Ο Πάπας Νικόλαος Α΄ διαδέχθηκε στο παπικό θρόνο το 858 τον Πάπα Βενέδικτο Γ΄ και παρέμεινε Πάπας για εννέα χρόνια, μέχρι το τέλος του 867, οπότε και τον διαδέχθηκε ο Πάπας Αδριανός Β΄.

Ο Πάπας Νικόλαος Α΄ ήταν ιδιαιτέρως μορφωμένος και υπήρξε σύμβουλος του Πάπα Λέοντος Δ΄ και του προκατόχου του Βενεδίκτου Γ΄. Κατόρθωσε να πραγματοποιήσει το τότε όνειρο της Δυτικής Εκκλησίας και να επιβληθεί στην Ευρώπη, εκμεταλλευόμενος την τριχοτόμηση του Φραγκικού Κράτους που επιβλήθηκε το 843 με τη Συνθήκη του Βερντέν. Επέδειξε μεγάλη αυστηρότητα στο ζήτημα του διαζυγίου του βασιλιά Λοθαρίου Β΄ και καθαίρεσε τους αρχιεπισκόπους Κολωνίας και Τρεβήρων, οι οποίοι αναγνώρισαν το διαζύγιο.

Ήταν ο κύριος εκφραστής του Παπικού Πρωτείου στις σχέσεις με την Εκκλησία της Ανατολής. Επιχειρώντας να επιβληθεί και στην Ανατολή, επωφελήθηκε της επί των ημερών του διαμάχης μεταξύ των Πατριαρχών Φωτίου Α΄ και Ιγνατίου. Επενέβη στα εσωτερικά της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης, διατυπώνοντας επιφυλάξεις για την κανονικότητα της εκλογής του Πατριάρχη Φωτίου. Έφθασε στο σημείο να αφορίσει το 863, στη Σύνοδο του Λατερανού, τον Πατριάρχη Φώτιο, ως υπεύθυνο για την αναστάτωση της Εκκλησίας που θεώρησε ότι είχε προκαλέσει. Ο αφορισμός αυτός προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ΄, ο οποίος του έστειλε οξύτατες επιστολές.

Ο Πάπας Νικόλαος συνέχισε να προχωρεί σε προκλήσεις έναντι της Ανατολής. Επενέβη στην οργάνωση της Εκκλησίας της Βουλγαρίας, η οποία είχε συσταθεί κατόπιν ιεραποστολής του Βυζαντίου. Ο Πατριάρχης Φώτιος στη συνέχεια, λαμβάνοντας αφορμή από τις ενέργειες αυτές του Πάπα Νικολάου Α΄, δημοσίευσε «Εγκύκλιο» με την οποία συγκάλεσε το 867 μεγάλη Ενδημούσα Σύνοδο, η οποία αναθεμάτισε τον Πάπα Νικόλαο Α΄. Οργάνωνε μάλιστα αποστολή αντιπροσωπίας στη Ρώμη, η οποία θα του επέδιδε την απόφαση. Το ίδιο έτος όμως, δολοφονήθηκε ο Αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ΄, αλλά σύντομα πέθανε και ο ίδιος ο Νικόλαος.

Συμπερασματικά, ο Πάπας Νικόλαος Α΄ ενίσχυσε το κύρος του παπικού θρόνου σε Ανατολή και Δύση, αλλά συγχρόνως έθεσε και τις βάσεις του Σχίσματος των Εκκλησιών. Η Καθολική Εκκλησία τον έχει ανακηρύξει Μέγα και άγιο και τιμά τη μνήμη του στις 13 Νοεμβρίου.

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<@=@=@>