|
|
Ο Ερρίκος Β' ήταν Βασιλιάς της Κύπρου από το 1285 μέχρι το 1324 και ο τελευταίος Βασιλιάς της Ιερουσαλήμ (1286-1324). Γεννήθηκε το 1271 και ήταν γιος του βασιλιά της Κύπρου Ούγου Γ' (1267-1284). Μετά το θάνατο του Ούγου Γ', στο θρόνο ανήλθε το 1284 ο πρωτότοκος γιος του Ιωάννης Α', που πέθανε όμως τον επόμενο χρόνο, οπότε τον διαδέχτηκε ο Ερρίκος Β' ως δευτερότοκος.
Ήταν ασθενικός και δε γέννησε διάδοχο. Μετά το θάνατό του, το 1324, τον διαδέχτηκε στο θρόνο ο ανιψιός του, Ούγος Δ' (1324-1359), γιος του αδελφού του Γκι (Γουίδου) και της Εχίβης ντ' Ιμπελέν.
Βιογραφία
Η στέψη του Ερρίκου Β' ως βασιλιά της Κύπρου έγινε στη Λευκωσία στις 24 Ιουνίου 1285. Τον επόμενο χρόνο πήγε στην Τύρο, όπου στέφτηκε στις 15 Αυγούστου 1286 και βασιλιάς των Ιεροσολύμων. Η στέψη έγινε στην Τύρο, επειδή τα Ιεροσόλυμα, που αποτέλεσαν μαζί με την Κύπρο ένα βασίλειο, βρίσκονταν κάτω από την κατοχή των Μωαμεθανών.
Ο Ερρίκος ήταν εκείνος που άρχισε να οχυρώνει τη Λευκωσία, κτίζοντας τα τείχη της πόλης, η οποία, μέχρι τότε, δε διέθετε. Οι οχυρώσεις που άρχισε ο Ερρίκος και που συμπληρώθηκαν αργότερα, γκρεμίστηκαν από τους Βενετούς κατά την περίοδο της ενετοκρατίας κι αντικαταστάθηκαν με άλλες, αυτές που τα απομεινάρια τους υφίστανται σήμερα.
Στις 26 Μαρτίου 1306 εκδηλώθηκε κίνημα των ευγενών κατά του βασιλιά Ερρίκου, που επικράτησε αναίμακτα. Η δικαιολογία ήταν ότι ο βασιλιάς δεν κυβερνούσε άξια τη χώρα εξαιτίας της ασθένειάς του. Επικεφαλής του κινήματος ήταν ο αδελφός του βασιλιά, ο Αμάλριχος Λουζινιανός, που ανακηρύχτηκε αντιβασιλιάς. Ελάχιστοι μόνο διαφώνησαν με το κίνημα, ανάμεσα σ' αυτούς και η μητέρα του βασιλιά και του πραξικοπηματία αντιβασιλιά, Ισαβέλλα, που έκλαιγε, φώναζε και καλούσε το λαό και τους ευγενείς ν' αντισταθούν στους κινηματίες, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Το πραξικόπημα υποστήριξαν, εκτός από την πλειονότητα των ευγενών και τα μέλη της Λατινικής Εκκλησίας της Κύπρου καθώς και οι Ναΐτες ιππότες που βρίσκονταν στο νησί.
Ο άρρωστος βασιλιάς Ερρίκος αναγκάστηκε να συνάψει ταπεινωτική γι' αυτόν συμφωνία με τον αδελφό του, στον οποίο παραχώρησε την εξουσία. Ο ίδιος αποσύρθηκε με την ακολουθία του στο κτήμα που είχε στο Στρόβολο, κοντά στη Λευκωσία, όπου ασχολιόταν με την εκγύμναση των γερακιών του. Λίγο αργότερα όμως, ο βασιλιάς δοκίμασε ν' ανακαταλάβει την εξουσία, αλλά απέτυχε και πολιορκήθηκε στο παλάτι του στη Λευκωσία. Όμως στις 7 Φεβρουαρίου 1307, ο Αμάλριχος κατόρθωσε να συλλάβει το βασιλιά, τον οποίο έστειλε αιχμάλωτο στο βασιλιά της Αρμενίας Χατόν (Hayton). Ο βασιλιάς της Αρμενίας Χατόν Β' ήταν συγγενής του Αμάλριχου, επειδή ο τελευταίος είχε νυμφευτεί την αδελφή του, Ισαβέλλα, η οποία, μετά τον εκτοπισμό του Ερρίκου, γινόταν τώρα βασίλισσα (σωστότερα αντιβασίλισσα) της Κύπρου.
