H 5η Σεπτεμβρίου είναι η 248η ημέρα του έτους κατά το Γρηγοριανό Hμερολόγιο (249η σε δίσεκτα έτη). Υπολείπονται 117 ημέρες.

Γεγονότα

* 1698 - σε μία προσπάθειά του να απομακρύνει το λαό του από τα ασιατικά έθιμα, ο τσάρος Πέτρος Α' της Ρωσίας φορολογεί, όσους αφήνουν γενειάδα.

* 1774 - συγκαλείται για πρώτη φορά το Ηπειρωτικό Κογκρέσο, στη Φιλαδέλφεια της Πενσιλβάνια των ΗΠΑ. Την ίδια ημέρα, δύο μήνες μετά την ανεξαρτησία των ΗΠΑ, το κογκρέσο μετονομάζει τις Ηνωμένες Αποικίες σε Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.

* 1793 - στη Γαλλία, το Γαλλικό Εθνικό Συνέδριο αποφασίζει να επιβάλει τρομοκρατικά μέτρα, προκειμένου να επιβάλλει τις αρχές της Γαλλικής Επανάστασης. Αυτή η»βασιλεία του τρόμου" θα κρατήσει μέχρι την άνοιξη του 1794 και θα»μετρήσει" 35.000-40.000 θύματα.

* 1863 - Ο πρίγκιπας της Δανίας, Γουλιέλμος Χριστιανός Γεώργιος, που έχει ανακηρυχθεί βασιλιάς των Ελλήνων με το όνομα Γεώργιος Α', αναχωρεί από την Κοπεγχάγη με προορισμό την Αθήνα. Αποχαιρετώντας τον, ο πατέρας του, βασιλιάς της Δανίας, υπενθυμίζει:»Να θυμάσαι ότι αποστολή των βασιλέων είναι να βασιλεύουν και όχι να κυβερνούν».

* 1878 - σύμφωνα με το Tonight Show, εφευρίσκεται το γάντι του Μπέιζμπολ.

* 1882 - λαμβάνει για πρώτη φορά χώρα στη Νέα Υόρκη η πρώτη παρέλαση για την Εργατική Ημέρα των ΗΠΑ.

* 1904 - οι ιαπωνικές δυνάμεις υποχρεώνουν τους Ρώσους να παραδώσουν στην Ιαπωνία την κορεατική περιοχή Μούκδεν.

* 1905 - οι αυτοκράτορες της Ρωσίας και της Ιαπωνίας υπoγράφουν τη Συνθήκη του Πόρτσμουθ, που βάζει τέλος στον πόλεμο στην Κορέα και τη Μαντζουρία.

* 1905 - στο ρωσοϊαπωνικό πόλεμο, υπογράφεται η συνθήκη του Πόρτσμουθ, στο Νιου Χαμσάιρ. Μεσολαβητής ήταν ο Αμερικανός Πρόεδρος Τίοντορ Ρούσβελτ και υπογράφοντες η νικήτρια Ιαπωνία και η ηττημένη Ρωσία. Σύμφωνα με τη συνθήκη, η Ρωσία παραχωρεί το νησί Σαχαλίνη και τα λιμενικά κι σιδηροδρομικά δικαιώματα της Μαντζουρίας, στην Ιαπωνία.

* 1914 - κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, αρχίζει η πρώτη Μάχη της Μάρνης, ανάμεσα στα γερμανικά και τα γαλλικά στρατεύματα, η οποία θα είναι μία από τις σημαντικότερες νίκες των συμμάχων.

* 1922 - Αποχωρούν από τη Μικρά Ασία τα τελευταία ελληνικά τμήματα (Γ ΣΣ).
* - Την ίδια ημέρα αρχίζει η Μεγάλη Μάχη του Μάρνη στη Γαλλία που διάρκεσε μέχρι τις 12 του ίδιου μήνα. Θεωρείται μία από τις σημαντικότερες των μαχών της ιστορίας αφού η τυχόν διαφορετική της έκβαση θα είχε ως συνέπεια τη νίκη των Κεντρικών Δυνάμεων κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.

