Η Ζέζεμπελ (αγγλ. Jezebel) είναι ένα κινηματογραφικό έργο, αμερικανικής παραγωγής 1938, σκηνοθετημένο από τον Γουίλιαμ Γουάιλερ και βραβευμένο με δύο Όσκαρ ερμηνείας για τις πρωταγωνίστριές του Μπέτι Ντέιβις και Φέι Μπέιντερ. Πρωταγωνιστούν επίσης ο Χένρι Φόντα, ο Τζωρτζ Μπρεντ, ο Ντόναλντ Κρισπ και η Μάγκαρετ Λίντσεϊ. Η ταινία αυτή αποτελεί ύμνο του Γουάιλερ στη βιβλική βασίλισσα Ιεζάβελ, που όπως η ηρωίδα του φιλμ έπραξε το κακό ενώπιον του θεού.
Υπόθεση
Λίγο πριν το ξέσπασμα του αμερικανικού εμφυλίου, η Τζούλι Μάρσντεν (Μπέτι Ντέιβις) μιά πλούσια, πεισματάρα και όμορφη νέα που ζεί στη Νέα Ορλεάνη, ταλαιπωρεί με το επαναστατικό της πνεύμα τον αρραβωνιαστικό της Πρέστον Ντίλαρντ (Χένρι Φόντα). Το ζευγάρι ετοιμάζεται να παντρευτεί κι η Τζούλι θέλει να'χει πάντα τον πρώτο λόγο κατι που εξοργίζει τον Πρες. Όταν ο Πρες της αρνείται κάποιο χατήρι η Τζούλι αποφασίζει να τον εκδικηθεί, διαλέγοντας να εμφανιστεί φορώντας ένα κόκκινο φόρεμα στο μεγαλύτερο κοσμικό γεγονός της πόλης, στο οποίο προς τιμήν της αγνότητας επιβάλεται σε όλες οι ανύπαντρες γυναίκες να φοράνε άσπρα. Η Τζούλι προκαλεί σκάνδαλο στην υψηλή κοινωνία της Νέας Ορλεάνης του 1800, το ζευγάρι γίνεται θέαμα κι ο Πρες αφήνει τη Τζούλι. Η κοπέλα αρχικά, λόγω του εγωκεντρικού της χαρακτήρα, νομίζει ότι ο Πρες θα γυρίσει όπως έκανε και στο παρελθόν, όταν όμως ο Πρες αναχωρεί για το Βορρά, η Τζούλι διαπιστώνει ότι τον έχασε και κλείνεται στο σπίτι της, ο μόνος της σύνδεσμος με τον έξω κόσμο είναι η θεία Μπελ (Φέι Μπέϊντερ).
Ένα χρόνο μετά ο Πρες επιστρέφει απ'το Βορρά παντρεμένος κι η Τζούλι σκαρώνει ένα σχέδιο για να τον χωρίσει απ'τη γυναίκα του Έιμι (Μάργαρετ Λίντσεϊ). Το σχεδιό της όμως προκαλεί εμμέσως το θάνατο ενός θαυμαστή της σε μονομαχία και γίνεται μπούμερανγκ για την κακομαθημένη κοπέλα, παράλληλα ξεσπά ο Αμερικάνικος Εμφύλιος κι η Νέα Ορλεάνη μαστίζεται απ'τον κίτρινο πυρετό...
