Σαμόα


Το Ανεξάρτητο Κράτος των Σαμόα όπως είναι το επίσημο όνομα της χώρας βρίσκεται στον νότιο Ειρηνικό ωκεανό 2400χλμ βόρεια της Νέας Ζηλανδίας. Περιλαμβάνει 9 ηφαιστειογενή νησιά εκ των οποίων κατοικούνται 4: η Απολίμα, το Μανόνο, το Σαβάιι, και η Ουπόλου όπου κατοικεί και το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της χώρας. Η άμυνα της χώρας είναι ευθύνη της Νέας Ζηλανδίας. Πρωτεύουσα του κράτους είναι η Άπια. Το Μάιο του 2007 η χώρα θρήνησε το θάνατο του Μαλιετόα (Αρχηγού Κράτους από την ανεξαρτησία), Τανουμαφίλι Β΄. Βάσει του Συντάγματος, το πολίτευμα έγινε προεδρική δημοκρατία και ο Αρχηγός Κράτους υπηρετεί πενταετή θητεία.

Ιστορία

Παραδοσιακά τα νησιά αποτελούσαν την κοιτίδα των Πολυνήσιων. Οι αυτόχθονες εγκαταστάθηκαν γύρω στο 1000 π. Χ.

Ο Ολλανδός Γιάκομπ Ρόγκεβεεν έφθασε πρώτος στα νησιά, το 1722 και ακολούθησε ο Λουί Αντουάν ντε Πουκαινβίλ, ο οποίος έδωσε στα νησιά το όνομα "Νησιά των Θαλασσοπόρων".

Στα μέσα του 19ου αιώνα ο ηγεμόνας Μαλιετόα κατάφερε να υποτάξει όλους τους υπολοίπους και οι χώρες της Ευρώπης ίδρυσαν εμπορικούς σταθμούς στα νησιά. Το 1878 προσαρτήθηκε το Πάγκο Πάγκο από τις ΗΠΑ και σήμερα είναι πρωτεύουσα των Αμερικανικών Σαμόα.

Το 1899 τα νησιά Σαμόα χωρίζονται στις Γερμανικές Δυτικές Σαμόα και στις Αμερικανικές Ανατολικές Σαμόα . Το 1914 οι Δυτικές Σαμόα καταλαμβάνονται από την Νέα Ζηλανδία μέχρι την 1η Ιανουαρίου 1962 οπότε αποκτούν την ανεξαρτησία τους. Το 1997 το όνομα της χώρας αλλάζει από Δυτικές Σαμόα σε Σαμόα.

Από κοινού την κυβέρνηση του νεαρού κράτους ανέλαβαν, ως Αρχηγοί Κράτους, ο Τουπούα Ταμαζέσε Μεαόλε και ο Μαλιετόα Τανουμαφίλι Β' . Ο πρώτος πέθανε το 1963 και ο δεύτερος το 2007. Το 2007 το αξίωμα έγινε αιρετό.

Η χώρα επλήγη από τον κυκλώνα Όφα το 1990 και τον Βαλ το 1991, που άφησαν πίσω τους 10.000 αστέγους και 6 νεκρούς, αντίστοιχα. Οι πρώτες δημοκρατικές εκλογές διεξήχθησαν το 1991 και Πρωθυπουργός έγινε ο αρχηγός του Κόμματος για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Τοφιλάου Έτι Αλεσάνα, ο οποίος παραιτήθηκε για λόγους υγείας, το 1998 και τον διαδέχθηκε ο Τουιλαέπα Σαϊλέλε Μαλιελεγκαόι.

Τον Ιούλιο του 1999 το νησιωτικό κράτος συγκλονίστηκε από τη δολοφονία του Υπουργού Δημοσίων Έργων, Λουαγκαλάου Λεβάλουα. Δύο πρώην υπουργοί και ο γιος ενός ακόμη, κρίθηκαν ένοχοι για το φόνο και καταδικάστηκαν σε ισόβια κάθειρξη.

