Ο Ναπολέων Βοναπάρτης (Napoléon Bonaparte) (15 Αυγούστου 1769 — 5 Μαΐου 1821) ήταν Γάλλος στρατηγός και Αυτοκράτορας της Γαλλίας (ως Ναπολέων Α΄) επικληθείς Μέγας. Στρατηγική και κυβερνητική μεγαλοφυία, ιδρυτής Βασιλικής δυναστείας, (Βασιλικού Οίκου), καταλυτής αλλά και θεμελιωτής ευρωπαϊκών Βασιλείων και Χωρών στα οποία και άφησε βαθιά χαραγμένη τη σφραγίδα της προσωπικότητάς του.
Πρώτα χρόνια
Ο Ναπολέων γεννήθηκε στην πόλη Αιάκειο στην Κορσική, μόλις ένα χρόνο αφού το νησί μεταφέρθηκε από τη Δημοκρατία της Γένοβας στη Γαλλία. Ο πατέρας του Κάρλος Μαρία Βοναπάρτης καταγόταν από την Τοσκάνη και ανήκε στα χαμηλότερα στρώματα της αριστοκρατίας. Η μητέρα του, Λετίτσια Μαρία Ραμολίνο Βοναπάρτη, καταγόνταν επίσης απο οικογένεια ευγενών. Ο πατέρας της ήταν διοικητής της φρουράς του Ajaccio και αργότερα Γενικός Επιτηρητής Οδών και Γεφυρών στην Κορσική.
Ήταν ο δευτερότοκος γιός - μικρότερος κατά ενα χρόνο απο τον Τζιουζέπε ή Τζόζεφ - από συνολικά 8 αδέρφια. Όταν ο Ναπολέων έφτασε στην ηλικία των 9 ετών, αυτός και ο αδερφός του στάλθηκαν στη Γαλλία για σπουδές. Ο Ναπολέων είχε μεγάλο ενδιαφέρον για τα μαθηματικά και αυτό τον αδήγησε να γίνει αξιωματικός του πυροβολικού, ενώ ο αδερφός του σύνέχισε για να γίνει ιερέας.
Ο Ναπολέων επισκέφτηκε πολλές φορές την Κορσική στα επόμενα χρόνια. Η τελευταία φορά ήταν το 1799 κατά την επιστροφή του απο την εκστρατεία της Αιγύπτου.
Γαλλική Επανάσταση
Κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης της Επανάστασης ο Ναπολέων συνδέθηκε με τους Ιακωβίνους. Για αυτό το λόγο φυλακίστηκε για σύντομο διάστημα κατά τη διάρκεια της Λευκής Τρομοκρατίας που ακολούθησε την πτώση τους. Η πρώτη σημαντική του επιτυχία ήταν όταν απελευθέρωσε την Τουλών το 1793 από τους φιλοβασιλικούς και τα αγγλικά στρατεύματα. Κατά την πολιορκία αυτή ο Ναπολέων πρότεινε έναν στρατιωτικό ελιγμό ο οποίος αποδείχθηκε επιτυχής με αποτέλεσμα την απελευθέρωση της πόλης. Στις 22 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους πήρε προαγωγή και ξεκίνησε την άνοδο του.
Το 1795 απέκρουσε τις δυνάμεις βασιλόφρονων και αντεπεναστατών που επιτέθηκαν στον Κεραμεικό. Η συμμετοχή του στη νίκη αυτή αύξησε σημαντικά το δημόσιο κύρος του νεαρού αξιωματικού και τον κατέστησε έναν από τους ευνοούμενους του Διευθυντήριου. Από στρατιωτικής άποψης ακόμα πιο αξιόλογο κατόρθωμα συνιστά η Ιταλική Εκστρατεία του 1796-1797, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Ναπολέων κέρδισε σημαντικές μάχες εναντίον των Παπικών κρατών και των Αυστριακών. Ως αποτέλεσμα, το μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας Γαλλίας περιήλθε υπό τον έλεγχο των Γάλλων. Αντίθετα, η εκστρατεία στην Αίγυπτο το 1798-1799, παρά τις αρχικές επιτυχίες της (κατάληψη της Μάλτας και της Αλεξάνδρειας) ήταν αποτυχημένη κυρίως λόγω της κυριαρχίας των Άγγλων στη θάλασσα. Μετά την αγγλική νίκη στη ναυμαχία του Νείλου, το 1798, ο Ναπολέων σύντομα αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Αίγυπτο.
