Το Λουξεμβούργο είναι κράτος της δυτικής Ευρώπης που βρίσκεται ανάμεσα στο Βέλγιο,στη Γερμανία και στη Γαλλία.

Ιστορία

Η περιοχή του Λουξεμβούργου κατακτήθηκε αρχικά από τους Ρωμαίους. Στη θέση της σημερινής πρωτεύουσας οι Ρωμαίοι είχαν χτίσει το φρούριο Luciliburgum, από το όνομα του οποίου προέρχεται και η ονομασία του σημερινού κράτους. Εντούτοις οι ίδιοι οι κάτοικοι του Λουξεμβούργου το ονομάζουν στην τοπική τους γλώσσα Lëtzebuerg και δέχονται ότι το όνομα προέρχεται απο τις φραγκικές λέξεις Lätzte-bourg , το τελευταίο κάστρο δηλαδή, της περιοχής των Αρδεννών, που ήταν η επικράτεια του πρώτου μονάρχη που αναγνωρίζει η χώρα, του Ζίγκφριντ (963 μΧ). Οι ρωμαϊκές καταβολές παραμένουν ωστόσο ακόμα σήμερα εμφανείς από τα λίγα μεν αλλά εξαιρετικά καλοδιατηρημένα μνημεία στην χώρα. Οι Ρωμαίοι είχαν υιοθετήσει την περιοχή γύρω απ τον ποταμό Μοζέλα, στο μέσον μεταξύ Λουξεμβούργου και Τρίερ (η πλησιέστερη Γερμανική πόλη), σαν ενιαία διοικητική πρωτεύουσα των βορείων επαρχειών της αυτοκρατορίας τους επί Τραϊανού. Σε εκείνη την περιοχή, έζησε και κυβέρνησε ο Μέγας Κωνσταντίνος.

Τον 9ο αι. προσαρτήθηκε στο βασίλειο της Λοθαριγγίας (Λορένης) και το 963 έγινε κομητεία. Το 1354 έγινε δουκάτο. Υπαγόταν κατά διαστήματα στους Βουργουνδούς, τους Γάλλους, τους Ισπανούς και τελικά στους Ολλανδούς. Ύστερα από τη βελγική επανάσταση του 1830 το Λουξεμβούργο τέθηκε υπό τον έλεγχο των επαναστατών. Σύμφωνα με τη συνθήκη του 1831 ένα τμήμα της χώρας περιήλθε στη βελγική επικράτεια, ενώ το υπόλοιπο τμήμα, που συνιστά έκτοτε την επικράτεια του δουκάτου, αποδόθηκε στο ολλανδικό στέμμα με το δικαίωμα συμμετοχής στη γερμανική ομοσπονδία. Το 1867 ανακηρύχτηκε ουδέτερο κράτος παραμένοντας υπό ολλανδική επικυριαρχία έως το 1890, οπότε έγινε ανεξάρτητο κράτος με ηγεμόνα τον Αδόλφο του Νασάου. Το 1912 υπήρξε τροποποίηση του πολιτεύματος, ώστε η μοναρχία να μπορεί να εκπροσωπείται και από γυναίκες, προκειμένου να επιτραπεί η διαδοχή στη Μαρία Αδελαΐδα, τη μόνη απόγονο του οίκου των Νασάου.

Κατά τους δύο παγκόσμιους πολέμους η χώρα καταλήφθηκε από τα γερμανικά στρατεύματα. Κατά τον 1ο ΠΠ πολλοί κάτοικοι που διέφυγαν επολέμησαν στον τακτικό Γαλλικό στρατό. Κατά τον 2ο ΠΠ η χώρα προσαρτήθηκε επίσημα στο Γ' Ράιχ και μέρος του πληθυσμού υποχρεώθηκε να στρατευθεί στην Βέρμαχτ. Εντούτοις οι Γερμανοί αντιμετώπισαν ισχυρή αντίσταση απο το εργατικό δυναμικό της χώρας που αρνήθηκε με απεργίες και σαμποτάζ να ενταχθεί στην ευρύτερη βιομηχανική δύναμη του Ράϊχ. Αρκετοί από αυτούς που στρατεύθηκαν στη Βέρμαχτ αυτομόλησαν στον εχθρό, ιδιαίτερα στο Ρωσικό μέτωπο, και άλλοι εντάχθηκαν στην αντίσταση των Βέλγων και Γάλλων μακί. Οι αυτομολήσαντες προς τους Ρώσους κρατήθηκαν αιχμάλωτοι στο στρατόπεδο του Ταμπόρ και χρειάστηκε καιρός μετά την απελευθέρωσή τους για να γυρίσουν, πεζοί οι περισσότεροι, στην πατρίδα τους.

