούμενη να παρακινήσει το προλεταριάτο, που οργανωνόταν στα μεγάλα εργοστάσια που εκείνη κατείχε. Η μπουρζουαζία θεώρησε αναγκαίο να συμμαχήσει με τα πιο συντηρητικά στοιχεία, όπως τους κλασικούς φεουδάρχες και, σε τελευταία ανάλυση, με την ήδη υπάρχουσα τσαρική Ρωσία, προκειμένου να προστατέψει τους τίτλους της ιδιοκτησίας της (με τη μορφή εργοστασίων, τραπεζών κλπ).
Το προλεταριάτο, από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με τη θεωρία της διαρκούς επανάστασης του Τρότσκι, για να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσής του, θεώρησε αναγκαίο να δημιουργήσει μια δική του επανάσταση, που θα πραγματοποιούσε πρώτα την αστική και έπειτα, τη σοσιαλιστική επανάσταση. Ωστόσο, ο Τρότσκι τόνισε ότι ένα νέο σοσιαλιστικό κράτος και η οικονομία του, δεν θα μπορούσε να αντέξει τις πιέσεις του εχθρικού καπιταλιστικού κόσμου, εκτός εάν η σοσιαλιστική επανάσταση πραγματοποιούνταν και σε άλλα κράτη.
Στο πολιτικό φάσμα του μαρξισμού, οι τροτσκιστές θεωρείται ότι βρίσκονται στα αριστερά του. Υποστήριξαν τα δημοκρατικά δικαιώματα στη Σοβιετική Ένωση[6], αντιτάχθηκαν στις πολιτικές συμφωνίες με τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και υποστήριξαν τη διάδοση της επανάστασης στην Ευρώπη και την Ανατολή.
Ο μύθος του τροτσκισμού
Ό,τι ο Τρότσκι ονόμαζε «μύθο του τροτσκισμού» σχηματοποιήθηκε από τον Ζινόβιεφ και τον Κάμενεφ, σε συνεργασία με τον Στάλιν, το 1924.
Το 1926, ο Στάλιν συμμάχησε με το Μπουχάριν, που τότε διεξήγαγε την εκστρατεία ενάντια στο «Τροτσκισμό». Στο «Σταλινική Σχολή της Πλαστογραφίας», ο Τρότσκι κάνει μνεία στη μπροσούρα του Μπουχάριν, του 1924. Από την πτώση του Τσαρισμού στην πτώση της μπουρζουαζίας, που ξανατυπώθηκε από τον κομματικό εκδοτικό οίκο, Προλετάρι, το 1923. Στην μπροσούρα του, ο Μπουχάριν εξηγεί και ασπάζεται την θεωρεία της διαρκούς επανάστασης και γράφει: «Το Ρωσικό προλεταριάτο αντιμετωπίζει με το πιο οξύ, από ποτέ άλλοτε, τρόπο, το πρόβλημα της διεθνούς επανάστασης…Οι πολύ μεγάλες ομοιότητες , που έχουν δημιουργηθεί στην Ευρώπη, οδηγούν σε μια αναπόφευκτη έκβαση. Έτσι, η διαρκής επανάσταση στη Ρωσία περνά μέσα από την Ευρωπαϊκή προλεταριακή επανάσταση». Επίσης, είναι κοινό κτήμα, τονίζει ο Τρότσκι, ότι τρία χρόνια αργότερα, το 1926, «ο Μπουχάριν ήταν ο αρχηγός και ο μοναδικός, πραγματικά, θεωρητικός ολόκληρης της εκστρατείας ενάντια στο ‘Τροτσκισμό’, καταλήγοντας στην πάλη ενάντια στη διαρκή επανάσταση» 7[7]. Ο Τρότσκι έγραψε ότι η Αριστερή Αντιπολίτευση μεγάλωσε σε επιρροή κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 20, από τον διακηρυγμένο «εμφύλιο πόλεμο» εναντίον της: «Κατά τη διάρκεια των πρώτων δέκα χρόνων της πάλης της, η Αριστερή Αντιπολίτευση δεν εγκατέλειψε το πρόγραμμα της ιδεολογικής κατάκτησης του κόμματος, εξαιτίας της κατάκτησης της εξουσίας(σ.μ: από τη γραφειοκρατία), όντας ενάντια στο κόμμα. Το σύνθημα ήταν: μεταρρύθμιση, όχι επανάσταση. Η γραφειοκρατία, ωστόσο, ακόμη και σε αυτή την περίοδο, ήταν προετοιμασμένη για οποιαδήποτε επανάσταση, προκειμένου να υπερασπίσει τα ίδια της τα προνόμια ενάντια σε μια δημοκρατική μεταρρύθμιση. Το 1927, όταν η διαπάλη είχε φτάσει σε ένα ακόμη πιο οξύ επίπεδο, ο Στάλιν διακήρυξε σε ένα τμήμα της Κεντρικής Επιτροπής, αναφερόμενος ο ίδιος, σχετικά με την Αντιπολίτευση: «Εκείνοι οι σύντροφοι μπορούν να απομακρυνθούν μόνο με εμφύλιο πόλεμο!». Ότι φαινόταν απειλή με τα λόγια του Τρότσκι πραγματοποιήθηκε, χάριν σε μια σειρά από ήττες της Ευρωπαϊκής Επανάστασης, που επρόκειτο να μείνει, ως ιστορικό γεγονός. Η οδός της μεταρρύθμισης μετατράπηκε σε οδό της επανάστασης. Λεόν Τρότσκι, Προδομένη Επανάσταση, σ.279, Pathfinder (1972).
