Στέφανος Στεφανόπουλος


Ο Στέφανος Στεφανόπουλος (1898 - 1982), του Χρήστου και της Φανής, υπήρξε γόνος μεγάλης πολιτικής οικογενείας από την Ηλεία. Γενέτειρα της μεγάλης και ιστορικής αυτής πολιτικής οικογένειας, η οποία είχε εκπροσώπους στο ελληνικό κοινοβούλιο από την ίδρυση του ελληνικού κράτους έως την δεκαετία του 1990, είναι η Δίβρη (Λαμπεία) Ηλείας. Τελευταίος εκπρόσωπος της Διβριώτικης πολιτικής οικογένειας στην πολιτική υπήρξε ο αείμνηστος βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και της Πολιτικής Άνοιξης, Στέφανος Β. Στεφανόπουλος, αντιπρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Παρισιού. Άλλοι υπουργοί της ιδίας πολιτικής οικογένειας κατά τον 20ο αιωνα ήταν ο Βάσος Στεφανόπουλος, πρώτος εξάδερφος του Στέφανου Στεφανόπουλου καθώς και ο Γεώργιος Στεφανόπουλος.

Πολιτική δράση

Ο Στέφανος Στεφανόπουλος υπήρξε Πρωθυπουργός της Ελλάδας από τις 17 Σεπτεμβρίου 1965 έως τις 22 Δεκεμβρίου 1966. Για πρώτη φορά εισήλθε στην Κυβέρνηση, μετά την επάνοδό του στην Ελλάδα (1929) όπου και ανέλαβε την αρχηγία του Στεφανοπουλικού κόμματος. Το 1930 έδωσε πολιτική μάχη προς τον πανίσχυρο τότε Βενιζελισμό, κατά την αναπληρωματική εκλογή, όπου αναδείχθηκε Βουλευτής Ηλείας υπό τη σημαία του Λαϊκού Κόμματος. Η φήμη του ειδικά επί των γνώσεών του στο σταφιδικό ζήτημα τον έκανε πασίγνωστο σε παροιμιώδη σχετική αγόρευσή του. Στις 4 Νοεμβρίου 1932 με τη πρώτη Κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος αναλαμβάνει ως υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Εργασίας όπου και εγκαινιάζει νέα σύγχρονη εργατική πολιτική που λήφθηκε ως βάση στις μετέπειτα μεταρρυθμίσεις της Εργατικής Νομοθεσίας. Έκτοτε διετέλεσε υπουργός Εθνικής Οικονομίας, υπουργός Μεταφορών, Υπουργός Οικονομικών και προσωρινώς Εργασίας και Εφοδιασμού, Υπουργός Συντονισμού, Υπουργός Εξωτερικών, Υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου και Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης.


Κατά την κατοχή ηγήθηκε με τους Περ. και Πέτρο Ράλλη της ομάδας του Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος και υπό την ιδιότητά του αυτή μετείχε στη πρώτη Κυβέρνηση της απελευθέρωσης του Γ. Παπανδρέου ως Υπουργός Μεταφορών ο οποίος και φέρεται ως ιδρυτής αυτού του Υπουργείου. Επί Υπουργίας του ιδρύθηκε επίσης ο Κρατικός Οργανισμός Μεταφορών. Μετά την επιτυχία του Λαϊκού Κόμματος (Λ.Κ.) στις εκλογές Μαρτίου 1946 αναλαμβάνει Υπουργός Συντονισμού όπου και διατηρήθηκε μέχρι της διάλυσης εκείνης της Βουλής το 1950.