Το πραξικόπημα της 18ης Brumaire
Ναπολέων Α΄στον βασιλικό θρόνο , Ζαν Ωγκύστ Ντομινίκ Ένγκρ,
Ανεξάρτητα από την επιδείνωση της στρατιωτικής κατάστασης, ο Ναπολέων επέστρεψε και γιατί του ζητήθηκε από το Διευθυντήριο, που πλέον ήταν ιδιαίτερα αντιδημοφιλές και πίστευε ότι ο νεαρός στρατηγός θα βελτίωνε τη δημόσια εικόνα του. Ο αββάς Sieyes παρουσίασε στο Ναπολέοντα ένα συνωμοτικό σχέδιο με σκοπό την ανατροπή του συντάγματος. Στις 9 Νοεμβρίου (18 Brumaire σύμφωνα με το επαναστατικό ημερολόγιο) μονάδες στρατού ανέλαβαν δράση και διέλυσαν τα νομοθετικά συμβούλια και ο Βοναπάρτης, ο Sieyes και ο Ducos αναδείχθηκαν προσωρινοί σύμβουλοι και ανέλαβαν τη διακυβέρνηση του κράτους. Παρότι ο Sieyes πίστευε ότι θα επισκίαζε χωρίς δυσκολίες τον άπειρο σε πολιτικά ζητήματα αξιωματικό, συνέβη το αντίθετο και ο Ναπολέων σύντομα αναδείχθηκε Πρώτος Ύπατος. Σε αυτό το σημείο τελειώνει η Γαλλική Επανάσταση και αρχίζει πλέον η Ναπολεόντεια Περίοδος της Γαλλίας.
Ο Ναπολέων Βοναπάρτης διασχίζει τις Άλπεις, Πολ Ντελαρός
Ναπολεόντεια περίοδος
Το 1804 μετά απο τέσσερα χρόνια ως Πρώτος Ύπατος και ενώ συνεχιζόταν ο πόλεμος με την Αγγλία ανακηρύχθηκε Αυτοκράτορας. Στέφθηκε στην Παναγία των Παρισίων στις 2 Δεκεμβρίου 1804. Εκεί έλαβε όρκο διατήρησης των αρχών της Γαλλικής Επανάστασης και έστεψε Αυτοκράτειρα την Τζοζεφίνα.
Από την πρώτη Ιταλική Εκστρατεία ο Ναπολέων έθεσε τον εαυτό του ως προστάτη της Ιταλίας από την Αυστριακή επιρροή. Είχε δημιουργήσει την Ιταλική Δημοκρατία το 1802 και αργότερα, το 1805, δημιούργησε το Βασίλειο της Ιταλίας. Το πρώτο ναπολεόντειο κράτος εκτός των Γαλλικών συνόρων. Στις 26 Μαΐου το 1805 στο Μιλάνο, την πρωτεύουσα του νέου κράτους, στέφθηκε Βασιλιάς της Ιταλίας.
Στις 14 Οκτωβρίου του 1806 κατατρόπωσε τις Πρωσσικές δυνάμεις στη μάχη της Τζένα ανοίγοντας το δρόμο για το Βερολίνο. Εκέι έθεσε σε ισχύ το Ηπειρωτικό Σύστημα εφαρμόζοντας εμπάργκο στα Βρετανικά προϊόντα από την ηπειρωτική Ευρώπη. Ο σκοπός αυτής του της ενέργειας ήταν να αναγκάσει τους Βρετανούς να δεχθούν λήξη των εχθροπραξιών.
