Ο αναρχοσυνδικαλισμός είναι ένας κλάδος του κοινωνικού αναρχισμού ο οποίος εστιάζει στην οικονομική ένωση των εργατών μέσω του συνδικαλισμού, με σκοπό αρχικά να υπερασπίσουν και να διευρύνουν τα δικαιώματά τους και στη συνέχεια να ανατρέψουν τον καπιταλισμό, το κράτος και την ατομική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής (π.χ. γαίες, εργοστάσια, μεγάλες επιχειρήσεις), με μία επαναστατική γενική απεργία. Τελικός στόχος είναι η εγκαθίδρυση του ελευθεριακού κομμουνισμού, μιας αμεσοδημοκρατικά οργανωμένης, αυτοδιευθυνόμενης κοινωνίας με συνδικαλιστική δομή, που θα διαχειρίζεται την παραγωγή αγαθών και την παροχή υπηρεσιών εξασφαλίζοντας τη διανομή των προϊόντων στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του.
Ο αναρχοσυνδικαλισμός, όπως και οι άλλοι τύποι αναρχισμού, αρνείται τη συμμετοχή σε κόμματα αστικού τύπου, καθώς και σε κοινοβουλευτικές ή άλλες κρατικές πολιτικές δομές. Επίσης όμως αρνείται την ιδεολογική πάλη έξω από οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια, βλέποντας τα εργατικά σωματεία ως τη μόνη δύναμη ικανή για επαναστατική κοινωνική αλλαγή που θα επιφέρει την εξάλειψη των ταξικών διαιρέσεων. Παρόλο που συμμετέχει στη διεκδίκηση μεταρρυθμιστικών αιτημάτων εκ μέρους των εργαζομένων, με στόχο την άμεση βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής τους, διαφέρει από τον ρεφορμισμό καθώς τελικός σκοπός των αναρχοσυνδικαλιστών είναι η πλήρης ανατροπή της οικονομίας της αγοράς και η εγκαθίδρυση μίας κολλεκτιβιστικής ή κομμουνιστικής κοινωνικής οργάνωσης.
Βασικές αρχές
Οι βασικές αρχές του αναρχοσυνδικαλισμού είναι:
1. Εργατική αλληλεγγύη
2. Άμεση δράση
3. Γενική επαναστατική απεργία
4. Εργατική αυτοδιαχείριση
Η αρχή της εργατικής αλληλεγγύης συνεπάγεται πως οι αναρχοσυνδικαλιστές πιστεύουν ότι όλοι οι εργάτες, ανεξαρτήτως του φύλου, της εθνικής τους καταγωγής ή των ιδεολογικών και θρησκευτικών τους πεποιθήσεων, βρίσκονται σε κοινή, μειονεκτική κοινωνική θέση σε σχέση με τους εργοδότες τους. Επιπλέον σημαίνει πως, εντός του καπιταλισμού, οποιαδήποτε κέρδη ή απώλειες κάποιων ομάδων εργαζομένων θα επηρεάσουν τελικά όλους τους εργάτες. Επομένως για να απελευθερωθούν όλοι οι εργάτες και να επέλθει η κοινωνική χειραφέτηση, πρέπει να υποστηρίζουν ο ένας τον άλλο στην ταξική τους μάχη.
Οι αναρχοσυνδικαλιστές πιστεύουν πως μόνο η άμεση δράση – η πολιτική πράξη που επικεντρώνεται στην άμεση επίτευξη ενός στόχου, αντίθετα από την έμμεση δράση, όπως η εκλογή ενός εκπροσώπου σε κυβερνητική θέση – θα επιτρέψει στους εργαζόμενους να απελευθερωθούν.
Η ανατροπή του καπιταλισμού για τους αναρχοσυνδικαλιστές θα επέλθει μέσα από τη γενική επαναστατική απεργία, κατά τη διάρκεια της οποίας η παραγωγή θα σταματήσει και οι εργάτες θα καταλάβουν τους επαγγελματικούς τους χώρους και θα τους διαχειριστούν χωρίς την παρουσία των εργοδοτών.
Οι αναρχοσυνδικαλιστές πιστεύουν πως οι επαναστατικές εργατικές οργανώσεις – οι ενώσεις εργαζομένων που παλεύουν εναντίον της μισθωτής εργασίας και της διαίρεσης μεταξύ εργατών και εργοδοτών, οι οποίες στην αναρχοσυνδικαλιστική θεωρία θα σχηματίσουν τελικά τη βάση της νέας, μετεπαναστατικής κοινωνίας – θα πρέπει να είναι αυτοδιαχειριζόμενες. Δεν πρέπει να έχουν αφεντικά ή «επιχειρηματικούς αντιπροσώπους». Αντιθέτως, οι ίδιοι οι εργάτες πρέπει να λαμβάνουν όλες τις αποφάσεις που επηρεάζουν τους ίδιους.
