Η εξέγερση των μπόξερ ήταν μια επανάσταση από μέλη της Ομάδας της Ηθικής αρμονίας της Κίνας ενάντια σε κάθε ξένη επιρροή στην Κίνα. Η εξέργεση διέρκησε από το Νοέμβριο του 1899 μέχρι τις 7 Σεπτεμβρίου του 1901 που καταπνίγηκε στο αίμα. Οι επαναστάτες ονομάστηκαν μπόξερ από τους Δυτικούς εξαιτίας των πολεμικών τεχνών που μάθαιναν. Οι Μπόξερ πίστευαν ότι τα φυλαχτά και η γυμναστική θα τους έκαναν άτρωτους. Στερούνταν όμως στρατιωτικών ικανοτήτων καθώς τους έλειπαν ο στρατιωτικός εξοπλισμός και η οργάνωση της Δύσης.
Αίτια

Ο 19ος αιώνας ήταν μια περίοδος αμοιβαίων απογοητεύσεων για την Κίνα και τη Δύση. Η Δύση προσπαθούσε να κάνει τη Κίνα να ανοιχτεί στο τομέα του εμπορίου αλλά οι Κινέζοι αντιμετώπιζαν τους Δυτικούς σαν βάρβαρους. Επρόκειτο για μια σύγκρουση διαμετρικά αντίθετων πολιτισμών. Η καχυποψία της Κίνας ενισχύθηκε από την άποψη ότι δεν χρειαζόταν τίποτε από τη Δύση. Στα τέλη του 19ου αιώνα τα αντιδυτικά αισθήματα ήταν ασυγκράτητα. Ενισχύονταν από την ταπείνωση της Κίνας στους πολέμους του οπίου. Οι φήμες για Δυτικούς ιεραπόστολους που απήγαγαν ορφανά κινεζάκια και η οργή για το σιδηρόδρομο που παραβίαζε το φενγκ σούι χειροτέρευε τη κατάσταση. Το κίνημα των μπόξερ ήταν όχι μόνο αντιδυτικό αλλά και αντιδυνάστικό. Στρεφόταν και κατά της δυναστείας των Τσινγκ την οποία θεωρούσε υπεύθυνη για την αδυναμία της Κίνας.

Ξέσπασμα

Όταν οι Μπόξερ εξεγέρθηκαν και άρχισαν να σφαγιάζουν χριστιανούς η χήρα αυτοκράτειρα Τσε Χσι που επιθυμούσε να απαλλαγεί η Κίνα από τους ξένους τους υποστήριξε. Οι μπόξερ παραμέρισαν τα αντιαυτοκρατορικά αισθήματα τους και συμμάχησαν με την αυλή για να απαλλαγούν από τους ξένους. Την Άνοιξη του 1900 οι Μπόξερ ήταν εκτός ελέγχου. Οι ξένες διπλωμάτες ζήτησαν ενισχύσεις από την ακτή αλλά εμποδιστήκαν από τους Κινέζους. Στις 31 Μαΐου μια διεθνής δύναμη από 340 στρατιώτες επιτράπηκαν να μπουν στο Πεκίνο και 90 άλλοι έφτασαν 4 μέρες αργότερα. Τον Ιούνιο του 1900 οι Μπόξερ δυναμωμένοι από Κινέζους στρατιώτες άρχισαν να επιτίθενται σε ξένες πρεσβείες. Οι πρεσβείες των ΗΠΑ, της μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, της Ολλανδίας, της Ιαπωνίας, της Ιταλίας, της Ρωσίας και της Αυστροουγγαρίας βρίσκονταν όλες στο ίδιο μέρος κοντά στην Απαγορευμένη Πόλη. Οι πρεσβείες ενώθηκαν και οχυρώθηκα γρήγορα. Εκεί βρήκαν καταφύγιο οι ξένοι πολίτες στο Πεκίνο. Οι πρεσβείες της Ισπανίας και του [Βέλγιο|Βελγίου]] ήταν λίγους δρόμους παρακάτω και το προσωπικό τους πρόλαβε να φτάσει σώο. Η γερμανική πρεσβεία στην άλλη μεριά της πόλης καταλείφθηκε προτού προλάβουν να ξεφύγουν. Όταν ο γερμανός πρέσβης φον Κέτελερ δολοφονήθηκε στις 20 Ιουνίου οι ξένες δυνάμεις απαίτησαν επανόρθωση. Στις 21 Ιουνίου η Κίνα κήρυξε πόλεμο προς όλες τις ξένες δυνάμεις, αλλά αρκετοί τοπικοί διοικητές αρνήθηκαν να συνεργαστούν.

Πολιορκία στο Πεκίνο

Οι οχυρωμένες πρεσβείες πολιορκήθηκαν από τις 20 Ιουνίου έως τις 14 Αυγούστου. Διοικητής των πολιορκημένων ήταν ο βρετανός υπουργός στη Κίνα Κλάουντε Μακ Ντόναλντ. Η φρουρά των πρεσβειών που αποτελούταν από 507 άντρες κατάφερε να αντέξει ενάντια σε περίπου είκοσι χιλιάδες Κινέζους χάρη στην υπεροχή του εξοπλισμού τους. Η πολιορκία άρθηκε από ένα διεθνές στράτευμα.

Η συμμαχία των οχτώ χωρών

Οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Ιαπωνία, η Ρωσία, η Αυστροουγγαρία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Γερμανία συμμάχησαν για να αντιμετωπίσουν τους Μπόξερ. Η διεθνής δύναμη που στάλθηκε για να βοηθήσει τους ξένους στο Πεκίνο αποτελούταν από 54,000 άντρες υπό την διοίκηση του βρετανού Άλφρεντ Γκασελε. Μετά από μερικές αποτυχημένες προσπάθειες κατάφερε να εισβάλει στο Πεκίνο στις 14 Αυγούστου και να σώσει τους πολιορκημένους ξένους. Ακολούθησε άγρια λεηλασία από τους στρατιώτες, ιδιαίτερα από τους Γερμανούς από όπου έμεινε και ο χαρακτηρισμός Ούννοι όπως τους αποκαλούσαν κατά τη διάρκεια των δυο παγκοσμίων πολέμων.

Το πρωτόκολλο των Μπόξερ

Στις 7 Σεπτεμβρίου η Κίνα αναγκάστηκε να υπογράψει το πρωτόκολλο των Μπόξερ. Σύμφωνα με αυτό η Κίνα έπρεπε να καταβάλει πολεμική αποζημίωση στις ξένες δυνάμεις. Έπρεπε επίσης να εκτελεστούν κυβερνητικοί αξιωματούχοι και ευγενείς οι οποίοι είχαν υποστηρίξει τους Μπόξερ.

Αποτελέσματα

Κατά τη διάρκεια της εξέγερσης 48 καθολικοί ιεραπόστολοι και 18,000 χιλιάδες κινέζοι καθολικοί δολοφονήθηκαν. Δολοφονήθηκαν επίσης 222 Κινέζοι ορθόδοξοι και 182 προτεστάντες ιεραπόστολοι και 500 κινέζοι προτεστάντες. Η διεθνής δύναμη έχασε περίπου 250 άντρες ενώ οι Κινέζικες απώλειες ήταν τεράστιες. Με την εξέγερση των Μπόξερ η Κίνα συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να εκσυγχρονιστεί. Η αυτοκρατορική δύναμη εξασθένησε και άλλο ενώ φούντωσαν τα αισθήματα ενάντια στη δυναστεία των Τσινγκ, η οποία εκδιώχθηκε το 1911.