Ο Λάμπρος Κατσώνης (1752-1804) ήταν Έλληνας ναύαρχος & ήρωας του απελευθερωτικού κινήματος του 1887.

Γεννήθηκε στη Λειβαδιά και σε νεαρή ηλικία έλαβε μέρος στα Ορλωφικά. Το 1774 κατατάχθηκε ως αξιωματικός στο ελληνικό τάγμα του Ρωσικού στρατού, όπου ανήλθε μέχρι τον βαθμό του λοχαγού.

Με την έναρξη του Ρωσοτουρκικού πολέμου, το 1787, πήγε στη Τεργέστη, όπου παρέλαβε απο τους εκεί Έλληνες ομογενείς μερικά πλοία με τα οποία ξεκίνησε τις επιδρομές και τις επιθέσεις κατα των Τουρκικών στο Ιόνιο Πέλαγος. Σταδιακά επεκτάθηκε και στο Αιγαίο, όπου στις 31 Αυγούστου του 1788 στην Κάρπαθο νίκησε τον τουρκικό στόλο. Για την νίκη του αυτή προήχθε σε υποχίλιαρχο ενώ ο στόλος του ονομάστηκε «στόλος της Ρωσικής αυτοκρατορίας». Το 1790 συγκρούστηκε για μια ακόμη φορά με τον Τουρκικό στόλο αλλά ηττήθηκε χάνοντας τα περισσότερα πλοία του ενώ ο ίδιος τραυματίστηκε. Κατέφυγε στα Κύθηρα, όπου η αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β΄ τον προήγαγε σε χίλιαρχο και τον διέταξε να συντονίσει τη δράση του με τον Ρωσικό Αυτοκρατορικό στόλο στη Μεσόγειο. Κατάφερε να συγκεντρώσει στην Ιθάκη 24 πλοία, όμως πριν αναχωρήσει έφτασαν τα νέα για την ανακωχή μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων χωρών.

Αρνούμενος να υπακούσει στις διαταγές των ανωτέρων του διέφυγε στη Μάνη, όπου άρχισε να οργανώνει επαναστατικό κίνημα. Τότε ήταν που εξέδωσε το μανιφέστο Φανέρωσις του εξοχώτατου χιλιάρχου και ιππέως Λάμπρου Κατσώνη, με το οποίο διαμαρτυρόταν για την ρωσοτουρκική ειρήνη, η οποία είχε αγνοήσει την Ελληνική επικράτεια. Εν τω μεταξύ είχε υπογραφεί η συνθήκη του Ιασίου, με την οποία η Τουρκία και η Ρωσία συμφιλιώθηκαν. Τον Απρίλιο του 1792 έφτασε στο Πορτοκάγιο, του οποίου το λιμάνι άρχισε να οχυρώνει μαζί με τον Ανδρούτσο. Όμως η Γαλλία, φοβούμενη για τα εμπορικά της συμφέροντα, αφού απο την περιοχή περνούσαν αρκετά γαλλικά εμπορικά πλοία, με τη συνεργασία 30 Τουρκικών πλοίων επιτέθηκαν κατά του στόλου του Κατσώνη τον Ιούνιο του 1792. Μετά απο τρείς μέρες και αφού είχε σχεδόν χάσει την μάχη, με δώδεκα συντρόφους του διέφυγε στα Κύθηρα, έπειτα στην Ιθάκη, στην Πάργα και τέλος στη Ρωσία, όπου εγκαταστάθηκε μόνιμα με την οικογένεια του, αφού πρώτα παραιτήθηκε απο τον Ρωσικό στρατό.

Απεβίωσε το 1804 στη Κριμαία. Ήταν πνευματικός πατέρας του Οδυσσέα Ανδρούτσου.

Έλληνες στρατιωτικοί

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<@=@=@>