* 1929 - ο Γάλλος πρωθυπουργός Αριστίντ Μπριάν προτείνει τη δημιουργία των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης. Η αντίδραση είναι ψυχρή.

* 1929 - σποραδικά κρούσματα πανώλης εμφανίζονται στην Αθήνα.

* 1930 - στη Μακεδονία και στη Θεσσαλία εξεγείρονται οι αγρότες, οι οποίοι απειλούν ότι θα βαδίσουν ένοπλοι εναντίον των Αθηνών.

* 1931 - το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης απαγορεύει την τελωνειακή ένωση μεταξύ Γερμανίας και Αυστρίας.

* 1932 - οι χώρες-μέλη της Μικρής Αντάντ συμμετέχουν στο Συνέδριο Στρέσα στην Ιταλία.

* 1937 - στον ισπανικό εμφύλιο, λαμβάνει χώρα η πτώση της πόλης Γιάνες.

* 1939 - δέκα μόλις ώρες μετά την κήρυξη των εχθροπραξιών του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο πόλεμος αρχίζει και στη θάλασσα, όταν ένα γερμανικό υποβρύχιο βυθίζει το βρετανικό επιβατικό»Αθένια".

* 1939 - οι ΗΠΑ δηλώνουν την ουδετερότητά τους στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

* 1941 - στην ΕΣΣΔ, οι Γερμανοί βομβαρδίζουν το Λένινγκραντ.

* 1943 - στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, το 503ο τάγμα αλεξιπτωτιστών, προσγειώνεται και καταλαμβάνει τη Ναζντάμπ στην Παπούα Νέα Γουινέα.

* 1944 - η ΕΣΣΔ κηρύσσει τον πόλεμο στη Βουλγαρία.

* 1945 - ο Κόρουιν Χίνσαου και ο Γουίλιαμ Φέλντμαν της κλινικής Μάγιο των ΗΠΑ ανακοινώνουν την πρώτη επιτυχή χρήση στρεπτομυκίνης στη θεραπεία της φυματίωσης στους ανθρώπους.

* 1948 - ο εμπνευστή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ρόμπερτ Σούμαν, γίνεται πρωθυπουργός της Γαλλίας.

* 1949 - οι Βούλγαροι παραδέχονται ότι, περίπου 800 Έλληνες αντάρτες εισέρχονται στο βουλγαρικό έδαφος, όπου αφοπλίζονται και κρατούνται σε στρατόπεδα.

* 1949 - στην Αμερική σημειώνεται η πρώτη μαζική δολοφονία. Δράστης ένας πρώην ελεύθερος σκοπευτής, ο οποίος δολοφόνησε 13 γείτονές του στο Νιού Τζέρσι.

* 1952 - στην Ελλάδα διεξάγονται συνομιλίες για την καθιέρωση εκλογικού συστήματος και την άμεση διενέργεια εκλογών.

* 1954 - στη Σιβηρία, σοβιετικά τζετ καταρρίπτουν αεροσκάφος των ΗΠΑ, που περιπολεί πάνω από τη θάλασσα της Ιαπωνίας.

* 1959 - Ο Ανδρέας Παπανδρέου επιστρέφει στην Ελλάδα έπειτα από απουσία είκοσι και πλέον ετών στις ΗΠΑ

* 1961 - ο Γάλλος Πρόεδρος Σαρλ ντε Γκολ αναγνωρίζει τη Σαχάρα ως κομμάτι της Αλγερίας.

* 1969 - ο υπολοχαγός Γουίλιαμ Κάλεϊ κατηγορείται για το φόνο 109 Βιετναμέζων στο Μάι Λέι.