Στις 14 Ιουνίου 1807 νίκησε για δεύτερη φορά τους Ρώσσους και εκεί συμφωνήθηκε εκεχειρία με το Ρώσσο Τσάρο στις 26 Ιουνίου. Ο Βοναπάρτης βρισκόταν πλέον στο απόγειο της στρατιωτικής και πολιτικής ισχύος. Αφού μεσολάβησαν νικηφόρες μάχες κατά των Αυστριακών και η συνθηκολόγηση της Βιέννης η συμφωνία ειρήνης με τους Ρώσσους βρέθηκε στα τάτταρα και ο Ναπολεών οδήγησε, για δεύτερη φορά, τον στρατό του κατά της Ρωσσίας. Μετά από την πρώτη μεγάλη μάχη στο Μόσκοβα αναδείχθηκε νικιτής και μπήκε στη Μόσχα. Η πόλη όμως ήταν κατεστραμμένη και με το χειμώνα να πλησιάζει ο Ναπολέων διέταξε την οπισθοχώρηση του στρατού του. Αυτή ήταν και η αρχή του τέλους για τον Μεγάλο Στρατό (γαλ. Grande Armée).
Το 1813 στη Λειψία έγινε η τριήμερη Μάχη των Εθνών μεταξύ 16 - 19 Οκτωβρίου. Εκεί ο Βοναπάρτης κλήθηκε να αντιμετωπίσει τον έκτο συμμαχικό στρατό αποτελούμενο από Βρετανικά, Πρωσσικά, Ρωσσικά, Αυστριακά και Σουηδικά στρατεύματα. Η μάχη έληξε με ήττα των Γάλλων και πλέον η ίδια η Γαλλία απειλούταν με εισβολή. Στις 31 Μαρτίου, 1814 το Παρίσι έπεσε, ο Ναπολέων παραδόθηκε άνευ όρων και εξορίστηκε στην νήσο Έλβα στις 6 Απριλίου.
Μάχη του Ναπολέοντα στο Βατερλώ στις 18 Ιουνίου 1815.
Το 1815 δραπέτευσε από το νησί και επέστρεψε στη Γαλλία, όπου ο στρατός τον υποδέχθηκε ως αρχηγό και κυβέρνησε τη Γαλλία για 100 ημέρες, μέχρι την τελική ήττα του στην μάχη του Βατερλώ (στο σημερινό Βέλγιο) την 18 Ιουνίου, 1815 από Άγγλους και Πρώσσους καθοδηγούμενους απο τους Ουέλλινγκτον και Γκέρμπχαρτ βον Μπλούχερ αντίστοιχα. Μετά την σύλληψη του εξορίστηκε στη νήσο Αγία Ελένη, στον κόλπο της Γουινέας, όπου και παρέμεινε μέχρι τον θάνατό του στις 5 Μαΐου του 1821 και ώρα 5:49μμ.
Ο Ναπολέων στο Φοντενμπλώ, Πολ Ντελαρός
Κρατική Ανασυγκρότηση
Ο Ναπολέων επέβαλε μια σειρά νομοθετικών, διοικητικών και θεσμικών μέτρων που διαμόρφωσαν καθοριστικά το χαρακτήρα της Γαλλίας και γενικότερα της Ευρώπης. Ίσως η πιο σημαντική είναι ο Ναπολεόντειος Κώδικας του 1807. Μέχρι τότε το νομικό πλαίσιο στη Γαλλιά ήταν χαώδες. Αφενός η χώρα ήταν διηρημένη μεταξύ Βορρά (όπου επικρατούσε το ρωμαϊκό δίκαιο) και Νότου (όπου επικρατούσε το εθιμοτυπικό δίκαιο). Αφετέρου, η Γαλλική Επανάσταση είχε αφήσει πληθώρα νόμων πολλοί από τους οποίους δεν εφαρμόστηκαν ποτέ, συμβάλλοντας περαιτέρω στη νομική σύγχηση που επικρατούσε στη χώρα. Ο Ναπολεόντειος Κώδικας απλοποίησε σημαντικά το νομικό πλαίσιο και επιπλέον εφόσον ήταν γραμμένος σε απλή γλώσσα και απέφευγε τους τεχνική ορολογία, μπορούσε να γίνει εύκολα κατανοητός από το μέσο Γάλλο. Ο ίδιος ο Βοναπάρτης είπε εξόριστος πλέον για τον Κώδικα: " Η πραγματική μου δόξα δεν είναι ότι κέρδισα 40 μάχες [...] Το Βατερλώ θα σβήσει την ανάμνηση τόσων πολλών νικών [...] Αυτό που τίποτα δεν μπορεί να καταστρεψει, αυτό που θα ζει για πάντα, είναι ο Κώδικας μου."
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
<@=@=@>