Πλούτωνας (πλανήτης νάνος)


Ο Πλούτωνας είναι πλανήτης νάνος, όπως χαρακτηρίστηκε τελευταία, του Ηλιακού Συστήματος, με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.

Ανακάλυψη

Ο ιδρυτής του αστεροσκοπείου του Flagstaff της Αριζόνας Λόουελ (P. Lowell 1855-1916) είχε υπολογίσει τη θέση, στην οποία θα έπρεπε να βρίσκεται ο Πλούτωνας από τις παρέλξεις που ασκούσε στον Ποσειδώνα. Πράγματι στις 21 Ιανουαρίου του 1930 ανακαλύφθηκε φωτογραφικά ως τελευταίος πλανήτης από τον Αμερικανό αστρoνόμο Κλάϊντ Τόμπω (Cl. Tombaugh). Ο Πλούτωνας μαζί με το δορυφόρο του, Χάροντα αποτελεί διπλό σύστημα, ενώ το 2006 ανακαλύφθηκαν κι άλλοι δυο μικροί δορυφόροι σε τροχιά γύρω του. Τον Ιούνιο του 2006, οι δυο αυτοί δορυφόροι ονομάστηκαν Νύχτα, από τη μυθολογική οντότητα Νύχτα, μητέρα του Πλούτωνα, και Ύδρα, από το εννιακέφαλο τέρας, φύλακα του Κάτω Κόσμου. Επειδή όμως υπάρχει ήδη αστεροειδής ονόματι Νυξ (δηλαδή Νύχτα), αποφάσισαν να χρησιμοποιούν τη λίγο διαφορετική ορθογραφία Nix (Νιξ) στα αγγλικά για το δορυφόρο του Πλούτωνα.

Χαρακτηριστικά στοιχεία

Η μέση απόσταση του Πλούτωνα από τον Ήλιο είναι 39,5 α.μ. δηλαδή περίπου 6 δισεκ. χλμ., η δε περιφορά του γύρω από τον Ήλιο συμπληρώνεται σε 248 γήινα έτη. Εν τούτοις λόγω της μεγάλης εκκεντρότητας της τροχιάς του, η μεγαλύτερη των πλανητών, ο Πλούτωνας εις μεν το περιήλιο πλησιάζει τον Ήλιο περισότερο από τον Ποσειδώνα, περίπου σε απόσταση 4,5 δισεκ. χλμ., εις δε το αφήλιο απομκρύνεται του Ηλίου σε απόσταση περίπου 7,4 δισεκ. χλμ. Εξ άλλου η τροχιά του Πλούτωνα παρουσιάζει και τη μεγαλύτερη κλίση ως προς την ελλειπτική, δηλαδή ίση με 17° περίπου.

Ο Πλούτωνας φαίνεται ως αστέρας 14,5 μεγέθους η πραγματική του διάμετρος ισούται με 6.850 χλμ., δηλαδή με το 0,54 περίπου της Γης. Η μάζα του το πιθανότερο είναι ίση προς τα 0,9 της γήινης, ενώ η πυκνότητά του περίπου εξαπλάσια.

Δεν είναι τίποτα το βέβαιο προς τη φυσική του κατάσταση. Στη μέση απόστασή του από τον Ήλιο, 40 φορές μεγαλύτερη από εκείνη της Γης, θα δέχεται και 402 = 1600 φορές μικρότερη ποσότητα θερμότητας και φωτός από ότι δέχεται η Γη, η δε θερμοκρασία του στην επιφάνειά του υπολογίζεται στους -220° C.

Σύγχρονη θεώρηση

Η ανακάλυψη, τα τελευταία χρόνια, σωμάτων με μέγεθος ίσο ή και μεγαλύτερο του Πλούτωνα στη Ζώνη του Kuiper γέννησε αμφιβολίες για το κατά πόσον ο Πλούτωνας πρέπει πλέον να θεωρείται πλανήτης. Το 2006 η Διεθνής Αστρονομική Ένωση αποφάσισε να μη θεωρείται πλανήτης ο Πλούτωνας αλλά μάλλον πλανήτης νάνος.[1][2][3][4] Δεν είναι βέβαιο ότι ο Πλούτωνας σχηματίστηκε ως πλανήτης την ίδια περίοδο που σχηματίστηκαν οι υπόλοιποι πλανήτες του Ηλιακού συστήματος.Η μάζα του είναι μικρότερη από αυτή της Σελήνης. Το 1978 ανακαλύφθηκε ο δορυφόρος του Πλούτωνα Χάρων και από τότε το ζεύγος Πλούτων-Χάρων θεωρείται ως ένας διπλός πλανήτης, και όχι ένας πλανήτης και ο δορυφόρος του. Κατα την περίοδο 1987-1989 ο Πλούτων και ο Χάρων βρίσκονται συνεχώς σε θέσεις έκλειψης και δεν είναι δυνατον να παρατηρηθούν και οι δύο από τη Γη. Ο Πλούτων πιθανόν αποτελείται από πετρώματα και πάγο και έχει αραιή ατμόσφαιρα. Η επιφάνειά του καλύπτεται από ένα στρώμα παγωμένου μεθανίου.

Αστρολογία

Στην αστρολογία ο Πλούτωνας είναι συγκυβερνήτης του Σκορπιού .

Σημειώσεις

1. ↑ Ο Τελικός Διακανονισμός της IAU για τον ορισμό του «πλανήτη», έτοιμος για ψηφοφορία. IAU (2006-08-24). Ανακτήθηκε 2006-08-24 .

2. ↑ Akwagyiram, Alexis (2006-08-02). "Farewell Pluto?". BBC News. Ανακτήθηκε 2006-03-05 .

3. ↑ Έγινε πλανήτης β' κατηγορίας, της Ρένας Δημητρίου, Τα Νέα, σελ. 65, 25 Αυγούστου 2006

4. ↑ Ο Πλούτωνας δεν είναι πλέον πλανήτης, Το Βήμα, σελ.14, 25 Αυγούστου 2006


Αστρονομία

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<@=@=@>


www.hellenica.de