Το 1944 η χώρα έγινε επίσης γνωστή από τη Μάχη των Αρδεννών της οποίας το νοτιότερο άκρο με τον μεγαλύτερο βαθμό εισχώρησης των Γερμανικών δυνάμεων σε βάρος των Συμμάχων έγινε στο Λουξεμβούργο, στον άξονα Έττελμπρυκ, Βίλτζ, Μπαστόν, που σταμάτησε μόλις λίγα χιλιόμετρα πριν τον αντικειμενικό στόχο, τον ποταμό Μεύση στο μέσον του Βελγίου. Στη συνέχεια ο Στρατηγός Πάττον στήριξε την αμερικανική αντεπίθεσή στον άξονα Λουξεμβούργο-Τρίερ και σχεδόν κάθε μικρό χωριό της χώρας έγινε και ένα μικρό θέατρο μάχης με πολλές καταστροφές. Είναι πάρα πολλά τα μνημεία που υπάρχουν σήμερα σε αυτά τα χωριά όπου κυματίζουν η Λουξεμβουργική και Αμερικανική σημαία δίπλα - δίπλα καθώς και 2 σημαντικά μουσεία είναι αφιερωμένα αποκλειστικά στην μάχη των Αρδεννών (στις πόλεις Ντίκιρς και Κλερβώ). Ο Αμερικανός Στρατηγός Τζόρτζ Πάττον είναι ενταφιασμένος, απ' το 1945, στο στρατιωτικό κοιμητήριο του Σάντβάϊλερ που δημιουργήθηκε για να στεγάσει αρχικά μερικούς απ τους νεκρούς της μάχης των Αρδεννών (7 χλμ ανατολικά απ το κέντρο της πρωτεύουσας). Επίσης ένας μεγάλος αδριάντας του είναι στημένος στην πόλη του Έττελμπρυκ (30 χλμ βόρεια απ το κέντρο της πρωτεύουσας) που επιβλέπει τους λόφους μέσα απο τους οποίους εμφανίστηκε η γερμανική επίθεση.

Το Λουξεμβούργο υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (Ευρωπαϊκής Ένωσης) και του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Ο πολιτικός Ρόμπερτ Σούμαν, ένας από τους πατέρες της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, γεννήθηκε στο Λουξεμβούργο και το πατρικό του σπίτι διατηρείται ακόμα στον λόφο που βρίσκεται κοντά στο οροπέδιο του Kirchberg που στεγάζει τα κτίριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επιβλέπει την κοιλάδα του Clausen, την παλιά πόλη του Λουξεμβούργου. Το 1949 έγινε μέλος του ΝΑΤΟ αίροντας την παραδοσιακή ουδετερότητά του. Σήμερα στο Λουξεμβούργο εδρεύει μονάδα εφοδιασμού του ΝΑΤΟ , η ΝΑΜΣΑ (ΝAΤΟ Maintenance And Supply Unit) , ενώ η χώρα έχει επιλογή σαν το μέλος του ΝΑΤΟ στο οποίο είναι καταγραμμένα όλα τα αεροπλάνα AWACS της συμμαχίας, που στην ουρά τους φέρουν τον θυρεό του Λουξεμβούργου και ο αριθμός νηολογίου τους αρχίζει με τα γράμματα LX-, όπως και των υπόλοιπων αεροσκαφών που υπάγονται στο νηολόγιο αυτής της χώρας.