Ως Υπουργός Συντονισμού κατέστρωσε το πρόγραμμα ανασυγκρότησης της Χώρας, της πρωτόγνωρης εκβιομηχανοποίησης και του εξηλεκτρισμού της. Ένα πρόγραμμα που θεωρήθηκε παγκόσμια ως το αρτιότερο ομού με το αγγλικό και το οποίο ακολούθησαν όλες οι μετέπειτα Κυβερνήσεις. Το 1951 λόγω γενομένων αποκαλύψεων σε βάρος του Λ.Κ. για λόγους "ηθικής τάξης" μαζί με 27 άλλους νέους Βουλευτές αποσχίζεται του Κόμματος και "υψώνει τη σημαία" της εθνικής εξυγίανσης δημιουργώντας υπό τον Κανελλόπουλο το Λαϊκό Ενωτικό Κόμμα (Λ.Ε.Κ.) προσχωρώντας αργότερα σύσσωμοι στο υπό τον Στρατάρχη Παπάγο "Συναγερμό του Ελληνικού Λαού" υπό του οποίου και εκλέχθηκε Βουλευτής. Διετέλεσε Υπουργός Εξωτερικών το 1953. Τότε συνυπέγραψε την Ελληνογιουγκοσλαβική Συμφωνία ομώνυμης συμμαχίας (28 Φεβρουαρίου 1953) με τον Στρατάρχη Τίτο, παρουσία του Βασιλέως Παύλου. Ενώ λίγο καιρό αργότερα υπογράφει με τους Αμερικάνους την Ελληνοαμερικανική Συμφωνία περί παραχωρήσεων αεροπορικών βάσεων. Επίσης επί υπουργίας του αποκαταστάθηκαν (δημόσια) οι σχέσεις της Ελλάδας με την Ρωσία ενώ προωθήθηκε η αποκατάσταση αυτών με την Βουλγαρία και ενισχύθηκαν με την Τουρκία.


Τελευταία στην κυβέρνησή του συμμετείχαν πολιτικές προσωπικότητες όπως οι: Γεώργιος Αθανασιάδης Νόβας, Ηλίας Τσιριμώκος, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Φωκίων Ζαΐμης, Ιωάννης Τσουδερός.


Κυβερνητική θητεία

<===---+---===>

Επιγραμματικά το σύνολο της κυβερνητικής θητείας του Στέφανου Στεφανόπουλου είναι το ακόλουθο: Διορίστηκε στις 4 Νοεμβρίου 1932 Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας στην κυβέρνηση του Παναγή Τσαλδάρη. Από αυτή τη θέση παραιτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 1933. Στις 10 Μαρτίου του 1933 διορίστηκε εκ νέου Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας, θέση την οποία διατήρησε έως τις 28 Δεκεμβρίου 1934. Τότε ο πρωθυπουργός Παναγής Τσαλδάρης του ανέθεσε την θέση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας. Ο Στέφανος Στεφανόπουλος διατήρησε τη θέση αυτή έως τις 10 Οκτωβρίου του 1935. Η επόμενη φορά που ανέλαβε Υπουργείο είναι στις 23 Οκτωβρίου 1944. Τότε ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου του ανέθεσε την θέση του Υπουργού Μεταφορών και διατήρησε αυτήν έως τις 3 Ιανουαρίου 1945. Στις 4 Απριλίου 1946 στην κυβέρνηση του Παναγιώτη Πουλίτσα διορίστηκε Υπουργός Οικονομικών προσωρινώς Εργασίας και Εφοδιασμού, θέση την οποία κράτησε έως τις 13 Απριλίου 1946. Στην συνέχεια από τις 13 Απριλίου του 1946 έως τις 29 Αυγούστου 1947 στις κυβερνήσεις Κωνσταντίνου Τσαλδάρη και Δημητρίου Μάξιμου ήταν εν συνεχεία Υπουργός Συντονισμού.


Ο Στέφανος Στεφανόπουλος διετέλεσε Υπουργός Συντονισμού και από τις 7 Σεπτεμβρίου 1947 έως τις 30 Ιουνίου 1949, στην κυβέρνηση του Θεμιστοκλή Σοφούλη. Όμως και στην επόμενη κυβέρνηση του Αλεξάνδρου Διομήδους συνέχισε να είναι Υπουργός Συντονισμού και συγκεκριμένα από τις 30 Ιουνίου 1949 έως τις 6 Ιανουαρίου 1950. Κάτι που έγινε και στην αμέσως επόμενη υπηρεσιακή κυβέρνηση του Ιωάννη Θεοτόκη από τις 6 Ιανουαρίου 1950 έως τις 23 Μαρτίου 1950. Ο Στέφανος Στεφανόπουλος ο οποίος ήταν ο μακροβιότερος υπουργός Συντονισμού ανέλαβε τα ίδια καθήκοντα και στις 13 Σεπτεμβρίου 1950 στην κυβέρνηση του Σοφοκλή Βενιζέλου έως τις 3 Νοεμβρίου 1950. Ο Αλέξανδρος Παπάγος στις 19 Νοεμβρίου 1952 διόρισε τον Στέφανο Στεφανόπουλο Υπουργό Εξωτερικών, 15 Δεκεμβρίου 1954 Αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και Υπουργό Εξωτερικών, ένω στις 4 Οκτωβρίου του 1955 έως τις 6 Οκτωβρίου 1955 αναπλήρωσε τον πρωθυπουργό Παπάγο όταν ο τελευταίος απεβίωσε.


