HellenicaWorld

Η Γκαρσονιέρα (The Apartment) είναι το όνομα μιας ταινίας του 1960, παραγωγός και σκηνοθέτης της οποίας είναι ο Μπίλι Γουάιλντερ. Πρωταγωνιστούν οι Τζακ Λέμον, Σίρλεϋ ΜακΛέην και Φρεντ ΜακΜάρρεϋ. Ήταν η ταινία του Γουάιλντερ που ακολούθησε την ιδιαίτερα επιτυχημένη Μερικοί το Προτιμούν Καυτό και αποτέλεσε εξίσου μεγάλη επιτυχία, τόσο εμπορικά όσο και σε ότι αφορά τις κριτικές. Κέρδισε 25 εκατομμύρια δολάρια στο box office, καθώς και το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στα Βραβεία της Ακαδημίας Κινηματογράφου (Όσκαρ). Αργότερα διασκευάστηκε ως μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ με τίτλο «Promises, Promises».

Υπόθεση

Ο Τζακ Λέμον υποδύεται τον Κ.Κ. Μπάξτερ, έναν μοναχικό χαμηλόμισθο υπάλληλο μιας ασφαλιστικής εταιρίας στη Νέα Υόρκη. Προκειμένου να εξασφαλίσει την άνοδό του στην εταιρία προσφέρει εναλλάξ κάποια απογεύματα τη γκαρσονιέρα όπου διαμένει σε τέσσερις διαφορετικούς διευθυντές τμημάτων της εταιρίας για να στεγάσουν τις εξωσυζυγικές τους σχέσεις. Ενοχλημένος με το γεγονός ότι καλείται να ξεσπιτωθεί κάθε λίγο και λιγάκι, αλλά χωρίς και να μπορεί να απογοητεύσει τα αφεντικά του, προσπαθεί να προγραμματίσει τις απαιτήσεις τους που συχνά συμπίπτουν, ενώ παράλληλα αναπτύσσει και ο ίδιος ρομαντικό ενδιαφέρον για την πρόσχαρη κοπέλα που χειρίζεται το ασανσέρ της εταιρίας, τη δεσποινίδα Φραν Κιούμπελικ, την οποία υποδύεται η ΜακΛέην. Όσο συμβαίνουν αυτά, οι γείτονές του, ένας φιλήσυχος γιατρός και η σύζυγός του, σχηματίζουν την εντύπωση ότι ο Μπάξτερ είναι ένας αδιόρθωτος πλεϊμπόι που κάθε βράδυ διασκεδάζει με άλλη γυναίκα. Ο Μπάξτερ αποδέχεται τα επικριτικά τους σχόλια διστάζοντας να αποκαλύψει την αλήθεια.

Τελικά οι τέσσερις διευθυντές γράφουν λαμπρές αξιολογήσεις για τον υπάλληλό τους εξασφαλίζοντάς του την πολυπόθητη προαγωγή. Το γεγονός αυτό κινεί τις υποψίες του Διευθυντή Προσωπικού της εταιρίας, κυρίου Σέλντρεϊκ, που αρχίζει να αντιλαμβάνεται πως συμβαίνει κάτι ύποπτο. Ωστόσο τελικά δεν τον καταδίδει με την προϋπόθεση να γίνει ο πέμπτος επισκέπτης του αμαρτωλού διαμερίσματος.

Ενθουσιασμένος με τη νέα του προαγωγή, ο Μπάξτερ ζητά από τη δεσποινίδα Κιούμπελικ να τον συνοδεύσει στο θέατρο. Εκείνη δέχεται, αλλά δεν εμφανίζεται ποτέ στο ραντεβού. Την παραμονή των Χριστουγέννων, ο Μπάξτερ, έχοντας περάσει μια άθλια νύχτα μοναξιάς και ποτού, επιστρέφει σπίτι όπου, έκπληκτος, ανακαλύπτει στο κρεβάτι του τη δεσποινίδα Κιούμπελικ, ντυμένη, έχοντας όμως πάρει υπερβολική δόση υπνωτικών χαπιών. Ο κύριος Σέλντρεϊκ είχε δανειστεί το διαμέρισμα την ίδια νύχτα.

Ο Μπάξτερ απευθύνεται στο γιατρό γείτονά του, λέγοντας ψέματα πως επρόκειτο για κάποια κοπέλα στην οποία είχε ο ίδιος φερθεί άσχημα. Οι δυο τους καταφέρνουν να τη συνεφέρουν και δεν ειδοποιούν τελικά τις Αρχές. Η δεσποινίδα Κιούμπελικ τελικά εξηγεί πως διατηρούσε παράνομο δεσμό με τον κύριο Σέλντρεϊκ το προηγούμενο καλοκαίρι, που έληξε άδοξα μετά την επιστροφή της συζύγου του από τις διακοπές. Ωστόσο εκείνη την εποχή την πολιόρκησε και πάλι, και εκείνη ενέδωσε. Όταν όμως ο Σέλντρεϊκ της προσέφερε χρήματα αντί για χριστουγεννιάτικο δώρο, εκείνη συνειδητοποίησε την ασχήμια της κατάστασης και προσπάθησε να δώσει τέλος στη ζωή της. Έτσι ο Μπάξτερ βλέπει μια σκοτεινότερη πλευρά της πάντα ευχάριστης δεσποινίδας Κιούμπελικ και, παρά τα προσωπικά του αισθήματα, προσπαθεί να την παρηγορήσει. Τη διαβεβαιώνει πως ο Σέλντρεϊκ ενδιαφέρεται για εκείνη πραγματικά, παρόλο που εκείνος λίγο πιο πριν αρνήθηκε να της μιλήσει στο τηλέφωνο.