Το 1964 παραιτήθηκε η μεγάλη δούκισσα Καρλόττα και μέγας δούκας της χώρας ορίστηκε ο πρίγκιπας Ιωάννης. Στις εκλογές του 1974 το Χριστιανοκοινωνικό Κόμμα έχασε την εξουσία, για πρώτη φορά μετά το 1919, και ανέλαβε ο συνασπισμός Δημοκρατικού και Σοσιαλιστικού Εργατικού κόμματος, με τον Γκαστόν Θορν στη θέση του πρωθυπουργού. Στις εκλογές του 1979 το Χριστιανοκοινωνικό Κόμμα επανήλθε στην εξουσία με αρχηγό το Βέρνερ, σχηματίζοντας κυβέρνηση συνασπισμού με το Δημοκρατικό κόμμα. Το 1984 ο Βέρνερ παραιτήθηκε και τον διαδέχτηκε ο Ζακ Σαντέρ ως ηγέτης του Χριστιανικού Σοσιαλιστικού κόμματος. Το 1992 η βουλή της χώρας επικύρωσε τη συνθήκη του Μάαστριχτ, η οποία επετεύχθη υπό τη λουξεμβουργιανή προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 1995 ο Σαντέρ παραιτήθηκε για να αναλάβει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αντικαταστάθηκε στην ηγεσία του κόμματος από το Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ. Το 2000 ο μέγας δούκας Ιωάννης παραιτήθηκε και τον διαδέχεται ο γιος του πρίγκιπας Ερρίκος. Με την αντίθεση του Λουξεμβούργου στην αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003 επιβεβαιώθηκε και ισχυροποιήθηκε η αφοσίωση της χώρας στην προοπτική του ομοσπονδιακού μετασχηματισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Φυσική Εξέταση

Συνορεύει Α με τη Γερμανία, Ν με τη Γαλλία, Δ και Β με το Βέλγιο. Το έδαφος του δουκάτου διαιρείται σε δύο περιοχές: στο βόρειο τομέα (Έσλιγκ), που διασχίζεται από ένα τμήμα της οροσειράς των Αρδενών και χαρακτηρίζεται από βαθιές κοιλάδες και οροπέδια, και το νότιο (Γκούτλαντ), όπου βρίσκονται μεγάλες και γόνιμες εκτάσεις και κατοικεί το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Το 55% του Λουξεμβούργου είναι καλλιεργήσιμη γη και το 25% καλύπτεται από δασικές εκτάσεις. Μεγαλύτερος ποταμός είναι ο Μοζέλα, ο οποίος βρίσκεται στα ΝΑ σύνορα του Λουξεμβούργου με τη Γερμανία. Αξίζουν να αναφερθούν και ο ποταμός Σάουερ (Σιρ) με τους παραποτάμους του Αλζέτ και Ουρ. Στις όχθες του Αλζέτ είναι χτισμένη και η πρωτεύουσα του δουκάτου. Το κλίμα της χώρας είναι καθαρά ηπειρωτικό με πλούσιες βροχοπτώσεις.

Οικονομία

Η χώρα έχει το προνόμιο να διατηρεί το υψηλότερο στον κόσμο κατά κεφαλήν εισόδημα, ένα από τα καλύτερα παγκοσμίως συστήματα στοιχειώδους και επαγγελματικής εκπαίδευσης, παράλληλα με εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό ανεργιας. Χαρακτηριστικό είναι και το γεγονός ότι το Λουξεμβούργο αποτέλεσε την πρώτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εκπλήρωσε τις προϋποθέσεις για τη συμμετοχή της στη Νομισματική και Οικονομική Ένωση και την εισαγωγή του ευρώ.

Η οικονομία του Λουξεμβούργου βασίζεται κυρίως στις υπηρεσίες, ενώ επιπλέον ένα μεγάλο ποσοστό της οικονομικής δραστηριότητας αφορά στον τραπεζικό τομέα, έναν από τους ισχυρούς πυλώνες στήριξης της ευημερίας του δουκάτου. Άλλη σημαντική οικονομική πρόσοδος προέρχεται από τα πλούσια σιδηρομεταλλεύματα που υπάρχουν στο υπέδαφός του. Τα κοιτάσματα αυτά τροφοδοτούν τις αναπτυγμένες βιομηχανίες, οι περισσότερες των οποίων βρίσκονται στην πρωτεύουσα της χώρας, το Λουξεμβούργο. Υπάρχουν βιομηχανίες μεταλλομηχανουργίας, τροφίμων, χημικών προϊόντων, καπνών κ.ά. Στη βιομηχανική περιοχή Ες σιρ Αλζέτ λειτουργούν πολλά εργοστάσια χαλυβουργίας. Σημαντικά εισοδήματα αποφέρει και η δασοεκμετάλλευση. Από τα γεωργικά προϊόντα σπουδαιότερα είναι τα δημητριακά, οι πατάτες, τα οπωρολαχανικά και τα εξαιρετικής ποιότητας κρασιά, όμως η συμμετοχή της γεωργίας στο ακαθάριστο εθνικό προϊόν μειώνεται διαρκώς. Μια άλλη βασική πηγή εισοδήματος είναι και ο τουρισμός.

