Ο Κωστής Παλαμάς (Πάτρα, 1859 - Αθήνα, 1943) ήταν ποιητής, πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας, ιστορικός και κριτικός της λογοτεχνίας. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές, με σημαντική συνεισφορά στην εξέλιξη και ανανέωση της νεοελληνικής ποίησης. Αποτέλεσε κεντρική μορφή της λογοτεχνικής γενιάς του 1880, ιδρυτής μαζί με τους Νίκο Καμπά και Γεώργιο Δροσίνη της αποκαλούμενης Νέας Αθηναϊκής (ή Παλαμικής) σχολής.
Γ. Ροϊλός, Οι ποιητές (π. 1919). Λάδι σε μουσαμά, 130 εκ. x 170 εκ. Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός». Μεγάλοι ποιητές της γενιάς του 1880. Στα δεξιά της σύνθεσης απεικονίζεται ο Α. Προβελέγγιος να διαβάζει κάποιο ποίημά του, ενώ από τα αριστερά προς τα δεξιά διακρίνονται οι Γ. Στρατήγης, Γ. Δροσίνης, I. Πολέμης, K. Παλαμάς (στο κέντρο) και Γ. Σουρής.
Βιογραφία
Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1859 από γονείς που κατάγονταν από το Μεσολόγγι και ανήκε σε οικογένεια λογίων, με παράδοση στα κλασικά γράμματα. Σε ηλικία επτά ετών, έμεινε ορφανός και από τους δύο γονείς, με αποτέλεσμα να μεγαλώσει με τον θείο του Δημήτρη στο Μεσολόγγι. Εκεί, έζησε από το 1867 ως το 1875 και με την αποφοιτησή του από το γυμνάσιο, εγκταστάθηκε στην Αθήνα το 1876, όπου γράφτηκε στην Νομική Σχολή. Σύντομα εγκατέλειψε τις σπουδές του αποφασισμένος να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία. Παράλληλα, ασχολήθηκε και με την δημοσιογραφία, συνεργαζόμενος με πολλά περιοδικά και εφημερίδες της εποχής, υπογράφοντας με διάφορα ψευδώνυμα.
Πρώτο του έργο αποτέλεσε το ποίημα Ερώτων Έπη που δημοσιεύτηκε το 1876, γραμμένο σε καθαρεύουσα. Το 1886 τυπώθηκε η πρώτη του ποιητική συλλογή Τραγούδια της Πατρίδος μου στη δημοτική γλώσσα, ενώ το 1889 δημοσιεύτηκε ο Ύμνος της Αθηνάς, ποίημα για το οποίο βραβεύτηκε στο Φιλαδέλφειο ποιητικό διαγωνισμό. Την ίδια περίπου περίοδο παντρεύτηκε την Μαρία Βάλβη και μαζί απέκτησαν τρία παιδιά. Το 1898, μετά τον θάνατο του γιού του Άλκη, σε ηλικία πέντε ετών, ολοκλήρωσε την συλλογή Ο Τάφος. Το 1879 διορίστηκε γραμματέας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, από όπου αποχώρησε το 1928. Το 1925 του απονεμήθηκε το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών, ενώ αποτέλεσε βασικό μέλος της Ακαδημίας των Αθηνών, της οποία έγινε πρόεδρος το 1931.
Πέθανε στις 27 Απριλίου του 1943, 40 ημέρες μετά τον θάνατο της συζύγου του. Η κηδεία του έμεινε ιστορική, καθώς μπροστά σε έκπλητους Γερμανούς, κατακτητές χιλιάδες κόσμος τον συνόδευσε στην τελευταία του κατοικία, στο Α΄νεκροταφείο Αθηνών, ψάλοντας τον εθνικό ύμνο. Η οικία του Παλαμά στην Πάτρα σώζεται ως σήμερα, στην οδό Κορίνθου. Όταν εκείνος έφυγε από την Πάτρα, το σπίτι ενοικίασε η οικογένεια Σεράο από την Ιταλία και εκεί γεννήθηκε η μεγάλη Ιταλίδα πεζογράφος Ματθίλδη Σεράο. Σήμερα στεγάζεται εκεί το Ίδρυμα Κωστή Παλαμά.
Έργο
Ο Παλαμάς αποτέλεσε έναν από τους πολυγραφότερους Έλληνες λογοτέχνες. Δημοσίευσε συνολικά σαράντα ποιητικές συλλογές καθώς και θεατρικά έργα, κριτικά και ιστορικά δοκίμια, συγκριτολογικές μελέτες και βιβλιοκριτικές. Στο ποιητικό του έργο ανήκουν χαρακτηριστικά τα: Δωδεκάλογος του γύφτου (1907), Η φλογέρα του βασιλιά (1910), Πολιτεία και μοναξιά (1912), Βωμός (1915), Τα παράκαιρα (1919), Πεντατετράστιχα (1919), Οι πεντασύλαβοι και τα παθητικά κρυφομιλήματα (1925), Ο Τάφος (1898), Τραγούδια της Πατρίδος μου (1886), Ασαλευτη ζωή (1904), Τα μάτια της ψυχής μου (1892), Ίαμβοι και ανάπαιστος (1897), Οι χαιρετισμοί της ηλιογέννητης (1900), Οι καημοί της λιμνοθάλλασας (1912), Δειλοί και σκληροί στίχοι (1928), Ο κύκλος των τετράστιχων (1929), Οι νύχτες του φημιού (1935) και Βραδυνή φωτιά (1944). Ξεχωριστή θέση καταλαμβάνει και ο Ολυμπιακός Ύμνος, που αποτελεί τον επίσημο ύμνο των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων.
Έγραψε επίσης το διήγημα Θανατος παληκαριού (1901) και το σημαντικό θεατρικό έργο Τρισεύγενη (1903). Από τα δοκίμιά του ξεχωρίζουν οι κριτικές μελέτες για το έργο του Κρυστάλλη, του Βαλαωρίτη και του Σολωμού. Δύο φορές ήταν υποψήφιος για το βραβείο Νομπέλ ποίησης.
Άγαλμα του Κωστή Παλαμά έξω από το Δημοτικόν Πνευματικόν Κέντρον Αθηνών, Φωτογραφία , Αυγούστα Στυλιανού, ζωγράφος.
Κατάλογος μελών Ακαδημίας Αθηνών
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
<@=@=@>