Ο Ρούντολφ Ρόκερ ήταν μια από τις πιο δημοφιλείς φωνές στο αναρχοσυνδικαλιστικό κίνημα. Περιέγραψε μια θεωρία για την καταγωγή του κινήματος, τις επιδιώξεις του, και γιατί ήταν σημαντικό για το μέλλον του κινήματος στο φυλλάδιό του Αναρχοσυνδικαλισμός (Anarchosyndicalism) το 1938.
Ο Ρούντολφ Ρόκερ έγραψε στον Αναρχοσυνδικαλισμό:
"Τα πολιτικά δικαιώματα δεν πηγάζουν στα κοινοβούλια· μάλλον επιβάλλονται σ' αυτά απ' έξω. Και ακόμα και η νομοθετική ενεργοποίησή τους για πολύ καιρό δεν υπήρξε εγγύηση για την ασφάλειά τους. Δεν υπάρχουν επειδή γράφτηκαν νόμιμα σε ένα κομμάτι χαρτί, αλλά μόνο όταν έχουν γίνει η εκ των έσω αναπτυσσόμενη συνήθεια ενός λαού, και όταν κάθε προσπάθεια ζημίωσής τους θα συναντηθεί με την βίαιη αντίσταση του πληθυσμού"
Ο Χούμπερτ Λαγκαρντέλ έγραψε[εκκρεμεί παραπομπή] πως ο Πιερ Ζοζέφ Προυντόν έθεσε τις θεμελιώδεις θεωρίες του αναρχοσυνδικαλισμού, μέσω της αποκήρυξης του καπιταλισμού και του κράτους, του χλευασμού της πολιτικής κυβέρνησης, της ιδέας του για ελεύθερες, αυτόνομες οικονομικά ομάδες, και της θέασης της πάλης, και όχι του πασιφισμού, ως πυρήνα της ανθρωπότητας.
Σε οικονομικό επίπεδο, σημαντικότερος θεωρητικός του αναρχοσυνδικαλισμού είναι ο ισπανός Ντιέγκο Αμπάντ ντε Σαντιγιάν, που μεταξύ άλλων εξέδωσε τα βιβλία «Η οικονομική οργάνωση της Επανάστασης», «Μετά την επανάσταση» και «Τακτικές και στρατηγικές: χθες, σήμερα και αύριο», όπου περιγράφεται το κολλεκτιβιστικό και κομμουνιστικό πρόγραμμα του αναρχοσυνδικαλισμού.
Ο Νόαμ Τσόμσκι έχει δηλώσει υποστηρικτής του αναρχοσυνδικαλισμού[εκκρεμεί παραπομπή].
Ιστορικό και οργανώσεις
Ο αναρχοσυνδικαλισμός εμφανίστηκε ως διακριτή τάση του ελευθεριακού σοσιαλισμού κατά τις αρχές του 20ου αιώνα, ενώ υπήρξε το επικρατέστερο αντικαπιταλιστικό ρεύμα του εργατικού κινήματος μέχρι να υπερκεραστεί από τον λενινισμό μετά την Οκτωβριανή επανάσταση του 1917. Μεγαλύτερες αναρχοσυνδικαλιστικές οργανώσεις ιστορικά υπήρξαν η γαλλική CGT («Γενική Συνομοσπονδία Εργασίας») και η ισπανική CNT («Εθνική Συνομοσπονδία Εργασίας») με εκατοντάδες χιλιάδες μέλη. Η πρώτη πέρασε στα χέρια των σοσιαλδημοκρατών μετά το 1914, αντίθετα με τη CNT που έπαιξε πολύ ενεργό ρόλο στον αντιφασιστικό αγώνα κατά τον Ισπανικό Εμφύλιο. Κατά την Ισπανική Επανάσταση του 1936-1937, το αναρχοσυνδικαλιστικό πρόγραμμα εφαρμόστηκε σε μεγάλο βαθμό στην βιομηχανική περιοχή της Καταλονίας (Βαρκελώνη) και στην αγροτική περιοχή της Αραγονίας, οι οποίες ελέγχονταν από την CNT.
Σήμερα τα μεγαλύτερα αναρχοσυνδικαλιστικά συνδικάτα στον κόσμο είναι η CGT στην Ισπανία με 80.000 μέλη, η SAC στη Σουηδία με 12.000 μέλη και η CNT στη Γαλλία με 8.000 μέλη. Άλλα αναρχοσυνδικαλιστικά συνδικάτα με αξιοσημείωτη δύναμη είναι η γερμανική FAU, η πολωνική CK-LA και η σιβηριανή SKT. Η ισπανική CNT εξακολουθεί να δραστηριοποιείται αλλά με εξαιρετικά μειωμένη δύναμη. Στην Ελλάδα η μοναδική αναρχοσυνδικαλιστική κίνηση είναι η Ελευθεριακή Συνδικαλιστική Ένωση (ΕΣΕ), που ιδρύθηκε το 2003 και έχει μέλη σε 11 πόλεις της Ελλάδας.