Ο Στέφανος Στεφανόπουλος στις κυβερνήσεις του Γεωργίου Παπανδρέου (5 Δεκεμβρίου 1963 έως 31 Δεκεμβρίου 1963 και 19 Φεβρουαρίου 1964 έως 15 Ιουλίου 1965) διετέλεσε Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και ταυτόχρονα Υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου. Μάλιστα από τις 5 Ιουνίου 1964 διετέλεσε και Υπουργός Συντονισμού με αναπληρωτή Υπουργό του τον Ανδρέα Παπανδρέου. Στις 23 Ιουνίου 1964 αναπλήρωσε και τον Υπουργό Εξωτερικών Σταύρο Κωστόπουλο. Ο Στέφανος Στεφανόπουλος ανέλαβε την Πρωθυπουργία της χώρας από τις 17 Σεπτεμβρίου 1965 έως τις 22 Δεκεμβρίου 1966.


Άνθρωπος του πνεύματος

Επίσης εκτός της Πολιτικής πλούσια ακόμη υπήρξε η συγγραφική του δράση. Μεταξύ των επιστημονικών και οικονομικών συγγραμμάτων του σημειώνονται:


«Η κρίση του νομίσματος και των συναλλαγματικών» 1930,

«Το ζήτημα της κυριότητας των καλυμμάτων της Εκδοτικής Τράπεζας» (στη Γαλλική - 1930),

«Αι κοινωνικαί ασφαλίσεις» (1932),

«Κοινωνικά συστήματα και φιλοσοφία» (1936),

«Οικονομικαί και κοινωνικαί μελέται» (1935) κ.ά.

Επίσης συνεργάσθηκε σε πολλά λεξικά και εγκυκλοπαιδείες, σε πλείστα αξιόλογα άρθρα κυρίως οικονομικά, ιδεοπολιτικά αλλά και θρησκευτικά.


Προσωπικότητα

Ο Στέφανος Στεφανόπουλος υπήρξε μεγάλος ρήτορας της σύγχρονης εποχής και θαυμαζόταν η ευστροφία του και η ταχύτητα έκφρασης πλούσια σε περιεκτικότητα και πειθώ των από του βήματος της Βουλής λόγων του που αποκάλυπταν τη βαθειά γνώση του αντικειμένου κάθε φορά της ομιλίας του. Αποτέλεσε μια ιδιαίτερη και εξέχουσα για τον ελληνικό πολιτικό χώρο ηγετική μορφή απαλλαγμένη από ακρότητες, φαφαρονισμούς, κακίες, εμπάθειες, μικρότητες και πολιτικού πείσματος. Διακρίθηκε για την ευγένεια ήθους του, ανωτερότητα σκέψης του και ως εκ τούτου να επιβληθεί στη συνείδηση σχεδόν όλων ως ο πλέον ενάρετος ευγενής και σοφός ιδεολόγος πολιτικός που έχαιρε εκτίμησης από φίλους αλλά και πολιτικούς του αντιπάλους.


Εν κατακλείδι, έχουν γραφεί αρκετά για τον Στέφανο Στεφανόπουλο, τα οποία όμως στην σημερινή εποχή εστιάζουν στα γεγονότα της αποστασίας. Πέραν αυτού όμως, αναμφισβήτητα ο ιστορικός του μέλλοντος με νηφαλιότητα θα διακρίνει έναν σεμνό, τίμιο και ευπατρίδη πολιτικό ο οποίος κυβερνούσε μέσω των σημαντικότερων κυβερνητικών θέσεων την χώρα από την δεκαετία του 1930 έως την δεκαετία του 1960. Δεν μπορεί να είναι τυχαίο ότι αρκετοί πρωθυπουργοί του εμπιστεύονταν το κρισιμότατο Υπουργείο Συντονισμού και ο Αλέξανδρος Παπάγος και ο Γεώργιος Παπανδρέου τον είχαν αντιπρόεδρό τους.