Η πρωτεύουσα του Λουξεμβούργου αποτελεί την έδρα πολλών διεθνών οικονομικών και πολιτικών οργανισμών, καθώς και μέρους των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, υπηρεσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, Eurocontrol).

Πολιτική εξέταση

Το Λουξεμβούργο είναι συνταγματικό Μεγάλο Δουκάτο με κληρονομική διαδοχή του στέμματος από τον οίκο του Νασάου. Η βουλή ασκεί τη νομοθετική εξουσία και τα μέλη της εκλέγονται για πέντε χρόνια με καθολική και άμεση ψηφοφορία. Την εκτελεστική εξουσία ασκεί η κυβέρνηση, η οποία είναι υπεύθυνη απέναντι στη βουλή. Οι κάτοικοι του δουκάτου στη μεγάλη τους πλειονότητα είναι ρωμαιοκαθολικοί. Επίσημη διοικητική γλώσσα του κράτους ήταν η γαλλική, αλλά απ το 1984 , υιοθετήθηκε η άλλοτε τοπική διάλεκτος , η Λουξεμβουργιανή γλώσσα , ένα μείγμα Γερμανικών και Φλαμανδικών , διανθισμένο με παραλλαγές απ τα Γαλλικά , που έχει τις ρίζες του στην εποχή του Καρλομάγνου και ομιλόταν στον μεσαίωνα στην περιοχή του Μοζέλα. Ορθογραφικά πολλές λέξεις αν και με φανερή προέλευση από άλλες γλώσσες αναγράφονται όπως ακούονται και όχι όπως γράφονται η δε προφορά δείχνει μια μετάβαση από τα γερμανικά στα φλαμανδικά και κατόπιν στα πρωτογενή αγγλικά . Περίπου το ένα τρίτο των κατοίκων είναι σε μεγάλο ποσοστό ιταλικής και πορτογαλικής καταγωγής που σε δεύτερη γενεά απέκτησαν την Λουξεμβουργική υπηκοότητα. Ζούν στην χώρα κάτοικοι 45 διαφορετικών εθνικοτήτων (το 15-20 % των μονίμων κατοίκων) που εξακολουθούν να διατηρούν την αρχική τους υπηκοότητα αλλά ζούν και εργάζονται στην χώρα αυτή.

