Ο Γιάνης Βηλαράς (1771 - 1823) ήταν λυρικός και σατιρικός ποιητής και πεζογράφος, με σημαντική συνεισφορά στο γλωσσικό ζήτημα.

Βιογραφία

Ο Γιάνης Βηλαράς γεννήθηκε στα Κύθηρα, το 1771, αλλά ανατράφηκε στα Ιωάννινα. Ο πατέρας του ήταν επιφανής γιατρός στην περιοχή και ο ίδιος σπούδασε ιατρική στην Πάντοβα της Ιταλίας. Με την επιστροφή του στην Ηπειρωτική πρωτεύουσα διορίστηκε ως προσωπικός γιατρός του Βελή, γιου του Αλή Πασά. Μετά την πολιορκία των Ιωαννίνων, από τα τούρκικα στρατεύματα, ο Γιάνης Βηλαράς εγκατέλειψε τον Αλή Πασά για να εγκατασταθεί στο χωριό Τσεπέλοβο του Ζαγορίου. Εκεί πέθανε, ύστερα από 3 χρόνια 1823.

Έργο

Ο Γιάνης Βηλαράς ήταν από τους πρώτους ποιητές της νεοελληνικής ιστορίας και θεμελίωσε τις βάσεις της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Υποστήριζε τον δημοτικισμό (χρησιμοποιούσε την δημοτική και όχι την κοινή) και επίσης εναντιωνόταν στην ιστορική ορθογραφία (τόνοι, πνεύματα και ομόηχα φωνήεντα). Το πιο γνωστό του έργο, Ρομεηκη γλοσα, τυπώθηκε στην Κέρκυρα το 1814, μέσα στο οποίο είναι διατυπωμένες οι γλωσσικές του πεποιθήσεις. Η γραμματική του αναπτυσσόταν σε χώρο δυό σελίδων. Άλλα έργα του είναι τα πεζά Αμαρτία και το περίφημο Γνώθι σαυτόν. Το 1953 εκδόθηκαν τα Άπαντα του Γιάνη Βηλαρά, που περιλαμβάνουν ερωτικά, σατυρικά και λυρικά ποιήματα, μύθους και αινίγματα. Δέχθηκε σημαντικές επιρροές από το αρκαδικό λογοτεχνικό ύφος. Πέρα από το πλούσιο συγγραφικό του έργο ο Βηλαράς μετάφρασε και αρχαία ελληνικά αποσπάσματα.

Εργογραφία

Ποίηση

• Ποιήματα και πεζά τινά (1827)
• Τα ποιήματα (1916)
• Θωρώ σου, Χλόη
• Το φιλόπονο μελίσσι
• Η γλυκυτάτη Ανοιξι

Πεζογραφία

• Η ρομεηκη γλοσα στην τηπογραφηα τον Κορφον 1814 (δηλ. τυπώθηκε στην Κέρκυρα το 1814), ή Μηκρη ορμηνια για τα γραματα κε την ορθογραφηα της ρομεηκης γλοσας
• Ο Λογιώτατος ταξιδιώτης
• Ο Λογιώτατος ή ο Κολοκυθούλης

Έλληνες ποιητές

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<@=@=@>