* 1972 - Παλαιστίνιοι του»Μαύρου Σεπτέμβρη" κάνουν επίθεση στο κατάλυμα της ισραηλινής ολυμπιακής αποστολής στο Μόναχο, όπου συλλαμβάνουν εννέα αθλητές και συνοδούς ως ομήρους και σκοτώνουν άλλους δυο επί τόπου. Στη συνέχεια οχυρώνονται στο κατάλυμα και προβάλλουν τις απαιτήσεις τους. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες διακόπτονται. Τελικά το βράδυ της ίδιας μέρας οι Παλαιστίνιοι και οι όμηροι μεταφέρονται στο αεροδρόμιο του Μονάχου, όπου ύστερα από νέο επεισόδιο σκοτώνονται και οι εννιά όμηροι, πέντε τρομοκράτες και ένας αστυνομικός.

* 1975 - στο Σακραμέντο της Καλιφόρνια των ΗΠΑ, μία οπαδός του Τσάρλς Μάνσον, η Λινέτ»Σκουίκι" Φρομ, προσπαθεί να δολοφονήσει τον Πρόεδρο Φορντ, αλλά ένας μυστικός πράκτορας ανατρέπει τα σχέδια της. Δεκαεπτά μέρες αργότερα, στις 22 Σεπτεμβρίου, ο Φορντ δέχεται άλλη μια δολοφονική επίθεση εναντίον του πάλι από γυναίκα, μια 45χρονη νοικοκυρά, που προσπάθησε να τον πυροβολήσει στο Σαν Φρανσίσκο.

* 1978 - αρχίζουν οι συνομιλίες για τη Συμφωνία του Καμπ Ντέιβιντ, στο Μέριλαντ των ΗΠΑ, ανάμεσα στον Αιγύπτιο Πρόεδρο Ανουάρ Σαντάτ και τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μενεχέμ Μπεγκίν.

* 1980 - καίγεται το Φανάρι στην Κωνσταντινούπολη, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν δύο άτομα και να τραυματιστούν δεκάδες. Τελευταία στιγμή σώζεται το Πατριαρχείο.

* 1980 - στην Ελβετία, δίνεται στην κυκλοφορία το μεγαλύτερο τούνελ του κόσμου, το τούνελ του Σαν Γκοτάρντ, το οποίο έχει μήκος 16,32 χμ και φτάνει από το Γκοσενέν στο Ερολό.

* 1986 - στο αεροδρόμιο του Καράτσι σημειώνεται αεροπειρατεία στη πτήση 73 της Pan America, από τέσσερις αεροπειρατές της οργάνωσης Αμπού Νιντάλ. Το αεροσκάφος είχε 379 επιβαίνοντες, εκ των οποίων οι 22 έπεσαν νεκροί από τα πυρά και τις χειροβομβίδες των αεροπειρατών, την ώρα, που οι πακιστανικές δυνάμεις ασφαλείας εισέβαλλαν στο αεροσκάφος.

* 1991 - στην Αργεντινή, η Κυβέρνηση Μένεμ ανακοινώνει την καταβολή αποζημιώσεων, ύψους 7 εκατ. δολαρίων, σε 600 πρώην πολιτικούς κρατούμενους από τα χουντικά καθεστώτα της περιόδου 1976-1983.

* 1992 - στο Μαρόκο, το 99,9% των κατοίκων υπερψηφίζουν σε δημοψήφισμα το σχέδιο αναθεώρησης του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο ο βασιλιάς Χασάν παραχωρεί κάποιες εξουσίες σε Κυβέρνηση και Βουλή.

* 1993 - ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος κατακρίνει έντονα τους πρόσφατους βανδαλισμούς σε βάρος των ελληνικών νεκροταφείων στην Κωνσταντινούπολη.

* 1995 - στο Αφγανιστάν, το κίνημα Ταλιμπάν των ισλαμιστών φοιτητών καταλαμβάνει την πόλη Χεράτ.

* 1995 - Η Γαλλία πραγματοποιεί υπόγεια πυρηνική δοκιμή στην Ατόλλη Mururoa, προκαλώντας παγκόσμια κατακραυγή.