Οι κάτοικοι του Λουξεμβούργου ξεκινούν στο σχολείο μαθαίνοντας την Λουξεμβουργική και Γερμανική γλώσσα και στην ηλικία του Γυμνασίου διδάσκονται και τα Γαλλικά. Σαν γλώσσα ωστόσο των καθημερινών συναλλαγών ακόμα και όλων των διοικητικών πράξεων συνηθίζονται κυρίως τα Γαλλικά , σαν μια περισσότερο κοινή γλώσσα των κατοίκων διαφορετικής προέλευσης των οποίων η μεγαλύτερη μάζα όμως προέρχεται απο την Νότια 'λατινόγλωσση' Ευρώπη . Σε αυτό επηρεάζει και το γεγονός ότι καθημερινά , κάπου 150.000 εργαζόμενοι , εισρέουν από τις γειτονικές χώρες ( Γαλλία , Βέλγιο , Γερμανία ) στο Λουξεμβούργο , το οποίο έχουν σαν τόπο μόνιμης εργασίας και καλύπτουν όλο το φάσμα των υπηρεσιών κάθε οικονομικού επιπέδου - από απλοί σερβιτόροι, υπάλληλοι τραπεζών, χρηματιστές έως και καθηγητές ιατρικής. Τα περισσότερα κρατικά έντυπα για το κοινό διανέμονται ταυτόχρονα στα Γερμανικά και τα Γαλλικά ενώ στα έγγραφα της τοπικής αυτοδιοίκησης απαντώνται κατά περιοχές και άλλες πρόσθετες γλώσσες που απηχούν τον εντόπιο πλυθησμό (πχ Πορτογαλλικά). Στις τοπικές διοικήσεις εκλέγουν και εκλέγονται μόνιμοι κάτοικοι ανεξάρτητα εθνικότητος εφόσον έχουν επί τουλάχιστον 5ετία επίσημη μόνιμη κατοικία την χώρα αυτή. Υπάρχουν τοπικές εφημερίδες που εκδίδονται με άρθρα στην Γερμανική και Γαλλική ανάμεικτα και άλλες σε μόνο μια από τις δύο γλώσσες. Η τοπική τηλεόραση εκπέμπει κυρίως στα Λουξεμβουργικά και ορισμένες φορές στα Γαλλικά σπανιώτερα δε στα Γερμανικά αλλά τα περισσότερα κανάλια που βρίσκονται στην διάθεση του καθημερινού κονού ( κάπου 40 τον αριθμό ) αναμεταδίδουν όλα τα κυριώτερα αντίστοιχα της Γαλλίας, Γερμανίας, Βελγίου, Πορτογαλλίας, Ιταλίας, Ισπανίας, ορισμένα Ολλανδικά και τα Αγγλόφωνα που ασχολούνται με τις ειδήσεις. Οι νεώτεροι ειδικά κάτοικοι μαθαίνουν από μικρή ηλικία κάπου πέντε γλώσσες Λουξεμβούργικα, Γερμανικά, Γαλλικά , Αγγλικά και την γλώσσα προέλευσης της οικογενείας τους (πχ Ιταλικά, Πορτογαλλικά) και λόγω της ποικιλίας εθνοτήτων , ειδικά τα νεαρά παιδιά , συνήθως γνωρίζουν και ακόμα μία , εκείνη των φίλων , από διαφορετική εθνική προέλευση, με τα οποία συναναστρέφονται. Ο πολυγλωττισμός και η πολυεθνική ατμόσφαιρα είναι ένα μόνιμο χαρακτηριστικό της χώρας αυτής ενώ οι καθημερινές εμπορικές δοσοληψίες και με τα γειτονικά κράτη είναι κοινός τόπος. Στο Λουξεμβούργο ζούν σήμερα κάπου 300 Έλληνες, οι περισσότερες από τους οποίους ασχολούνται με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπάρχουν κάπου 50 Έλληνες υπήκοοι που εργάζονται σαν ελέυθεροι επαγγελματίες και περίπου 20 Ελληνικής καταγωγής οικογένειες που έχουν πολιτογραφηθεί σαν υπήκοοι του Λουξεμβούργου. Υπάρχει και Ορθόδοξη Ελληνική Εκκλησία , η οποία υπάγεται στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.

Το Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου διαιρείται σε 12 καντόνια. Πρωτεύουσα είναι το Λουξεμβούργο, στο οποίο σώζονται ένας καθεδρικός ναός του 17ου αι., τα δουκικά ανάκτορα (16ος και 17ος αι.) και οι οχυρώσεις της πόλης. Άλλες σημαντικές πόλεις είναι η Ες σιρ Αλζέτ (25.200 κάτ.), η Ντιφερντάνζ/Ντίφερντάγκε (17.300 κάτ.), η Ντιντελάνζ/Ντίντελάγκε (17.100 κάτ.) και η Ζάνεμ (περ. 13.000 κάτ.). Κοιτίδα των κατοίκων του Λουξεμβούργου θεωρείται η πόλη στο κέντρο του κράτους που διασχίζει ο ποταμός Σάουερ και φέρει το όνομα Εττελμπρυκ (7478 κατ.).

Λουξεμβούργο (Βελγική επαρχία)

Εξωτερικές Συνδέσεις

• * Επισημη Ιστοσελίδα του Κρατους
  
• * Επίσημη Ιστοσελίδα της Κυβέρνησης
  
• * Εθνικό Γραφείο Τουρισμού του Λουξεμβούργου
  

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<@=@=@>