Διανομή
Ηθοποιός Ρόλος
Μπέτι Ντέιβις Τζούλι Μάρσντεν
Χένρι Φόντα Πρέστον Ντίλαρντ
Τζορτζ Μπρεντ Μπακ Καντρέλ
Φέι Μπέιντερ Θεία Μπελ
Ντόναλντ Κρισπ Γιατρός Λίβινγκστον
Μάργκαρετ Λίντσεϊ Έιμι
Σπρινγκ Μπάινγκτον Κυρία Κέντρικ
Ρίτσαρντ Κρόμγουελ Τεντ Ντιλάρντ
Χένρι Ο'Νιλ Στρατηγός Θεόφιλους Μπογκάρντους
Μάργκαρετ Έρλι Στέφανι Κέντρικ
Τερίσα Χάρις Ζέτι
Παραγωγή
Ταινία σταθμός στην ιστορία του κινηματογράφου, αποτελεί προπομπό του Όσα παίρνει ο άνεμος που προβλήθηκε ένα χρόνο αργότερα. Ο Τζακ Γουόρνερ το 1934 αγόρασε τα δικαιώματα της θεατρικού Jezebel, το οποίο προόριζε για τη Ρούθ Τσάτερτον. Το 1937 μετά το ντόρο που είχε γίνει στο Χόλυγουντ με τις ετοιμασίες του Όσα παίρνει ο άνεμος, (ταινία που ασχολείται επίσης με τον αμερικάνικο νότο κατά τη διάρκεια του εμφυλίου) και μετά τη δικαστική διαμάχη της Warner με τη Μπέτι Ντέιβις, ο Γουόρνερ θεώρησε ότι ο πρωταγωνιστικός ρόλος σ'αυτήν την ταινία θα ικανοποιούσε την ηθοποιό που απειλούσε να σπάσει το συμβόλαιο σε περίπτωση που δεν της δίνονταν καλύτεροι ρόλοι να ερμηνεύσει. Η Ντέιβις ήθελε το Χένρι Φόντα για συμπρωταγωνιστή και τον Γουίλιαμ Γουάιλερ για σκηνοθέτη. Ο ρόλος της, ως κάκομαθημένη καλλονή του αμερικάνικου νότου, παρουσιάζει ομοιότητες με εκείνον της Σκάρλετ Ο'Χάρα. Η Ντέιβις ήταν η πιό δημοφιλής από τις υποψήφιες ηθοποιούς για το Όσα παίρνει ο άνεμος, αλλά ο Σέλζνικ δεν ήταν σίγουρος. Όταν ο Σέλζνικ, μετά από ψάξιμο, δεν κατάφερε να βρει την κατάλληλη ηθοποιό για το ρόλο της Σκάρλετ, ζήτησε απ'τον Γουόρνερ τη Ντέιβις. Ο Γουόρνερ θα δάνειζε τη Ντέιβις στο Σέλζνικ με την προϋπόθεση ότι το ρόλο του Ρετ θα τον έπαιζε ο Έρολ Φλίν. Τόσο ο Σέλζνικ όσο κι η Ντέιβις δεν το θεώρησαν καλή ιδέα και το σχέδιο ναυάγησε. Ο Γουόρνερ τότε αποφάσισε να γυρίσει τη Ζέζεμπελ και να την κυκλοφορήσει πριν το Όσα παίρνει ο άνεμος. Η ταινία προβλήθηκε το 1938 (ένα χρόνο πριν το Όσα παίρνει ο άνεμος), είχε επιτυχία κι η Ντέιβις ήταν φαβορί για το όσκαρ. Στο μεταξύ ο Σέλζνικ είχε βρεί τη Σκάρλετ Ο'Χάρα στο πρόσωπο της Βίβιαν Λι.
Παρασκήνιο
Η Ντειβις στη διάρκεια των γυρισμάτων της Ζεζεμπελ ερωτεύτηκε και συναψε σχέση με τον Γουάιλερ, ο οποίος (όπως κι εκείνη) ήταν παντρεμένος και δεν ήταν διατεθημένος να χωρίσει τη γυναίκα του. Η σχέση διακόπηκε μετά τα γυρίσματα της ταινίας. Η Ντέιβις τον αποκάλεσε αργότερα στη βιογραφία της σαν τον έρωτα της ζωής της. Ο Γουάιλερ ήταν πολύ ευγενικός με τη Ντέιβις, ενώ αντίθετως ήταν πολύ σκληρός με το Χένρι Φόντα, που υπήρξε παντρεμένος με την πρώην του σύζυγο Μάργκαρετ Σάλιβαν.
Κριτικές και βραβεία
Η ταινία του Γουάιλερ κέρδισε τους κριτικούς και προτάθηκε για 5 όσκαρ ,συμπεριλαμβανόμενου κι εκείνου για την καλύτερη ταινία και κέρδισε δύο. Στην τελετή των Όσκαρ στις 23 Φεβρουαρίου του 1939 η Μπέτι Ντέιβις κατέφθασε συνοδευόμενη από οκτώ άνδρες, εκ των οποίων και ο Γουάιλερ, για να πάρει το όσκαρ Α' γυναικείου ρόλου, το δευτερό της, ενώ Φέι Μπέιντερ βραβεύτηκε με όσκαρ Β'γυναικείου ρόλου.
Βραβεία Ακαδημίας Κινηματογράφου (Όσκαρ)
Βράβευση:
* Α’ Γυναικείου Ρόλου – Μπέτι Ντέιβις
* Β’ Γυναικείου Ρόλου – Φέι Μπέιντερ
Υποψηφιότητα:
* Καλύτερης Ταινίας – Χαλ Ουόλις
* Φωτογραφίας, Ασπρόμαυρη ταινία – Έρνεστ Χάλερ
* Μουσικής Επιμέλειας - Μαξ Στάινερ
Η ταινία κέρδισε στο φεστιβάλ Βενετίας ειδικό βραβείο για τη σκηνοθεσία του Γουίλιαμ Γουάιλερ.
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
<@=@=@>