O Τρότσκι υποστήριξε ότι η αποκαλούμενη «πάλη ενάντια στο Τροτσκισμό» αύξησε σε σημαντικό βαθμό την αντίδραση της γραφειοκρατίας, ενάντια στην Οκτωβριανή Επανάσταση [του 1917] (8)[8]. Ανταποκρίθηκε στον μονόπλευρο εμφύλιο πόλεμο, με την Επιστολή του προς το Γραφείο Κομματικής Ιστορίας, (1927), αντιπαρατάσσοντας στο ότι εκείνος θεωρούσε πως είναι πλαστογραφία της ιστορίας, με την επίσημη ιστορία, όπως εκείνη-πραγματικά- ήταν, λίγα χρόνια πριν. Κατηγόρησε επιπλέον το Ιωσήφ Στάλιν ότι παρέκτρεψε την Κινεζική Επανάσταση, και ότι προκάλεσε το μακελειό των Κινέζων εργατών: « Στα 1918, σε μια παλιά εκστρατεία εναντίον μου, θεώρησε αναγκαίο, όπως έχουμε ήδη μάθει, να γράψει τις παρακάτω λέξεις: «Όλη η δουλειά της πρακτικής οργάνωσης της εξέγερσης πραγματοποιήθηκε κάτω από την άμεση καθοδήγηση του Επικεφαλής του Σοβιέτ της Πετρούπολης, συντρόφου Τρότσκι. Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι το γρήγορο πέρασμα της φρουράς στο πλευρό του Σοβιέτ και η τολμηρή υλοποίηση του από την Επαναστατική Στρατιωτική Επιτροπή, το κόμμα το οφείλει, κυρίως και πάνω απ’ όλα, στο σύντροφο Τρότσκι.(Στάλιν, Πράβντα, 6 Νοεμβρίου 1918). Με όλη την υπευθυνότητα των λόγων μου, είμαι αναγκασμένος τώρα να πω ότι για τη ανελέητη σφαγή των Κινέζων Κομμουνιστών και της Κινέζικης Επανάστασης, στις τρεις πιο σημαντικές στροφές∙ τη ενίσχυση της θέσης των συνδικαλιστικών πρακτόρων του Βρετανικού ιμπεριαλισμού μετά την Γενική Απεργία το 1926 και τελικά, την γενική εξασθένιση της θέσης της Κομμουνιστικής Διεθνούς και της Σοβιετικής Ένωσης, το κόμμα τα οφείλει κυρίως και πάνω απ’ όλα στο Ιωσήφ Στάλιν.
Λεόν Τρότσκι, η Σταλινική Σχολή Πλαστογραφίας, σ.87, Pathfinder (1971).
