Σκίουρος ή βερβερίτσα είναι το κοινό όνομα της οικογένειας Σκιουρίδες. Προέρχεται από την ελληνικές λέξεις σκιά και ουρά. Συνήθως η λέξη χρησιμοποιείται για να κατονομάσει ζώα του γένους Sciurus και Tamiasciurus. Αυτά τα τυπικά μέλη της οικογένειας είναι τρεις σκίουροι με μεγάλες φουντωτές ουρές, που απαντώνται στην Ευρώπη, την Ασία και την Αμερική. Παρόμοια γένη υπάρχουν και στην Αφρική. Ωστόσο, στις Σκιουρίδες περιλαμβάνονται επίσης οι ιπτάμενοι σκίουροι, και σκίουροι εδάφους όπως οι κυνόμυες και οι μαρμότες.

Τα πιο συνηθισμένα είδη σκίουρου είναι ο Σκίουρος Αλεπού (S. niger), ο Ανατολικός Γκρι Σκίουρος (S. carolinensis), ο Δυτικός Γκρι Σκίουρος (S. griseus), ο Σκίουρος Ντάγκλας (Tamiasciurus douglasii) και ο Αμερικάνικος Κόκκινος Σκίουρος (T. hudsonicus).
Διατροφή

Αντίθετα με τα κουνέλια και τα ελάφια, οι σκίουροι δεν μπορούν να χωνέψουν την κυτταρίνη και πρέπει να βασιστούν σε τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και λίπος. Οι αρχές της άνοιξης είναι η δυσκολότερη περίοδος για τους σκίουρους, καθώς τα θαμμένα καρύδια αρχίζουν να φυτρώνουν και δεν είναι πλέον διαθέσιμα για τροφή. Νέες πηγές φαγητού δεν είναι ακόμη διαθέσιμες. Στις περιόδους αυτές οι σκίουροι βασίζονται πάρα πολύ σε μπουμπούκια δέντρων, κυρίως των σφεδαμνών. Οι σκίουροι είναι παμφάγοι, τρώνε μια μεγάλη ποικιλία τροφών φυτικής προέλευσης, συμπεριλαμβανομένων καρυδιών, καρπών, φρούτων, μυκήτων, καθώς και εντόμων, αυγών ακόμη και μικρών θηλαστικών, πουλιών, βατράχων και ψοφιμιών. Στις τροπικές περιοχές, αυτού του είδους οι τροφές αντικαθιστούν τα καρύδια.

Βλαβερότητα

Οι σκίουροι είναι γενικά έξυπνα και επίμονα ζώα. Σε κατοικήσιμες περιοχές έχουν την κακή συνήθεια να τρώνε από ταΐστρες πουλιών, να σκάβουν σε γλάστρες είτε για να θάψουν είτε για να βρουν καρπούς και να φτιάχνουν φωλιές σε φιλόξενες γι’ αυτούς περιοχές, όπως σοφίτες.

Οι σκίουροι καμιά φορά μπορούν να αποτελέσουν πραγματική επιδημία γιατί μασούν φαγώσιμα και μη φαγώσιμα αντικείμενα. Το συνήθειο αυτό διατηρεί τα δόντια τους αιχμηρά και τα φθείρει ώστε να πέσουν (τα τρωκτικά αλλάζουν συνεχώς δόντια). Κάποιοι ιδιοκτήτες καταφεύγουν σε ενδιαφέροντες τρόπους απώθησης τους, για παράδειγμα τοποθετώντας στις σοφίτες κομμάτια γούνας από κατοικίδιες γάτες ή σκύλους. Η γούνα αυτή δηλώνει στο σκίουρο πως στην περιοχή υπάρχουν “κυνηγοί” και δεν φωλιάζει πια εκεί. Ψεύτικες κουκουβάγιες κι άλλων ειδών σκιάχτρα γενικά αγνοούνται από τα ζώα, και ο καλύτερος τρόπος να τα αποτρέψει κανείς από το να μασούν τα πάντα είναι να τα καλύψει με κάτι που τα κάνει ανεπιθύμητα: για παράδειγμα απαλό πανί ή σκόνη κόκκινης πιπεριάς. Ακόμη και παγίδες επιστρατεύονται για να εκδιωχθούν οι σκίουροι από κατοικημένες περιοχές.
Οι σκίουροι μπορούν να εκπαιδευτούν να τρώνε από το χέρι του ανθρώπου. Επειδή μπορούν να αποθηκεύουν στο σώμα τους το παραπανίσιο φαγητό, θα φάνε όσο βρούνε διαθέσιμο. Οι σκίουροι που κατοικούν σε πάρκα και πόλεις μαθαίνουν πως ο άνθρωπος είναι πηγή έτοιμου φαγητού. Ωστόσο, το τάισμα με το χέρι δεν ενδείκνυται καθώς το ζωάκι μπορεί να μεταφέρει μεταδοτικές ασθένειες. Ακόμη, δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν τα δάχτυλα από το φαγητό και τα δαγκώματα είναι οδυνηρά.

Οι σκίουροι προκαλούν συχνά προβλήματα και στην ηλεκτροδότηση, καθώς μπαίνουν στους μετασχηματιστές ψάχνοντας για τροφή. Τότε παθαίνουν ηλεκτροπληξία και προκαλούν βραχυκυκλώματα που καταστρέφουν τον εξοπλισμό. Οι σκίουροι κατόρθωσαν να “ρίξουν” το υπερσύγχρονο χρηματιστήριο NASDAQ δύο φορές και να προκαλέσουν προβλήματα στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα. Επίσης ακονίζουν τα δόντια τους σε κλαδιά δέντρων, αλλά δεν μπορούν να τα ξεχωρίσουν από ηλεκτροφόρα καλώδια. Συχνά χρησιμοποιείται ελαστικό για να εμποδίσει την πρόσβασή τους σε τέτοιες εγκαταστάσεις.

Κυνήγι

Μέχρι την εποχή μας, το κρέας του σκίουρου θεωρούταν εκλεκτό πιάτο σε περιοχές των ΗΠΑ, γι’ αυτό και τον κυνηγούν.

Επιρροή στο μοντέρνο πολιτισμό

Τσιπ και Ντέηλ

Παρά το γεγονός πως θεωρούνται από αρκετούς βλαβεροί, γενικότερα είναι αγαπητά ζώα, χάρις στην γλυκύτατη εμφάνισή τους, τη χαριτωμένη τους κίνηση και τη συνήθεια να μαζεύουν καρύδια. Οι σκίουροι είναι από τα πιο επιτυχημένα άγρια αστικά είδη, καθώς αντίθετα με τους αρουραίους θεωρούνται συμπαθητικοί. Οι σκίουροι είναι δημοφιλείς χαρακτήρες σε πολλά καρτούν, όπως ο "Ρόκυ, ο Ιπτάμενος Σκίουρος" και οι "Τσιπ και Ντέηλ" του Ντίσνεϋ.

Οι αλμπίνοι σκίουροι θεωρούνται από κάποιους σημάδι καλής τύχης. Το Olney στο Ιλλινόις είναι το σπίτι της μεγαλύτερης γνωστής αποικίας σκίουρων αλμπίνων.

Θηλαστικά