Ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα (Federico García Lorca, 5 Ιουνίου 1898 - 19 Αυγούστου 1936) ήταν ένας από τους σημαντικότερους Ισπανούς ποιητές και θεατρικούς συγγραφείς, από τους κορυφαίους εκπροσώπους της ισπανικής γενιάς του '27. Πέρα από το λογοτεχνικό του έργο, ασχολήθηκε επίσης με τη ζωγραφική και τη μουσική.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στο Φουέντε Βακέρος, το 1898. Ο πατέρας του ήταν αγρότης κι η μητέρα του δασκάλα πιάνου, προσφέροντας τα πρώτα μαθήματα και στον ίδιο τον Λόρκα. Φοίτησε σε σχολείο Ιησουϊτών στη Γρανάδα και μετά από πιέσεις του πατέρα του, γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γρανάδα, την οποίαν όμως εγκατέλειψε σύντομα, για να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία, τη μουσική και τη ζωγραφική. Το 1919, εγκαταστάθηκε στη Φοιτητική Κατοικία του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης, που τότε λειτουργούσε ως ανοιχτό πανεπιστήμιο, πολιτιστικό κέντρο, της ισπανικής πρωτεύουσας. Εκεί συνάντησε τον Σαλβαδόρ Νταλί, τον σκηνοθέτη Λουίς Μπουνιουέλ, τον ποιητή Ραφαέλ Αλμπέρτι και τον Χιμένεθ. Την ίδια περίοδο συνέθεσε τα πρώτα του ποιήματα που κυκλοφόρησαν το 1921, με τίτλο Βιβλίο Ποιημάτων. Λίγο νωρίτερα, το 1918, είχε δημοσιεύσει το έργο Εντυπώσεις & Τοπία περιδιαβαίνοντας την Καστίλη.

Το 1922, συνεργάστηκε με τον συνθέτη Μανουέλ ντε Φάγια στο Φεστιβάλ Λαϊκής Μουσικής, στη Γρανάδα. Στις παραδόσεις της λαϊκής και τσιγγάνικης μουσικής, πίστευε πως βρίσκει τη βάση των ποιητικών και πνευματικών του ενορμήσεων. Δημιούργημα του, εκείνη την εποχή, ήταν το Ποίημα Του Κάντε Χόντο, λαϊκό τραγούδι της Ανδαλουσίας, που τραγουδιέται από τσιγγάνους με συνοδεία κιθάρας και λίγο αργότερα, το 1924, ξεκίνησε να γράφει το Ρομανθέρο Χιτάνο, έργο που ολοκλήρωσε τελικά το 1927, σύνθεση 18 ποιημάτων με σταθερή στιχουργική μορφή, έκφραση μιας από τις αρχαιότερες μορφές ισπανικής ποίησης. Την ίδια περίοδο συνέθεσε και την Ωδή Στον Σαλβαντόρ Νταλί ενώ παράλληλα έγραψε το θεατρικό έργο Μαριάνα Πινέδα, που πρωτοπαρουσιάστηκε στη Βαρκελώνη, την ίδια χρονιά, σε σκηνογραφία Νταλί, σημειώνοντας επιτυχία.

Τα έτη 1929-1930, αναζήτησε νέες πηγές έμπνευσης και ταξίδεψε στις ΗΠΑ και στην Κούβα. Οι εμπειρίες του στις Ηνωμένες Πολιτείες αξιοποιήθηκαν στο ποίημα Ένας Ποιητής Στη Νέα Υόρκη. Επέστρεψε στην Ισπανία το 1931 και συνέθεσε το Ντιβάνι Της Ταμαρίτ, ενώ παράλληλα δούλεψε και πάνω σε έργα για το κουκλοθέατρο. Εκεί έδειξε ξεκάθαρα πως επέλεγε ως κύρια ενασχόλησή του, τη συγγραφή θεατρικών και τα τρία τελευταία χρόνια της ζωής του ολοκλήρωσε τις κορυφαίες του δημιουργίες: Το Σπίτι Της Μπερνάρντα Άλμπα, Ματωμένος Γάμος, Γέρμα, Θρήνος Για Τον Ιγκνάθιο Σάντσεθ Μεχίας, τραγωδίες με θέμα τη κοινωνική καταπίεση κι έκδηλο το ανθρώπινο στοιχείο.