Ο Τρότσκι στάλθηκε εξόριστος στην Άλμα Άτα και οι οπαδοί του φυλακίστηκαν. Ο Βίκτωρ Σερζ, για παράδειγμα, «ξόδευσε τις πρώτες έξι εβδομάδες μέσα σε ένα κελί» μετά από μια μεσονύχτια επίσκεψη, έπειτα 85 μέρες έγκλειστος σε κελί της GPU, τις περισσότερες από αυτές σε απομόνωση περιγράφει λεπτομερώς τις φυλακίσεις, που δέχονται τα μέλη της Αριστερής Αντιπολίτευσης (9)[9]. Η Αριστερή Αντιπολίτευση, ωστόσο, συνέχισε να δουλεύει με μυστικότητα μέσα στη Σοβιετική Ένωση (10)[10]. Ο Τρότσκι εξορίστηκε τελικά στην Τουρκία. Έπειτα κατάφυγε στην Νορβηγία, και τελικά στο Μεξικό (11)[11]. Μετά το 1928, τα διάφορα Κομμουνιστικά Κόμματα διέγραφαν τους Τροτσκιστές από τις γραμμές τους. Οι περισσότεροι Τροτσκιστές υπεραμύνθηκαν των οικονομικών επιτευγμάτων της σχεδιασμένης οικονομίας στη Σοβιετική Ένωση, κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 20 και του 30, παρά την παραπλάνηση της ηγεσίας της σοβιετικής γραφειοκρατίας, και πως εκείνοι θεωρούσαν πως είναι απώλεια της δημοκρατίας (12)[12]. Οι Τροτσκιστές επισήμαιναν ότι το 1928 η εσωτερική δημοκρατία, και πραγματικά η σοβιετική δημοκρατία, που πραγματοποιήθηκε με την εγκαθίδρυση του Μπολσεβικισμού (13)[13], είχε καταστραφεί μέσα στα διάφορα Κομμουνιστικά Κόμματα. Όποιος διαφωνούσε με τη γραμμή του κόμματος χαρακτηριζόταν ως Τροτσκιστής, ακόμη και φασίστας. Το 1937, ο Στάλιν εξαπέλυσε πολιτική τρομοκρατία εναντίον της Αριστερής Αντιπολίτευσης και πολλών επιζώντων «Παλιών Μπολσεβίκων» (εκείνων που είχαν παίξει ρόλο-κλειδί στην Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917), στο πρόσωπο της αυξανόμενης αντιπολίτευσης, κυρίως του στρατού (14)[14].
Εκφυλισμένο Εργατικό Κράτος
Ο Τρότσκι ανάπτυξε τη θεωρεία ότι το Ρωσικό εργατικό κράτος είχε μετατραπεί σε «εκφυλισμένο εργατικό κράτος». Η καπιταλιστική κυριαρχία δεν είχε παλινορθωθεί, και η εθνικοποιημένη βιομηχανία και ο οικονομικός προγραμματισμός, που τα είχε εισάγει πρώτος ο Λένιν, ήταν ακόμη σε εφαρμογή. Ωστόσο, οι Τροτσκιστές τόνιζαν ότι το κράτος ελέγχονταν από μια γραφειοκρατική κάστα, με εχθρικά συμφέροντα με εκείνα της εργατικής τάξης. Ο Σταλινισμός ήταν μια αντεπαναστατική δύναμη. Ο Τρότσκι υπεράσπισε τη Σοβιετική Ένωση ενάντια στις επιθέσεις από ξένες δυνάμεις και ενάντια στην εσωτερική αντεπανάσταση, αλλά καλούσε για πολιτική επανάσταση μέσα στην ΕΣΣΔ, ώστε να επαναφερθεί εκείνη η μορφή της σοσιαλιστικής δημοκρατίας. «Η γραφειοκρατία μπορεί να ανατραπεί, μόνο από μια επαναστατική δύναμη» 15[15]. Υποστήριξε ότι εάν η εργατική τάξη δεν έπαιρνε την εξουσία από τη Σταλινική γραφειοκρατία, η γραφειοκρατία θα παλινόρθωνε τον καπιταλισμό για να πλουτίσει η ίδια. Σε πολλές απόψεις Τροτσκιστών, αυτό συνέβη με την έναρξη της Γκλασνόστ και της Περεστρόικα στην Ε.Σ.Σ.Δ. Κάποιοι υποστήριξαν ότι η υιοθέτηση της οικονομίας της αγοράς στη Λαική Δημοκρατία της Κίνας έχει, επίσης, οδηγήσει σε καπιταλιστική αντεπανάσταση. Μεγάλο μέρος της κριτικής του Τρότσκι στο Σταλινισμό περιγράφηκε στο βιβλίο του, Προδομένη Επανάσταση. Ο όρος «Τροτσκιστής» χρησιμοποιήθηκε από τους Σταλινικούς για να περιγράψει κάποιον προδότη: στον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο, με τη χρήση της έννοιας «Τροτσκιστή» από τα φιλοσοβιετικά στοιχεία, σήμαινε ότι εκείνο το πρόσωπο ήταν κάποιου είδους πράκτορας του φασισμού ή προβοκάτορας. Για παράδειγμα, ο Τζωρτζ Όργουελ, ένας διακεκριμένος αντί-σταλινικός συγγραφέας, έγραψε για αυτή τη πρακτική, στο βιβλίο του Homage to Catalonia και στο δοκίμιο Αποκαλύπτοντας τα Μυστικά της Ισπανίας. Στο βιβλίο του, η φάρμα των Ζώων, μια αλληγορία για την Οκτωβριανή Επανάσταση, παρουσίασε το Τρότσκι με το χαρακτηριστικό «Χιονάτος» και το Στάλιν με το χαρακτηριστικό του «Ναπολέοντα». Ο Εμμανουέλ Γκολντστάιν, στο περίφημο έργο του Τζορτζ Όργουελ-το «1984»-, έχει επίσης το όνομα του Τρότσκι. Το 1937, ο Τρότσκι έγραφε: «Για να διατηρηθεί ο ίδιος, ο Σταλινισμός αναγκάζεται τώρα να διεξάγει έναν άμεσο εμφύλιο πόλεμο, στο όνομα του «Τροτσκισμού», όχι μόνο στην Ε.Σ.Σ.Δ. αλλά και στην Ισπανία. Το παλιό Μπολσεβίκικο Κόμμα είναι νεκρό, αλλά ο Μπολσεβικισμός υψώνει παντού το κεφάλι του. Ταυτίζοντας κάποιος το Σταλινισμό, με το Μπολσεβικισμό ή το Μαρξισμό, είναι το ίδιο σαν να ταυτίσει, σε μεγαλύτερη έκταση, την επανάσταση με την αντεπανάσταση».