Προηγούμενος: Ηλίας Τσιριμώκος

Πρωθυπουργός της Ελλάδας 17 Σεπτεμβρίου 1965– 22 Δεκεμβρίου 1966

Επόμενος: Ιωάννης Παρασκευόπουλος


Πρωθυπουργοί της Ελλάδας

*Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος | *Αθανάσιος Κανακάρης | *Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης | *Γεώργιος Κουντουριώτης | * Ανδρέας Ζαΐμης | *Ιωάννης Καποδίστριας | *Αυγουστίνος Καποδίστριας | *Θεόδωρος Κολοκοτρώνης | *Ιωάννης Κωλέττης | *Σπυρίδων Τρικούπης | *Κόμης Ιωσήφ Λουδοβίκος Άρμανσμπεργκ | *Φον Ρούτχαρτ | *Όθων της Ελλάδας | Ανδρέας Μεταξάς | Κωνσταντίνος Κανάρης | Κίτσος Τζαβέλας | Αντώνιος Κριεζής | Δημήτριος Βούλγαρης | Αθανάσιος Μιαούλης | Ιωάννης Γενναίος Κολοκοτρώνης | Αριστείδης Μοραϊτίνης | Ζηνόβιος Βάλβης | Διομήδης Κυριάκος | Μπενιζέλος Ρούφος | Αλέξανδρος Κουμουνδούρος | Επαμεινώνδας Δεληγιώργης | Θρασύβουλος Ζαΐμης | Χαρίλαος Τρικούπης | Θεόδωρος Δηλιγιάννης | Δημήτριος Βάλβης | Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος | Σωτήριος Σωτηρόπουλος | Νικόλαος Δελιγιάννης | Δημήτριος Ράλλης | Αλέξανδρος Ζαΐμης | Γεώργιος Θεοτόκης | Κυριακούλης Μαυρομιχάλης | Στέφανος Δραγούμης | Ελευθέριος Βενιζέλος | Δημήτριος Γούναρης | Στέφανος Σκουλούδης | Νικόλαος Καλογερόπουλος | Σπυρίδων Λάμπρος | Νικόλαος Στράτος | Πέτρος Πρωτοπαπαδάκης | Νικόλαος Τριανταφυλλάκος | Αναστάσιος Χαραλάμπης | Σωτήριος Κροκιδάς | Στυλιανός Γονατάς | Γεώργιος Καφαντάρης | Αλέξανδρος Παπαναστασίου | Θεμιστοκλής Σοφούλης | Ανδρέας Μιχαλακόπουλος | §Θεόδωρος Πάγκαλος | §Αθανάσιος Ευταξίας | Γεώργιος Κονδύλης | Παναγής Τσαλδάρης | Αλέξανδρος Οθωναίος | Κωνσταντίνος Δεμερτζής | Ιωάννης Μεταξάς | Αλέξανδρος Κορυζής | † Εμμανουήλ Τσουδερός | ^Γεώργιος Τσολάκογλου | ^Κωνσταντίνος Λογοθετόπουλος | ^Ιωάννης Ράλλης | †Ευριπίδης Μπακιρτζής | †Σοφοκλής Βενιζέλος | †Αλέξανδρος Σβώλος | †Γεώργιος Παπανδρέου | Νικόλαος Πλαστήρας | Πέτρος Βούλγαρης | Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός | Παναγιώτης Κανελλόπουλος | Παναγιώτης Πουλίτσας | Κωνσταντίνος Τσαλδάρης | Δημήτριος Μάξιμος | Αλέξανδρος Διομήδης | Ιωάννης Θεοτόκης | Δημήτριος Κιουσόπουλος | Αλέξανδρος Παπάγος | Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής | Κωνσταντίνος Γεωργακόπουλος | Κωνσταντίνος Δόβας | Παναγιώτης Πιπινέλης | Στυλιανός Μαυρομιχάλης | Ιωάννης Παρασκευόπουλος | Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας | Ηλίας Τσιριμώκος | Στέφανος Στεφανόπουλος | §Κωνσταντίνος Κόλλιας | §Γεώργιος Παπαδόπουλος | §Σπυρίδων Μαρκεζίνης | §Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος | Γεώργιος Ράλλης | Ανδρέας Παπανδρέου | Τζανής Τζαννετάκης | Ιωάννης Γρίβας | Ξενοφών Ζολώτας | Κωνσταντίνος Μητσοτάκης | Κωνσταντίνος Σημίτης | Κωνσταντίνος Α. Καραμανλής | Γεώργιος Α. Παπανδρέου |