Σε διεθνές επίπεδο δεν υπάρχει μια μεγάλη οργάνωση που να συγκεντρώνει αναρχοσυνδικαλιστικά συνδικάτα. Παλαιότερα υπήρχε η ΑΙΤ (Διεθνής Ένωση Εργατών), που σήμερα έχει ελάχιστη δύναμη. Το ίδιο ισχύει και για τους IWW (Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου), που υποστηρίζουν μια μορφή οργάνωσης κοντινή στον αναρχοσυνδικαλισμό. Πολλά από τα αναρχοσυνδικαλιστικά συνδικάτα που δεν ανήκουν σε καμία Διεθνή, ίδρυσαν τον Μάιο του 2007 την CRN (Κόκκινος και Μαύρος Συντονισμός), που αποτελεί ένα δίκτυο αλληλεγγύης.
Κριτική
Ο αναρχοσυνδικαλισμός έχει δεχθεί κατά καιρούς ποικιλόμορφη κριτική. Κάποιοι[εκκρεμεί παραπομπή]αναρχοκομμουνιστές ασκούν κριτική[εκκρεμεί παραπομπή] στον αναρχοσυνδικαλισμό ως ασυνεπή απέναντι στον αναρχισμό, καθώς θεωρούν πως τα εργατικά σωματεία αποτελούν θεσμό του καπιταλισμού και είναι ιεραρχικά οργανωμένα. Ορισμένοι[εκκρεμεί παραπομπή] μετααριστεροί συγγραφείς, κυρίως ο Μπομπ Μπλακ, υποστηρίζουν[εκκρεμεί παραπομπή] πως μια αναρχοσυνδικαλιστική επανάσταση θα αφήσει πίσω της καταπιεστικά κοινωνικά συστήματα (π.χ. την υποχρεωτική ατομική εργασία στο όνομα του κοινωνικού συμφέροντος) και ότι τα εργατικά συνδικάτα, στα οποία υποτίθεται πως θα βασιστεί η μετεπαναστατική δόμηση της κοινωνίας, ουσιαστικά θα καταλήξουν να αναπαράγουν τις κρατικές λειτουργίες. Επίσης κάποιοι χρεώνουν στον αναρχοσυνδικαλισμό τη συμμετοχή της CNT στη ρεπουμπλικανική κυβέρνηση της Μαδρίτης κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου, ενώ κριτική ασκείται και στη συμμετοχή αναρχοσυνδικαλιστών σε διαπραγματεύσεις των συνδικάτων με το κράτος και τους εργοδότες.
Ο Φέραλ Φων (Feral Faun) υποστηρίζει στις Αστικές ρίζες του αναρχοσυνδικαλισμού πως ο αναρχοσυνδικαλισμός είναι στην πραγματικότητα απλή προέκταση του φιλελευθερισμού στηριζόμενη σε καπιταλιστικές αρχές, όπως η ηθική της εργασίας και η πίστη στην ορθολογική «πρόοδο» ως αυτομάτως ωφέλιμη για το άτομο και την κοινωνία. Ο κοινωνικός οικολόγος Μάρεϊ Μπούκτσιν έχει επίσης ασκήσει κριτική στον αναρχοσυνδικαλισμό, θεωρώντας τον παρωχημένο και βασισμένο σε μία ξεπερασμένη, οικονομιστική αντίληψη η οποία θεωρεί τη βιομηχανική εργατική τάξη ως μοναδική ριζοσπαστική κοινωνική δύναμη.
Πηγές
* Αναρχοσυνδικαλισμός (Anarchosyndicalism), Ρούντολφ Ρόκερ.
* Οι αστικές ρίζες του αναρχοσυνδικαλισμού, του Φέραλ Φων
* Το φάντασμα του αναρχοσυνδικαλισμού, κριτική του Μάρεϊ Μπούκτσιν στον αναρχοσυνδικαλισμό
Δείτε επίσης
* Γενική απεργία
* Συνδικαλισμός
* Ελευθεριακός σοσιαλισμός
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Αναρχοσυνδικαλισμός 101
- Ελευθεριακή Συνδικαλιστική Ένωση (ΕΣΕ), Ελλάδα
- Confederación General del Trabajo de España (CGT), Ισπανία
- Confederación Nacional del Trabajo (CNT),Ισπανία)
- Confédération nationale du travail-Association Internationale des Travailleurs (CNT-AIT), Γαλλία
- Confédération nationale du travail (CNT-F), Γαλλία
- Freie Arbeiterlnnen Union (FAU), Γερμανία
- Workers' Solidarity Alliance, ΗΠΑ
- Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου - Industrial Workers of the World (IWW), όχι σαφώς αναρχοσυνδικαλιστική
- Διεθνής Σύνδεσμος Εργατών – International Workers Association, (IWA-AIT)
- IWW Retail Worker
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
<@=@=@>