Λεόν Τρότσκι, Σταλινισμός και Μπολσεβικισμός 1937, στο Living Marxism, Νο. 18, Απρίλιος 1990
Ο Ιωσήφ Στάλιν κυκλοφόρησε ένα γενικό κάλεσμα για τη δολοφονία του Τρότσκι, όπου και, τελικά, δολοφονήθηκε με ένα παγοκόφτη στο Μεξικό το 1940, από το Ραμόν Μερκαντέρ, έναν Ισπανό υποστηριχτή του Στάλιν, υπό τις άμεσες εντολές της GPU [16]
Ιδρύοντας την Τέταρτη Διεθνή
Το 1938, ο Τρότσκι και οι οργανώσεις που υποστήριζαν τις απόψεις του ίδρυσαν την Τέταρτη Διεθνή. Εκείνος είπε ότι μόνο η Τέταρτη Διεθνής, που βασίζεται η ίδια στη θεωρία του Λένιν για το προλεταριακό κόμμα, θα μπορούσε να κατευθύνει την παγκόσμια επανάσταση, και ότι ήταν αναγκαίο να χτισθεί σε αντιπαράθεση με τους καπιταλιστές και τους Σταλινικούς. Την περίοδο της ίδρυσης της Τέταρτης Διεθνούς, το 1938, ο Τροτσκισμός ήταν μαζικό πολιτικό ρεύμα στο Βιετνάμ, τη Σρι Λάνκα, και λίγο αργότερα, στην Βολιβία. Υπήρξε επίσης ένα μεγαλειώδες Τροτσκιστικό κίνημα στην Κίνα, όπου περιλάμβανε το ιδρυτικό στέλεχος του Κομμουνιστικού κινήματος της Κίνας, Τσεν Ντιξιού, ανάμεσα στα μέλη του. Όποτε οι Σταλινικοί κέρδιζαν την εξουσία, έθεταν ως άμεση προτεραιότητά τους, να εξαπολύουν διώξεις εναντίον τους και τους θεωρούσαν ως τους χειρότερους εχθρούς τους. Η Τέταρτη Διεθνής υπέφερε από την καταστολή και την απομόνωση της, κατά την διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Απομονωμένοι ο ένας από τον άλλο, και ερχόμενοι αντιμέτωποι με πολιτικές εξελίξεις, αρκετά αντίθετες από εκείνες που περίμενε ο Τρότσκι, κάποιες Τροτσκιστικές οργανώσεις αποφάσισαν ότι η Ε.Σ.Σ.Δ. δεν μπορούσε πια να θεωρείται «εκφυλισμένο εργατικό κράτος» και αποχώρησαν από τη Τέταρτη Διεθνή. Μετά το 1945, ο Τροτσκισμός συντρίφτηκε ως μαζικό κίνημα στο Βιετνάμ και περιθωριοποιήθηκε σε μια σειρά χώρες. Η Διεθνής Γραμματεία της Τέταρτης Διεθνούς οργάνωσε μια διεθνή συνάντηση το 1946, και έπειτα τα Διεθνή Συνέδρια του 1948 και 1951, για να αποτιμήσουν την απαλλοτρίωση των καπιταλιστών στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της Γιουγκοσλαβίας, την απειλή του 3ου Παγκόσμιου Πολέμου, και τα καθήκοντα των επαναστατών. Οι κυβερνήσεις της Ανατολικής Ευρώπης, όπου το πάνω χέρι το είχαν οι Κομμουνιστές, οι οποίοι ήρθαν στην εξουσία αμέσως μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, χωρίς κοινωνική επανάσταση, χαρακτηρίστηκαν από