* Υπό διαφορετικό τίτλο § Πρωθυπουργός πραξικοπηματικής κυβέρνησης † Πρωθυπουργός Κυβέρνησης που δεν ελέγχει την Αθήνα ^ Πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της κατοχής από τους Γερμανούς

Πρόεδροι της Βουλής των Ελλήνων

Πανούτσος Νοταράς | Καννέλλος Δεληγιάννης | Ρήγας Παλαμήδης | Δημήτριος Καλλιφρονάς | Δημήτριος Χατζίσκος | Α. Γεωργαντάς | Λ. Γιουρδής | Ε. Παρίσης | Παναγιώτης Βάρβογλης | Θρασύβουλος Ζαΐμης | Αλέξανδρος Κουμουνδούρος | Ι. Ζάρκος | Αλέξανδρος Κοντόσταυλος | Δ. Βουδούρης | Αγαμέμνων Αυγερινός | Ανδρέας Χ. Λόντος | Ανάργυρος Αναργύρου | Φίλων Φίλωνος | Λεωνίδας Πετιμεζάς | Ζηνόβιος Βάλβης | Αριστείδης Μωραϊτίνης | Διομήδης Κυριάκος | Ιωάννης Μεσσηνέζης | Επαμεινώνδας Δεληγιώργης | Ευθύμιος Κεχαγιάς | Λυκούργος Κρεστενίτης | Ι. Παξιμάδης | Τριαντάφυλλος Λαζαρέτος | Δημήτριος Δρόσος | Δημήτριος Χρηστίδης | Κωνσταντίνος Λομβάρδος | Δημήτριος Χατζίσκος | Μιχαήλ Σπυρομήλιος | Ι. Δεληγιάννης | Σ. Κασιμάτης | Ανδρέας Αυγερινός | Σωτήριος Σωτηρόπουλος | Νικόλαος Παπαμιχαλόπουλος | Σπύρος Βαλαωρίτης | Παύλος Καλλιγάς | Αντώνιος Ρικάκης | Στέφανος Στεφανόπουλος | Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος | Ν. Γεωργιάδης | Βασίλειος Βουδούρης | Αλέξανδρος Ζαΐμης | Γ. Πετούσης | Αλέξανδρος Ρώμας | Νικόλαος Τσαμαδός | Νικόλαος Μπουφίδης | Θεόδωρος Ρετσίνας | Δημήτριος Ράλλης | Ν. Λεωνίδας | Ν. Χατζίσκος | Μ. Μπουφίδης | Νικόλαος Λεβίδης | Κωνσταντίνος Κουμουνδούρος | Κωνσταντίνος ΄Εσλιν | Νικόλαος Στράτος | Ιωάννης Τσιριμώκος | Κωνσταντίνος Ζαβιτσάνος | Μιχαήλ Θεοτόκης | Θεμιστοκλής Σοφούλης | Κωνσταντίνος-Αργασάρης Λομβάρδος | Ελευθέριος Βενιζέλος | Κωνσταντίνος Ρακτιβάν | Χαράλαμπος Βοζίκης | Ιωάννης Θεοτόκης | Δημήτριος Γόντικας | Κωνσταντίνος Ροδόπουλος | Ηλίας Τσιριμώκος | Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας | Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου | Δημήτριος Παπασπύρου | Ιωάννης Αλευράς | Αθανάσιος Τσαλδάρης | Απόστολος Κακλαμάνης | Aννα Μπενάκη-Ψαρούδα | Δημήτρης Σιούφας | Φίλιππος Πετσάλνικος

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<@=@=@>


www.hellenica.de