* 1996 - οι ΗΠΑ δίνουν το πράσινο φως για την εισβολή της Τουρκίας στο Ιράκ, αποδεχόμενες την ιδέα και την ανάγκη δημιουργίας ουδέτερης ζώνης για τους Κούρδους στα σύνορα των δύο χωρών.

* 2000 - η Τουβαλού γίνεται μέλος των Ηνωμένων Εθνών.

* 2001 - προσάπτονται κατηγορίες για ανθρωποκτονία στον πρώην Πρόεδρο του Περού Αλμπέρτο Φουτζιμόρι.

* 2002 - έκρηξη, που προκαλείται από παγιδευμένο αυτοκίνητο, γίνεται η αιτία να χάσουν 30 άνθρωποι τη ζωή τους στην Καμπούλ του Αφγανιστάν, σε μία προσπάθεια δολοφονίας του Αφγανού Προέδρου Αμίντ Καρζάι.

* 2002 - παραδίνεται στην Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία ο Δημήτρης Κουφοντίνας για να αναλάβει, όπως είπε, την πολιτική ευθύνη για όλες τις ενέργειες της 17Ν. Ο»Λουκάς" της 17Ν πηγαίνει στη Γ.Α.Δ.Α με ταξί από τον Πειραιά, παρουσιάζεται στον αξιωματικό υπηρεσίας και λέει ότι είναι ο Δημήτρης Κουφοντίνας και θέλει να παραδοθεί.

* 2004 - Ο Frances είναι ο δεύτερος τυφώνας από τον οποίο πλήγεται η Φλόριδα σε διάστημα τριών εβδομάδων. Περισσότεροι από 30 οι νεκροί.

* 2006

* 2007

* 2008

* 2009

* 2010

* 2011

Τέχνες - Επιστήμες - Πολιτισμός

* 1910 - στη Γαλλία, η Μαρία Κιουρί ανακοινώνει τις νέες της ανακαλύψεις περί μεταβολής του ραδίου.

* 1957 - εκδίδεται το βιβλίο του Τζάκ Κέρουακ »Στο δρόμο" (On the Road), το οποίο βασίζεται στη φιλία του συγγραφέα με τον Νιλ Κάσιντι, ένα από τα πιο γνωστά δείγματα των μπίτνικ.

* 1977 - εκτοξεύεται με μικρή καθυστέρηση το διαστημόπλοιο Voyager 1.

* 1984 - προσγειώνεται το διαστημικό σκάφος Discovery.

* 1991 ο Τζον Τραβόλτα παντρεύτηκε την Κέλι Πρέστον σε Σαϊεντολογική τελετή.

* 1992 - ο Πρινς είναι ο πιο ακριβοπληρωμένος τραγουδιστής της Αμερικής, καθώς υπογράφει συμβόλαιο 100.000.000 δολαρίων με την εταιρία Warner Bros.

* 1993 - αποθεώνονται στην Επίδαυρο οι Χοσέ Καρέρας και Μονσεράτ Καμπαγιέ.

Αθλητισμός

* 1901 - δημιουργείται στο Σικάγο η πρώτη οργανωμένη λίγκα του μπέιζμπολ, η National Association of Professional Baseball Leagues.

* 1931 - ο τερματοφύλακας της Σέλτικ Τζον Τόμσον χάνει τη ζωή του έπειτα από εσκεμμένο χτύπημα του επιθετικού της Ρέιντζερς Σαμ Ινγκλις.

* 1933 - Ο παγκόσμιος πρωταθλητής Τζιμ Λόντος φτάνει στην Αθήνα για δύο αγώνες πάλης στο Καλλιμάρμαρο.

* 1960 - ο Κάσιους Κλέι, μετέπειτα Μοχάμεντ Άλι κερδίζει το πρώτο του χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο, στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης.