Το 2002, η Νέα Ζηλανδία, διά της Πρωθυπουργού της, Έλεν Κλαρκ, ζήτησε δημόσια συγνώμη από το λαό των Σαμόα για τα δεινά που υπέστησαν οι κάτοικοι την περίοδο 1920- 1962.

Δημογραφία

Ο πληθυσμός της χώρας αποτελείται κατά 93% από την εθνότητα των Σαμόα. Ο συνολικός πληθυσμός της χώρας είναι 177.287 (173η στον κόσμο) . Ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού είναι -0.23% (εκτίμηση 2005). Ρυθμός γεννήσεων 15.95 γεννήσεις/1000 πληθυσμού και θανάτου 6.54 θάνατοι/1000 πληθυσμού (εκτίμηση 2005). Ο πληθυσμός παρουσίασε αύξηση τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω της αποτελεσματικής ιατρικής περίθαλψης. Ωστόσο, ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης του πληθυσμού έχει πλέον αρνητικό πρόσημο. Το προσδόκιμο ζωής ήταν το 2006 τα 63,2 χρόνια για τους άνδρες και τα 73,94 χρόνια για τις γυναίκες.

Βασικός πυρήνας της κοινωνίας είναι η οικογένεια, στον ευρύτερό της τύπο (ονομάζεται aiga). Ο αρχηγός της οικογένειας ονομάζεται ματάι και αυτός διευθύνει την εργασία, η οποία γίνεται συνεταιρικά, ενώ έργο του είναι και η διανομή των αγαθών. Οι γυναίκες απολαμβάνουν μεγάλο κύρος και σεβασμό ως αδερφές και κόρες, ωστόσο τίθενται στο περιθώριο ως σύζυγοι. Υπάρχει ειδικό Υπουργείο Γυναικείων Υποθέσεων.


Το μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων είναι οι αυτόχθονες Σαμόα (92,5%), που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή γύρω στο 1000 π. Χ. και το 7% είναι Ευρωνήσιοι (αυτοί προήλθαν από επιμειξίες Ευρωπαίων με Πολυνήσιους). Υπάρχουν και λίγοι Ευρωπαίοι. Στα νησιά δε σημειώθηκε ποτέ κάποια σπουδαία μετανάστευση, εκτός από λίγους Μελανήσιους και Κινέζους.

Οι περισσότεροι κάτοικοι είναι Χριστιανοί, ανήκοντες σε ποικίλα δόγματα (Κογκρεκασιοναλιστική Εκκλησία, Ρωμαιοκαθολικοί, Μεθοδιστές, Αντβεντιστές, Προτεστάντες). Η σαμόα είναι η επίσημη γλώσσα, όπως και η αγγλική.

Πολιτική και εκλογές

Το 2007 ο Αρχηγός Κράτους (Ο Λε Άο Ο Λε Μάλο) έγινε αιρετός, για πέντε χρόνια, σύμφωνα με το Σύνταγμα, έπειτα από το θάνατο του Βασιλιά Μαλιετόα Τανουμαφίλι Β΄.

Οι πρώτες βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν το 1991 στη χώρα και σε αυτές κέρδισε το Κόμμα για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRPP). To εν λόγω κόμμα κέρδισε τις εκλογές και τα έτη 1996, 2001 και 2006.

Το 1997 η Βουλή ψήφισε υπέρ της μετονομασίας της χώρας από Δυτική Σαμόα σε Σαμόα.

Πρώτος αιρετός ηγέτης (Αρχηγός Κράτους) εξελέγη από το Κοινοβούλιο στις 16 Ιουνίου 2007 ο Τουπούα Ταμασέζε Τουπουόλα Έφι, πρώην Πρωθυπουργός και μοναδικός υποψήφιος για να διαδεχθεί τον αποβιώσαντα Μαλιετόα Τανουμαφίλι Β΄.