Ο Ερρίκος παρέμεινε στην εξορία μέχρι το θάνατο του αδελφού του, Αμάλριχου, που δολοφονήθηκε από έναν ευγενή, το Σιμόν ντε Μοντολίφ στις 5 Μαρτίου 1309, κατά το Λεόντιο Μαχαιρά, ή στις 5 Ιουνίου 1310 κατά το Στραμβάλδι. Λίγο αργότερα μπόρεσε να επιστρέψει στην Κύπρο και ν' ανέλθει ξανά στο θρόνο.
Πέθανε στις 31 Μαρτίου 1324 στο κτήμα του στο Στρόβολο και τάφηκε στην εκκλησία του Αγίου Δομινίκου στη Λευκωσία.
Δραστηριότητα
Ο Ερρίκος διεξήγαγε περιορισμένης έκτασης στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά των Σαρακηνών στη Συρία και στην Αίγυπτο και κατά των Τούρκων στη Μικρά Ασία. Το 1291, ο ίδιος παραβρέθηκε, μαζί με ιππότες από την Κύπρο, στην Άκρα και πολέμησε κατά των δυνάμεων του σουλτάνου Ασράφ που πολιόρκησαν την πόλη. Ο Ερρίκος διέφυγε στην Κύπρο όταν η πτώση της Άκρας ήταν πια βέβαιη. Στη συνέχεια κατακτήθηκαν από τους Μαμελούκους η Τύρος, η Σιδώνα, η Βηρυτός και άλλες πόλεις, από τις οποίες πολλοί πρόσφυγες κατέφυγαν στην Κύπρο.
Στις μέρες του βασιλιά Ερρίκου Β' σημειώθηκε και η ρήξη των Ναϊτών ιπποτών με τον Πάπα ύστερα από κατηγορίες εναντίον τους από το βασιλιά της Γαλλίας Φίλιππο τον Ωραίο. Οι Ναΐτες, που βρίσκονταν στην Κύπρο, όπου διέθεταν και τεράστια περιουσία, καταδικάστηκαν από τον Πάπα, που έδωσε εντολή στον Αμάλριχο να τους εξοντώσει. Ο Αμάλριχος φάνηκε απρόθυμος να εκτελέσει την εντολή της Αγίας Έδρας, γιατί οι Ναΐτες τον είχαν βοηθήσει στο πραξικόπημα κατά του αδελφού του. Τους περιόρισε όμως και τους αφόπλισε και αργότερα οι Ναΐτες εξολοθρεύτηκαν και η περιουσία του τάγματός τους μεταβιβάστηκε στο τάγμα των Ιωαννιτών ιπποτών.
Ο Ερρίκος, όταν επέστρεψε από την εξορία κι έγινε δεκτός με πανηγυρισμούς, τήρησε κατά το υπόλοιπο της βασιλείας του σκληρή στάση, κυρίως απέναντι σ' εκείνους που είχαν υποστηρίξει τον αδελφό του. Τους περισσότερους, παρά το ότι ζήτησαν συγχώρεση, τους έκλεισε στη φυλακή του κάστρου της Κερύνειας, όπου τους άφησε να πεθάνουν από πείνα.
Ο βασιλιάς Ερρίκος δε φαίνεται να είχε καλή φήμη στην Ευρώπη, γιατί οι συγγραφείς της εποχής του μιλούν περιφρονητικά γι' αυτόν. Ακόμη κι ο Δάντης, στη Θεία Κωμωδία, τον παρουσιάζει σκληρό δυνάστη: για να γίνουν πιστευτοί οι ισχυρισμοί του για την αγριότητα των βασιλιάδων, φέρνει ως παράδειγμα το βασιλιά της Αμμοχώστου και της Λευκωσίας [1].
Ο Ερρίκος ήλθε επίσης σε ρήξη με τους Γενουάτες που βρίσκονταν στην Κύπρο, γιατί οι εμπορικές τους δραστηριότητες συγκρούονταν με τα εμπορικά συμφέροντα του δικού του βασιλείου. Δεν μπόρεσε όμως να τους πλήξει καίρια κι αναγκάστηκε να παραχωρήσει προνόμια στους αντίπαλούς τους, Βενετούς.
Παραπομπές
1. ↑ [...] Η Φαμαγκούστα κλαίν κι η Λευκωσία για τ' άνομο θεριό τους και μουγκρίζουν, που απ' τ' άλλα τα θεριά δεν ξεμακραίνει... Δάντης Αλιγκιέρι, Θεία Κωμωδία, 19ο τραγούδι του Παραδείσου
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
<@=@=@>