μια απόφαση του Συνεδρίου που πάρθηκε το 1948, ως ευρισκόμενες πάνω σε καπιταλιστικές οικονομίες. Από το 1951, το Συνέδριο κατέληξε ότι είχαν μετατραπεί σε «παραμορφωμένα εργατικά κράτη». Ενώ ο Ψυχρός Πόλεμος εντεινόταν, η Τέταρτη Διεθνής υιοθέτησε τις θέσεις του Μιχαήλ Πάμπλο, που προέβλεπε έναν διεθνή ταξικό πόλεμο. Οι υποστηριχτές του Πάμπλο θεωρούσαν ότι τα Κομμουνιστικά Κόμματα βρίσκονταν σε τέτοια θέση, δεχόμενα την πίεση του εργατικού κινήματος, που μπορούσαν να απορρίψουν τις παραποιήσεις του Στάλιν και να ακολουθήσουν έναν επαναστατικό προσανατολισμό. Το 1951, το Συνέδριο αξίωσε οι Τροτσκιστές θα έπρεπε να αρχίσουν να διεξάγουν συστηματική δουλειά μέσα σε εκείνα τα Κομμουνιστικά Κόμματα, που ακολουθούνται από την πλειονότητα της εργατικής τάξης. Ωστόσο, η άποψη του ISFI ότι η Σοβιετική ηγεσία ήταν αντεπαναστατική παρέμενε αναλλοίωτη. Το Συνέδριο του 1951 υποστήριξε ότι η Σοβιετική Ένωση είχε την κυριαρχία σε αυτές τις χώρες, εξ αιτίας του στρατού και των αποτελεσμάτων του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, και ότι εισήγαγαν την εθνικοποιημένες σχέσεις ιδιοκτησίας, μόνο, αφού οι προσπάθειες να καταπραΰνουν τον καπιταλισμό απέτυχαν να προστατέψουν εκείνες τις χώρες, από την απειλή της Δυτικής εισβολής. Ο Πάμπλο άρχισε να διαγράφει έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων, που δεν συμφωνούσαν με τις θέσεις του και δεν ήθελαν να διαλύσουν τις οργανώσεις τους μέσα στα Κομμουνιστικά Κόμματα. Για παράδειγμα, διέγραψε την πλειοψηφία του Γαλλικού τμήματος και αντικατέστησε την ηγεσία της. Ως αποτέλεσμα, βγήκε στην επιφάνεια η αντιπολίτευση ενάντια στο Πάμπλο, με μια ανοικτή επιστολή προς τους Τροτσκιστές όλου του κόσμου, από το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα , με ηγέτη το James P. Cannon. Η Τέταρτη Διεθνής διασπάται το 1953 σε δύο τμήματα. Η Διεθνής Επιτροπή της Τέταρτης Διεθνούς (ICFI) σχηματίστηκε από αρκετά τμήματα της Διεθνούς, ως εναλλακτικό κέντρο, από εκείνο της Διεθνούς Γραμματείας (ISFI), στην οποία πίστευαν ότι υπήρχε η ρεβιζιονιστική φράξια του Μισέλ Πάμπλο, που είχε την εξουσία. Από το 1960, ένας αριθμός τμημάτων της ICFI άρχισε να ενοποιείται με το IS. Μετά το συνέδριο της ενοποίησης του 1963, που ίδρυσε την ενοποιημένη Διεθνή Γραμματεία, το Γαλλικό και Βρετανικό τμήμα παρέμειναν στη ICFI.