Οικονομία

Λόγω ανυπαρξίας ορυκτού πλούτου η οικονομία της χώρας βασίζεται στην τροπική γεωργία (καρύδες, γλυκοπατάτες) και στην εξωτερική βοήθεια. Άλλες οικονομικές δραστηριότητες είναι η κτηνοτροφία, η αλιεία και οι βιομηχανίες τροφίμων και ελαφρών μηχανημάτων. Τη δεκαετία του ' 90 δημιουργήθηκαν στο κράτος από Ιάπωνες και Αμερικανούς μεγάλες μονάδες για την κατασκευή καλωδίων και ρούχων.

Το ΑΕΠ της χώρας είναι $ 1.000.000.000 (193η στον κόσμο) (εκτίμηση 2003). Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ είναι 5.00% (εκτίμηση 2003). Το κατα κεφαλήν ΑΕΠ είναι $5,600 (εκτίμηση 2003). Ένα μεγάλο πρόβλημα για την οικονομία της μικρής χώρας αποτελεί η έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού και η ελλιπής υποδομή. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η τουριστική κίνηση στο νησί.

Νομισματική μονάδα είναι το τάλα. Σημαντική πηγή εσόδων αποτελούν και τα εμβάσματα των μεταναστών, κυρίως Αυστραλών και Νεοζηλανδών.

Παλιές φωτογραφίες

Γυναίκες απο την Σαμόα

Τανουμαφίλι Μαλιετόα Β΄ (Σουσούγκα) (Malietoa Tanumafili II, Susuga) Βασιλιάς των Σαμόα

Τουπούα Ταμαζέσε Τουπουόλα Τουφούγκα Έφι (Tupua Tamasese Tupuola Tufuga Efi)

Πηγές

* Συλλογικό έργο, Πλανήτης Γη, ΔΟΛ, 2002
* Συλλογικό έργο, Παγκόσμιος Γεωγραφικός Άτλας, τ. 15, εκδ. ΔΟΜΗ, 2007

Χώρες και εξηρτημένα εδάφη στην Ωκεανία

Ανεξάρτητα Κράτη Ανατολικό Τιμόρ1 | Αυστραλία | Βανουάτου | Ινδονησία2 | Κιριμπάτι | Ναουρού | Νέα Ζηλανδία | Νήσοι Μάρσαλ | Νήσοι Σολομώντα | Ομόσπονδες Πολιτείες της Μικρονησίας | Παλάου | Παπούα Νέα Γουινέα | Σαμόα | Τόνγκα | Τουβαλού | Φίτζι | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής3

Εξαρτημένα Εδάφη Αυστραλία: Άσμορ και Καρτιέ1 | Νήσος Νόρφολκ | Λόρδου Χάουη Νήσος | Νήσοι Κοραλλιογενούς Θάλασσας

Γαλλία: Γαλλική Πολυνησία | Νέα Καληδονία | Ουώλλις και Φουτούνα
Ηνωμένο Βασίλειο: Πίτκαιρν

Ηνωμένες Πολιτείες: Αμερικανική Σαμόα | Ατόλλη Μίντγουαιη | Ατόλλη Παλμύρα | Ατόλλη Τζόνστον | Βόρειες Μαριάνες Νήσοι | Γκουάμ | Νήσος Μπαίηκερ | Νήσος Ουέηκ | Νήσος Τζάρβις | Νήσος Χάουλαντ | Ύφαλος Κίνγκμαν

Ιαπωνία: Μπονίν Νήσοι | Μινάμι Τορισίμα | Ντάιτο Νήσοι | Οκίνο Τορισίμα
Νέα Ζηλανδία: Νήσοι Κουκ | Νιούε | Τοκελάου

Χιλή: Νήσος του Πάσχα | Σάλας και Γκόμεζ Νήσος

1Μπορεί να θεωρηθεί ολόκληρη τμήμα της Ασίας. 2Μπορεί να θεωρηθεί ολόκληρη ή εν μέρει τμήμα της Ασίας. 3Η πολιτεία της Χαβάης αποτελεί τμήμα της Ωκεανίας.

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<@=@=@>


www.hellenica.de