Η Κιούμπελικ αναρρώνει για δύο μέρες στη γκαρσονιέρα, όμως η απουσία της από το σπίτι οδηγεί τον κουνιάδο της να σκεφτεί τα χειρότερα και να ξυλοφορτώσει το Μπάξτερ, προτού του δοθούν εξηγήσεις. Τελικά η όμορφη γραμματέας του Σέλντρεϊκ ανοίγει τα μάτια της Κιούμπελικ, ενημερώνοντάς την πως ο εργοδότης της αλλάζει συνεχώς ερωμένες με τις ίδιες ψεύτικες υποσχέσεις, χωρίς να αγαπά πραγματικά καμία. Αντιμετωπίζοντας στο μεταξύ διαζύγιο, ο Σέλντρεϊκ φεύγει από το σπίτι του και γιορτάζει τη νέα του ελευθερία προσκαλώντας τη δεσποινίδα Κιούμπελικ στη γκαρσονιέρα την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Ο Μπάξτερ αρνείται να συνεχίσει αυτό το παιχνίδι, γεγονός που οδηγεί στην απόλυσή του. Η Κιούμπελικ συνειδητοποιεί πως αυτός που την αγαπά πραγματικά δεν είναι άλλος από τον Μπάξτερ, παρατά τον εραστή της, και τρέχει στη γκαρσονιέρα. Τελικά η ταινία κλείνει όταν οι δύο ερωτευμένοι, άνεργοι πλέον και οι δύο, ξεκινούν να παίζουν στα χαρτιά μια παρτίδα gin rummy. Όταν ο Μπάξτερ κάνει ερωτική εξομολόγηση στη Φραν, εκείνη κλείνει την ταινία με τη σήμερα διάσημη ατάκα "Shut up and deal".

Ενδιαφέρουσες πληροφορίες

* Το "C.C." στο όνομα C.C. Baxter είναι σύντμηση του Calvin Clifford.
* Για να δημιουργήσει την εντύπωση ενός αχανούς δωματίου όπου εργάζονται οι υπάλληλοι της εταιρίας, ο σκηνοθέτης χρησιμοποίησε νάνους ηθοποιούς και ειδικά κατασκευασμένα έπιπλα.
* Το σπρέι μύτης που χρησιμοποιεί ο Μπάξτερ είναι στην πραγματικότητα γάλα. Πραγματικό σπρέι ήταν αδύνατο να εμφανιστεί στην κάμερα.
* Η σκηνή του χριστουγεννιάτικου πάρτυ γυρίστηκε πράγματι στις 23 Δεκεμβρίου 1959, έτσι ώστε όλοι να βρίσκονται στην κατάλληλη εορταστική διάθεση. Ο σκηνοθέτης γύρισε τη σκηνή σχεδόν με μια λήψη, ομολογώντας, «Εύχομαι να ήταν πάντα τόσο εύκολο. Σήμερα, μπορώ απλά να φωνάξω 'action' και να κάτσω παρατηρητής».
* Ο Γουάιλντερ χρησιμοποίησε το όνομα Σέλντρεϊκ επίσης στις ταινίες Sunset Blvd. (1950), Ace in the Hole (1951), και Kiss Me, Stupid (1964).
* Πρόκειται για την πρώτη ταινία βραβευμένη με Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας όπου γίνεται αναφορά σε προηγούμενο νικητή, συγκεκριμένα στο Γκραντ Οτέλ (1932), το οποίο ο Μπάξτερ προσπαθεί να δει στην τηλεόραση αλλά αγανακτεί με τις μακράς διάρκειας διαφημίσεις. Το αφεντικό του Μπάξτερ χρησιμοποιεί τη φράση "a lost weekend", αναφορά σε προγενέστερη βραβευμένη ταινία του σκηνοθέτη με τίτλο The Lost Weekend (1945).
* Στη Σίρλεϋ ΜακΛέην δόθηκαν αρχικά μόλις σαράντα σελίδες του σεναρίου για να μην γνωρίζει το πώς αυτό θα τελειώσει. Εκείνη με τη σειρά της πίστευε πως δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί το γράψιμό του.
* Η σκηνή του gin rummy προστέθηκε, καθώς εκείνη την εποχή η ΜακΛέην μάθαινε το παιχνίδι από τους φίλους της, τα περίφημα μέλη του Rat Pack. Ομοίως όταν άρχισε να φιλοσοφεί για την αγάπη κατά τη διάρκεια ενός διαλείμματος για φαγητό, έγινε σχετική προσθήκη στο έργο.
* Αυτή είναι η τελευταία ασπρόμαυρη ταινία που κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας για πολλά χρόνια, μέχρι το 1993, οπότε και το βραβεύτηκε Η Λίστα του Σίντλερ (1993).
* Το περιοδικό Premiere ψήφισε αυτή την ταινία ανάμεσα στις 50 Καλύτερες Κωμωδίες Όλων των Εποχών το 2006. Την επόμενη χρονιά, το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου την κατέταξε στο #80 των Καλύτερων Ταινιών Όλων των Εποχών.