Ο Τροτσκισμός κερδίζει λαϊκή υποστήριξη
Η επιρροή του Τροτσκισμού σε κάποιες πρόσφατες κοινωνικές αναταράξεις, ιδιαίτερα στη Λατινική Αμερική, έχει γίνει φανερή. Ιδιαίτερα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Βενεζουέλας, Ούγκω Τσάβες, διακήρυξε ότι είναι Τροτσκιστής, κατά τη διάρκεια της ορκωμοσίας του στο γραφείο του, δύο μέρες πριν την εγκατάστασή του, στις 10 Ιανουαρίου 2007 (17)[17]. Ο Τροτσκισμός μπορεί να υπολογισθεί σε κάποιες δεκάδες χιλιάδες υποστηριχτών στην Αργεντινή και στην Βραζιλία. Τα τελευταία 40 χρόνια, ο Τροτσκισμός έχει αναπτύξει μεγάλη κλίμακα στήριξης σε μια σειρά πρώην αποικιακές χώρες. Για παράδειγμα, στην Ινδοκίνα, κατά τη διάρκεια του 1930, ο Βιετναμέζικος Τροτσκισμός, που καθοδηγούνταν από το Θα Θου Θάου, ήταν ένα σημαντικό ρεύμα, ιδιαίτερα στη Σαϊγκόν (18)[18]. Στη Σρι Λάνκα, το Τροτσκιστικό Κόμμα της Κεϋλάνης (LSSP), διέγραψε τη φίλο-Σταλινική πτέρυγα το 1940, και έγινε ένα κόμμα καθοδηγούμενο από τους Τροτσκιστές. Στις Γενικές Εκλογές του 1947, το LSSP έγινε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, κερδίζοντας 10 βουλευτικές έδρες. Προσχώρησε στην Τροτσκιστική Τέταρτη Διεθνή το 1950, και κατηύθυνε μια γενική απεργία (Χάρταλ) το 1953 (19,20)[19]. Το Τροτσκιστικό Κόμμα της Βολιβίας (Partido Obrero Revolucionario) έγινε μαζικό κόμμα την περίοδο, ανάμεσα στα τέλη του 1940 και στις αρχές του 1950, και μαζί με άλλες ομάδες, έπαιξε κεντρικό ρόλο, κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά την περίοδο, που σήμανε η Εθνική Επανάσταση της Βολιβίας [20]. Αλλού στον Τρίτο Κόσμο, η στήριξη στις Τροτσκιστικές ιδέες είναι πιο διαχεόμενη και περιορίζεται γενικά στους διανοούμενους, αλλά μπορούν να βρεθούν με πιο αδύναμο τρόπο, σε κάποια τμήματα διαφόρων προοδευτικών κινημάτων, όπως στην Νότιο Αφρική. Στη Γαλλία, το 10% των υποψήφιων, που κατέβασαν τα ίδια τα κόμματα, θεωρούνταν οι ίδιοι, Τροτσκιστές [21]. Κατά τη διάρκεια του 1980 στην Αργεντινή, το Τροτσκιστικό Κόμμα, που ίδρυσε ο Ναχουέλ Μορένο, αποκόμισε το 10% του εκλογικού σώματος, αντιπροσωπεύοντας 3,5 εκατομμύρια ψήφων.
Ο Τροτσκισμός σήμερα
Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα Τροτσκιστικών οργανώσεων, σε όλο τον κόσμο. Σε αυτές περικλείονται αλλά δεν περιορίζονται οι:
Η Συντονιστική Επιτροπή για την Επανίδρυση της Τέταρτης Διεθνούς
Η Συντονιστική Επιτροπή για την επανίδρυση της 4ης Διεθνούς ιδρύθηκε το 2004 στην Αργεντινή ως ένωση τροτσκιστικών οργανώσεων διαφορετικών παραδόσεων.Το μεγαλύτερο τμήμα είναι στην Αργεντινή το Partido Obrero, ενώ και στην Ιταλία υπάρχει αξιοπρόσεχτη δυναμική με το PCL (Κομμουνιστικό Κόμμα Εργαζομένων). Στην Ελλάδα τμήμα της είναι το ΕΕΚ (Εργατικό Επαναστατικό Κόμμα).
Η Ενοποιημένη Γραμματεία της Τέταρτης Διεθνούς
Η ενοποιημένη Τέταρτη Διεθνής προέρχεται από την ενοποίηση του 1963, της πλειοψηφίας των δυο τάσεων, όπου διασπάστηκε η Τέταρτη: της Διεθνούς Γραμματείας και της Διεθνούς Επιτροπής. Συχνά, αναφέρεται ως Ενιαία Γραμματεία της Τέταρτης Διεθνούς, το όνομα της ηγετικής επιτροπής, πριν το 2003. Είναι γνωστή ευρέως, ως η μεγαλύτερη σύγχρονη Τροτσκιστική οργάνωση. Το πιο γνωστό τμήμα της είναι η Επαναστατική Κομμουνιστική Λϊγκα (LCR) της Γαλλίας. Το ελληνικό τμήμα της 4ης Διεθνούς είναι η Οργάνωση Κομμουνιστών Διεθνιστών Ελλάδας - Σπάρτακος.