Με την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας, οργάνωσε μία θεατρική ομάδα υπό την ονομασία La Barroca, η οποία με τη βοήθεια του Υπουργείου Παιδείας, έδωσε παραστάσεις κλασσικών έργων σε χώρους εργατών κι αγροτικές περιοχές. Το 1936 υποδέχθηκε τον Αλμπέρτι, καθώς επέστρεψε από τη Μόσχα. Συνέταξε μια διακήρυξη συγγραφέων κατά του φασισμού κι ξεκίνησε να γράφει μια σειρά θεατρικών σκηνών με μορφή επιθεώρησης, ωστόσο τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς, ξέσπασε ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος. Στις 19 Αυγούστου οι φασίστες Φρανκιστές, τον εκτέλεσαν στην περιοχή της Γρανάδα. Ο τάφος του δε βρέθηκε ποτέ ενώ ήταν τότε σε ηλικία 38 ετών.

Άλλα έργα του: Τα Μάγια Της Πεταλούδας 1925, Τα Πρώτα Τραγούδια 1926, Τραγούδια 1927, Δόκτωρ Περλιμπλίν & Μπελίσα (Οι Φασουλήδες Του Κατσιπόρα) 1928.

Έργα

Ποίηση

* Divan del tamarit
* Ντουέντε
* Ποιητής στη Νέα Υόρκη
* Μοιρολόι για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας
* Σονέτα του σκοτεινού έρωτα
* Ωδή στον Σαλβαντόρ Νταλί
* Ποιητικά άπαντα (Τόμοι Α, Β)

Θεατρικά

* Τα Μάγια της Πεταλούδας (El maleficio de la mariposa) - Οι Φασουλήδες του Κατσιπόρα (Los títeres de Cachiporra)
* Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα (La casa de Bernarda Alba)
* Η θαυμαστή μπαλωματού (La zapatera prodigiosa)
* Γέρμα (Yerma)
* Ματωμένος Γάμος (Bodas de sangre)
* Δόνα Ροζίτα (Doña Rosita la soltera)
* Μαριάνα Πινέδα (Mariana Pineda)
* Το κοινό (El publico)

Σενάρια

* Ο Ανδαλουσιανός σκύλος - Ταξίδι στη σελήνη (περιέχει το σενάριο Ταξίδι στη σελήνη του Λόρκα)

Βιβλιογραφία

* Ίαν Γκίμπσον (μφ. Σπύρος Τσούγκος), Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, εκδ. Μικρή Άρκτος, 1999.

* Ίαν Γκίμπσον (μφ. Βαγγέλης Κατσάνης), Η δολοφονία του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, εκδ. Δίδυμοι, 2004

* Βιδάλ Αγκουστίν Σάντσεθ (μφ. Ισμήνη Κανσή), Μπουνιουέλ -Λόρκα - Νταλί: Το αίνιγμα δίχως τέλος, εκδ. Εξάντας, 1991.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

* Βιογραφία - Περιέχει φωτογραφικό υλικό και μεταφράσεις ποιημάτων του στα αγγλικά.

* Βιογραφικό, την "Ωδή Στον Σαλβαντόρ Νταλί" και λίγα ποιήματά του

* Λόρκα και Λογοκρισία: Ο Ομοφυλόφιλος Συγγραφέας που τον έκαναν Ετεροφυλόφιλο εκτεταμένο δοκίμιο του D. Eisenberg από το Florida State University

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<@=@=@>