* 1962 - θεμελιώνεται το Γκολφ της Γλυφάδας.

* 1970 - ο Αυστριακός οδηγός Γιόχεν Ριντ σκοτώνεται όταν η Lotus που οδηγεί βγαίνει εκτός πίστας κατά την διάρκεια προπόνησης για το ιταλικό Grand Prix της Μόντσα. Ο 28χρονος Αυστριακός που προηγούνταν στον πίνακα της γενικής κατάταξης στη Φόρμουλα 1 τελικά θα ανακηρυχθεί παγκόσμιος πρωταθλητής μετά θάνατον όταν ο Εμερσον Φιτιπάλντι θα κερδίσει τον Τζάκι Ιξ στερώντας του την πρωτιά.

* 1979 - η Αν Μάγιερς γίνεται η πρώτη γυναίκα, που υπογράφει συμβόλαιο με ομάδα του NBA, τους Indiana Pacers.

* 1983 - το»Sports Illustrated γίνεται το πρώτο εβδομαδιαίο περιοδικό που έχει τετράχρωμες φωτογραφίες σε κάθε σελίδα.

* 1989 - η τενίστρια Κρις Εβερτ αποσύρεται από το επαγγελματικό τένις μετά από καριέρα 19 ετών. Στον τελευταίο της αγώνα χάνει από τη Ζίνα Γκάρισον με 7-6, 6-2 στο US Open.

* 1993 - ο Αμερικανός άσος των 500 κυβικών Γουέιν Ρέινι τραυματίζεται σοβαρά σε αγώνες μοτοσικλέτας και μένει ανάπηρος. Δεν εγκαταλείπει όμως τις πίστες αλλά κάνει την δική του ομάδα Yamaha Team Ρέινι και λαμβάνει μέρος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα 500cc.

* 1997 - ο πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ, ανακοινώνει ότι, η Αθήνα είναι η πόλη, που θα διοργανώσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Τρικούβερτο γλέντι από τα μέλη της ελληνικής αποστολής, τον Δήμαρχο Αθηναίων Δημήτρη Αβραμόπουλο, τον αν. Υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Παπανδρέου, τον υφυπουργό Αθλητισμού Ανδρέα Φούρα και την πρόεδρο της Επιτροπής Διεκδίκησης Γιάννα Αγγελοπούλου - Δασκαλάκη που δίνει την πρώτη της τηλεοπτική συνέντευξη στον Μανόλη Μαυρομάτη.

* 1998 - η Κύπρος πετυχαίνει τη μεγαλύτερη νίκη της ποδοσφαιρικής ιστορίας της κερδίζοντας 3-2 την Ισπανία στη Λευκωσία στα πλαίσια των προκριματικών του Εuro 2000. Μετά τον αγώνα, ο προπονητής των»φούριας ρόχας" Χαβιέ Κλεμέντε παραιτείται.

* 2001 - το ντεμπούτο του Ότο Ρεχάγκελ στον πάγκο της Εθνικής Ελλάδας συνοδεύεται από μια ήττα 5-1 από τη Φινλανδία στο Ελσίνκι.