Επιτροπή για μια Εργατική Διεθνή
Το CWI ιδρύθηκε το 1974 και σήμερα έχει τμήματά της, σε πάνω από 35 χώρες. Πριν το 1997, οι περισσότερες οργανώσεις υιοθετούσαν την προσπάθεια του CWI, να χτίσουν μια Μαρξιστική πτέρυγα, μέσα στα Κόμματα της Σοσιαλδημοκρατίας. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, υποστήριξαν ότι τα περισσότερα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα έχουν μετακινηθεί, τόσο δεξιά, που υπάρχει μικρό περιθώριο δουλειάς, ούτως ώστε να δουλέψουν σε αυτά. Αντί το CWI, να υιοθετήσει μια πιο εκτεταμένη τακτική, αναζητά περισσότερο να χτίσει ανεξάρτητα κόμματα, αλλά-σε κάποιες περιπτώσεις-δουλεύει μέσα στα υπάρχοντα ήδη μαζικά κόμματα της εργατικής τάξης.
Διεθνής Σοσιαλιστική Τάση
Η Διεθνής Σοσιαλιστική Τάση, καθοδηγείται από το SWP, τη μεγαλύτερη Τροτσκιστική οργάνωση της Βρετανίας.
Διεθνιστικός Κομμουνιστικός Σύνδεσμος
Στη Γαλλία, το LCR ανταγωνίζεται τη Lutte Ouvrière. Εκείνη η ομάδα είναι το Γαλλικό τμήμα του Διεθνιστικού Κομμουνιστικού Συνδέσμου (UCI). Το UCI έχει μικρά τμήματα, σε μια χούφτα άλλες χώρες. Επικεντρώνεται στις δράσεις της, τόσο στη προπαγάνδα, όσο και στις παρεμβάσεις, μέσα στο βιομηχανικό προλεταριάτο.
Διεθνής Μαρξιστική Τάση
Η Επιτροπή για μια Μαρξιστική Διεθνή (CMI) διασπάστηκε από το CWI, όταν το CWI απέρριψε τη συστηματική παρέμβαση στα μαζικά κόμματα. Από το 2006, είναι γνωστή ως Διεθνής Μαρξιστική Τάση (IMT). Οι ομάδες του CMI/IMT συνεχίζουν την πολιτική αυτή της παρέμβασης, κυρίως στα Σοσιαλδημοκρατικά Κόμματα, τα Κομμουνιστικά ή ριζοσπαστικά κόμματα. Στο Πακιστάν, η ομάδα διαθέτει 3 Βουλευτές εκλεγμένους, ως υποψήφιοι του Λαικού Κόμματος του Πακιστάν. Ηγετικές φιγούρες στο CMI/IMT είναι ο Τεντ Γκραντ (πέθανε το 2006) και ο Άλαν Γουντς.
Διεθνής Επιτροπή της Τέταρτης Διεθνούς
Υπάρχουν πολλές ομάδες, που απαιτούν το όνομα της Διεθνούς Επιτροπής της Τέταρτης Διεθνούς, αλλά, σήμερα, παραμένουν μόνο δύο. Επί πλέον, μόνο από εκείνες τις ομάδες του ICFI έχει εθνικά τμήματα, σε περισσότερα του ενός, κράτη. Τα τμήματα ονομάζονται Σοσιαλιστικό Κόμμα Ισότητας και δημοσιεύει το Παγκόσμιο Σοσιαλιστικό Web Site.
Άλλοι
Η λίστα των Τροτσκιστικών Διεθνών δείχνει ότι υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός πολυεθνικών τάσεων που συνεχίζουν την παράδοση του Λεών Τρότσκι. Κάποιες Τροτσκιστικές οργανώσεις έχουν τμήματα μόνο σε μια χώρα.
Παραπομπές
1. ↑ cf για παράδειγμα, Trotsky, Leon, Η Διαρκής Επανάσταση (1928) και Αποτελέσματα και Προοπτικές (1906), New Park Publications, London, (1962) 2. ^ Trotsky, Προδομένη Επανάσταση, 1936
2. ↑ Trotsky, Προδομένη Επανάσταση, 1936
3. ↑ Τι είναι Τροτσκισμός (1973) Ernest Mandel
4. ↑ Trotsky, Leon, Η Ζωή μου, σ. 230 and 294, Penguin, Harmondsworth, (1971). Στο βιβλίο του Τρότσκι αναφέρεται σε ένα υστερόγραφο από το βιβλίου του Μιλιούκωφ (κάποιες φορές, μεταφράζεται 'Paul Miliukoff'), Οι εκλογές για τη Δεύτερη Κρατική Δούμα, δημοσιεύτηκε όχι πιο μετά από το Μάιο του 1907, σ. 91 και 92. Αναφέρεται από τον Τρότσκι το 1905, εκδόσεις Πέλικαν, (1971) σ. 295 (και σ. 176)
5. ↑ Trotsky, Leon, Αποτελέσματα και προοπτικές, σ. 204-5, Εκδόσεις New Park (1962). Ο Τρότσκι προσθέτει ότι η επανάσταση πρέπει να ανεβάσει τη πολιτιστική και πολιτική συνείδηση της αγροτιάς
6. ↑ Figes, Orlando, Μια ανθρώπινη τραγωδία: Η Ρωσική Επανάσταση 1891-1924, σ.803, Pimlico (1997)
7. ↑ Trotsky, Leon, Η Σταλινική Σχολή Πλαστογραφίας, pp78ff, Pathfinder (1971)
8. ↑ ....