Διανομή

Ηθοποιός	Ρόλος
Τζακ Λέμον	Κ.Κ. 'Μπαντ' Μπάξτερ
Σίρλεϋ ΜακΛέην	Φραν Κιούμπελικ
Φρεντ ΜακΜάρρεϋ	Τζεφ Ντ. Σέλντρεϊκ
Ρέι Γουόλστον	Τζο Ντόμπισκ
Τζακ Κρούσκχεν	Δρ. Ντρέιφους
Ντέιβιντ Λούις	Αλ Κίρκεμπι
Χόουπ Χόλιντεϊ	Μάρτζι ΜακΝτούγκαλ
Τζοάν Σώλι	Σύλβια
Ναόμι Στήβενς	Μίλντρεντ Ντρέιφους
Τζώννυ Σέβεν	Κάρλ Ματούσκα
Τζόυς Τζέιμσον	Η ξανθιά
Γουίλαρντ Γουότερμαν	κος Βάντερχοφ
Ντέιβιντ Γουάιτ	κος Έικελμπεργκερ
Έντι Άνταμς	Δεσποινίς Όλσεν

Βραβεύσεις

Βραβεία Ακαδημίας Κινηματογράφου (Όσκαρ)

Βράβευση:

* Ταινίας – Μπίλι Γουάιλντερ
* Σκηνοθεσίας – Μπίλι Γουάιλντερ
* Πρωτότυπου Σεναρίου – Μπίλι Γουάιλντερ, Ι.Α.Λ. Ντάιμοντ
* Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης, Ασπρόμαυρη ταινία – Αλεξάντερ Τράουνερ, Έντουαρντ Τζ. Μπόϋλ
* Μοντάζ – Ντάνιελ Μάντελ

Υποψηφιότητα:

* Α’ Ανδρικού Ρόλου – Τζακ Λέμον
* Β’ Ανδρικού Ρόλου – Τζακ Κρούσκεν
* Α’ Γυναικείου Ρόλου – Σίρλεϋ ΜακΛέην
* Κινηματογράφησης, Ασπρόμαυρη ταινία – Τζόζεφ ΛαΣέλ
* Ήχου – Γκόρντον Σόγιερ

Βραβεία BAFTA

Βράβευση:

* Ταινίας – Μπίλι Γουάιλντερ (Η.Π.Α.)
* Ξένου Ηθοποιού – Τζακ Λέμον (Η.Π.Α.)
* Ξένης Ηθοποιού – Σίρλεϋ ΜακΛέην (Η.Π.Α.)

Βραβεία Σωματείου Σκηνοθετών Η.Π.Α. (D.G.A)

Βράβευση:

* Εξαιρετικής επίδοσης στη Σκηνοθεσία Ταινίας – Μπίλι Γουάιλντερ, Χαλ. Γ. Πολέρ (βοηθός σκηνοθέτη)

Χρυσές Σφαίρες

Βράβευση:

* Κωμικής Ταινίας
* Καλύτερης Κινηματογραφικής Ανδρικής Ερμηνείας σε Κωμωδία ή Μιούζικαλ – Τζακ Λέμον
* Καλύτερης Κινηματογραφικής Γυναικείας Ερμηνείας σε Κωμωδία ή Μιούζικαλ – Σίρλεϋ ΜακΛέην

Υποψηφιότητα:

* Σκηνοθεσίας – Μπίλι Γουάιλντερ

Βραβεία Κύκλου Κριτικών της Νέας Υόρκης

Βράβευση:

* Ταινίας
* Σκηνοθεσίας – Μπίλι Γουάιλντερ
* Σεναρίου – Μπίλι Γουάιλντερ, Ι.Α.Λ. Ντάιμοντ

Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βενετίας

Βράβευση:

* Κύπελλο Βόλπι Καλύτερης Ηθοποιού – Σίρλεϋ ΜακΛέην

Υποψηφιότητα:

* Χρυσός Λέων – Μπίλι Γουάιλντερ

Βραβεία Σωματείου Σεναριογράφων Η.Π.Α. (W.G.A)

Βράβευση:

* Καλύτερα γραμμένης αμερικάνικης κωμωδίας – Μπίλι Γουάιλντερ, Ι.Α.Λ. Ντάιμοντ

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

* Η ιστοσελίδα της ταινίας στο IMDb.
* Το σενάριο της ταινίας στο IMSDb.
* Πλήρης κατάλογος βραβείων