Γεννήσεις

* 1568 - Τομάσο Καμπανέλα, Δομινικανός θεολόγος, φιλόσοφος και ποιητής.
* 1600 - Λορέτο Βιτόρι, Ιταλός συνθέτης.
* 1638 - Λουδοβίκος ΙΔ' της Γαλλίας.
* 1735 - Γιόχαν Κρίστιαν Μπαχ, Γερμανός συνθέτης, γιος του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ .
* 1750 - Ρόμπερτ Φέργκιουσον, Σκοτσέζος ποιητής.
* 1791 - Τζιάκομο Μεϊερμπέερ, Γερμανοεβραίος συνθέτης της όπερας, κατά κόσμον Γιαακόβ Λίεμπμαν Μπέερ.
* 1847 - Τζέσε Τζέιμς, θρυλικός ντεσπεράντο της Άγριας Δύσης. Από τους λίγους»διανοούμενους» του χώρου του, συνήθιζε να απαγγέλλει στίχους του Σαίξπηρ μετά από κάθε παράνομη πράξη του.
* 1857 - Κονσταντίν Τσιολκόφσκι, Ρώσος επιστήμονας, πρωτοπόρος στην κοσμοναυτική,.
* 1888 - Σαρβεπάλι Ραντχακρισνάν, φιλόσοφος και δεύτερος Πρόεδρος της Ινδίας.
* 1905 - Άρθουρ Κέστλερ, Ούγγρος συγγραφέας.
* 1916 - Φρανκ Γέρμπαϊ, Αφροαμερικανός ιστορικός συγγραφέας.
* 1929 - Αντριάν Νικολάγιεφ, Ρώσος κοσμοναύτης.
* 1939 - Σουσούμου Τονεγκάουα, τιμημένος με Νόμπελ, μοριακός βιολόγος.
* 1940 - Η Joraquel Tejada στο Σικάγο που αργότερα θα γίνει ο μεγάλος παγκόσμιος αστέρας του κινηματογράφου η Ράκελ Γουέλς.
* 1945 - Αλ Στιούαρτ, Αμερικανός ρόκερ.
* 1946 - Φρέντι Μέρκιουρι,του βρετανικού ροκ συγκροτήματος Κουίν (Queen). * 1946 - Φρέντι Μέρκιουρι, συνθέτης, τραγουδιστής του βρετανικού ροκ συγκροτήματος Κουίν

Θάνατοι

* 1642 - Ρισελιέ, Γάλλος καρδινάλιος, Πρωθυπουργός του Λουδοβίκου ΙΓ'
* 1803 - Πιέρ Σοντερλός ντε Λακλός, Γάλλος στρατηγός και πολιτικός.
* 1857 - Αύγουστος Κοντ, Γάλλος φιλόσοφος, ένας από τους θεμελιωτές της Κοινωνιολογίας
* 1906 - Λούντβιχ Μπόλτσμαν, Αυστριακός φυσικός, γνωστός για την ανακάλυψη της στατιστικής μηχανικής.
* 1988 - Γκερτ Φρόμπ, Γερμανός ηθοποιός, ο οποίος υποδυόταν το»Χρυσοδάχτυλο", στην ομώνυμη ταινία του Τζέιμς Μποντ.
* 1992 - Φριτζ Λίμπερ, Αμερικανός συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας.
* 1995 - Κωνσταντίνος Κουλεντιανός, Έλληνας γλύπτης σε ηλικία 77 ετών.
* 1997 - Μητέρα Τερέζα, φιλάνθρωπος (βραβείο Νόμπελ Ειρήνης 1979)
* 1998 - Βέρνερ Πάντον, Δανός αρχιτέκτων και σχεδιαστής επίπλων
* 2006 - Απόστολος Σουγκλάκος, Έλληνας παλαιστής και ηθοποιός
* 2007 - Νίκος Νικολαΐδης, σκηνοθέτης

Αργίες - Επέτειοι - Εορτές

* Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΖΑΧΑΡΙΑΣ και ή σύζυγος του ΕΛΙΣΑΒΕΤ

* Ο ΑΓΙΟΣ ΑΒΔΑΙΟΣ Επίσκοπος

* ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΜΕΔΙΜΝΟΣ, ΟΥΡΒΑΝΟΣ, ΘΕΟΔΩΡΟΣ και 80 Ιερείς και Διάκονοι

* Ο ΑΓΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ Ό Απόστολος»ό εν τω Αθηρά".

* Η ΑΓΙΑ ΡΑΪΣ(ή Ήραίς)

* Ο ΟΣΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ

* Ο ΑΓΙΟΣ ALTO (Σκωτσέζος)

--

5 Σεπτεμβρίου, Επιστήμη (αγγλικά)

Από την Live-Pedia.gr

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License