9. ↑ Serge, Victor, Από το Λένιν στο Στάλιν, σ.70, Pathfinder, (1973)
10. ↑ Serge, Victor, Από το Λένιν στο Στάλιν, σ.70 ff, Pathfinder, (1973)
11. ↑ Deutscher, Isaac, Stalin, σ.381, Pelican (1966)
12. ↑ Trotsky, Leon, Προδομένη Επανάσταση, σ.5 - 32 Pathfinder (1971)
13. ↑ "Ένα από τα πιο σημαντικά καθήκοντα σήμερα, εάν όχι το πιο σημαντικό, είναι να αναπτύξουμε αυτή η ανεξάρτητη πρωτοβουλία των εργατών, και όλων των εργαζόμενων και καταπιεσμένων ανθρώπων" Λένιν, «Πώς να οργανώσουμε τον ανταγωνισμό', Συλλεκτικά Έργα , αριθμός 26, σ. 409
14. ↑ Rogovin, Vadim, 1937: Η Χρονιά Τρόμου του Στάλιν Mehring Books, 1998, σ.374. Επίσης, βλέπε την ενότητα 'Οι Τροτσκιστές στα στρατόπεδα συγκέντρωσης': "Μια νέα γενιά Τροτσκιστών είχαν μεγαλώσει στη Σοβιετική Ένωση...πολλοί από αυτούς πήγαιναν στο θάνατο με την κραυγή 'Ζήτω ο Τρότσκι!' " Έως ότου γίνει γνωστή, μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, λίγα πράγματα ήταν γνωστά για τη δύναμη των Τροτσκιστών στη Σοβιετική Ένωση.
15. ↑ Trotsky, Leon, Προδομένη Επανάσταση, σ.288, Pathfinder (1971)
16. ↑ Isaac Don Levine, Η μνήμη ενός δολοφόνου, 1960, σ.34. Για ένα online λογαριασμό, βλέπε επίσης 'Σαράντα Χρόνια από τη δολοφονία του Τρότσκι', Militant International Review Καλοκαίρι 1980 έγινε προσβάσιμο online, στις 20 Ιουνίου 2007
17. ↑ BBC News, Ο Τσάβες επιταχύνει το δρόμο προς το Σοσιαλισμό, Nathalie Malinarich, έγινε προσβάσιμο online, στις 19 Ιουνίου 2007
18. ↑ Richardson, A.(Ed.), Η δυσφημημένη Επανάσταση: Ένα ιστορικό ντοκουμέντο του Τροτσκισμού στο Βιετνάμ, Socialist Platform Ltd (2003)
19. ↑ Y. Ranjith Amarasinghe, Επαναστατικός ιδεαλισμός και Κοινοβουλευτική πολιτική – Μια Μελέτη του Τροτσκισμού στη Σρι Λάνκα, Colombo (1998) Leslie Goonewardena, Σύντομος Ιστορία του Lanka Sama Samaja Party έγινε προσβάσιμο online, στις 19 Ιουνίου 2007
20. ↑ Alexander, Robert J., Διεθνής Τροτσκισμός, 1929-1985:Μια τεκμηριωμένη Ανάλυση του Κινήματος, Duke University Press (1991)
21. ↑ Οι συνολικές ψήφοι για τους Τροτσκιστές ήταν 2,973,600 (10,44%), σε σχέση με τους 1,616,546(5,43%) του 1995
Βιβλιογραφία
1. Τρότσκι, Λέον. Η διαρκής επανάσταση(1928) και Αποτελέσματα και Προοπτικές (1906)
2. Τρότσκι, Λέον. Προδομένη επανάσταση, 1936
3. Μάντελ, Έρνεστ. Τι είναι τροτσκισμός (1973)
4. Τρότσκι, Λέον. Η ζωή μου
5. Figes, Orlando. Μια ανθρώπινη τραγωδία: Η Ρωσική Επανάσταση 1891-1924,
6. Τρότσκι, Λέον. Η σταλινική σχολή πλαστογραφίας
7. Serge, Victor. Από τον Λένιν στον Στάλιν (1973)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
<@=@=@>
