Η Πνομ Πενχ (επίσημη απόδοση στο λατινικό αλφάβητο: Phnum Pénh, συνήθης απόδοση: Phnom Penh) είναι η πρωτεύουσα και η μεγαλύτερη σε πληθυσμό πόλη της Καμπότζης, με 2.009.264 κατοίκους το 2006. Η συνολική έκταση της πόλης είναι 376 τετρ.km και η πυκνότητα πληθυσμού 5.344 κάτοικοι ανά τετρ.km.

Γνωστή ως το «Διαμάντι της Ασίας» [1], ιδίως κατά τη δεκαετία του 1920, η Πνομ Πενχ αποτελεί ένα σημαντικό προορισμό για τον παγκόσμιο και εσωτερικό τουρισμό στην Καμπότζη, και είναι γνωστή για την παραδοσιακή της αρχιτεκτονική, με επιδράσεις των Χμερ και γαλλικές. Είναι επίσης η πλουσιότερη πόλη στη χώρα και το εμπορικό και πολιτιστικό της κέντρο, με το 14% περίπου του πληθυσμού της. Σημερινός δήμαρχος (2007) είναι ο Kep Chuktema.

Γεωγραφία και κλίμα

Η Πνομ Πενχ είναι χτισμένη στη συμβολή των ποταμών Τονλέ Σαπ και Μεκόνγκ, στη νότια κεντρική Καμπότζη. Οι γεωγραφικές συντεταγμένες της είναι 11° 33' βόρειο πλάτος και 104° 55' ανατολικό μήκος.

Το κλίμα είναι τροπικό, θερμό όλο το χρόνο με μικρές μόνο μεταβολές. Υπάρχουν τρεις εποχές: η «δροσερή», από τον Νοέμβριο ως τον Ιανουάριο, η θερμή, από τον Φεβρουάριο ως τον Μάιο, και η εποχή των βροχών, από τον Ιούνιο μέχρι και τον Οκτώβριο.

Ετυμολογία

Η πόλη έλαβε το όνομά της από τον Wat Phnom Daun Penh (γνωστό και απλώς ως Wat Phnom ή «Ναός του Λόφου»), που κτίσθηκε το 1373 για να στεγάσει 5 αγάλματα του Βούδα πάνω σε ένα τεχνητό λοφίσκο ύψους 27 μέτρων. Ο ναός ονομάσθηκε Daun Penh (= γιαγιά Πενχ) από μία πλούσια χήρα.

Προηγουμένως η Πνομ Πενχ ήταν γνωστή και ως Krong Chaktomuk, δηλαδή η «Πόλη με τις 4 όψεις», όνομα αναφερόμενο στο ότι οι ποταμοί Μεκόνγκ, Μπασάκ και Τονλέ Σαπ διασταυρώνονται εκεί σχηματίζοντας ένα «X». Με τις λέξεις Krong Chaktomuk αρχίζει το επίσημο «τελετουργικό» όνομα που έδωσε στην πόλη ο βασιλιάς Πονχέα Γιατ (Ponhea Yat), το οποίο ήταν «Krong Chaktomuk Mongkol Sakal Kampuchea Thipadei Sereythor Inthabot Borei Roth Reach Seima Maha Nokor».

Ιστορία

Η Πνομ Πενχ έγινε πρωτεύουσα της Καμπότζης αρχικά όταν ο Ponhea Yat, βασιλιάς της Αυτοκρατορίας των Χμερ, μετακίνησε την πρωτεύουσα από το Ανγκόρ Τομ μετά την κατάληψή του από το Σιάμ. Σήμερα τα λείψανα του Γιατ και της βασιλικής οικογένειας φυλάσσονται σε στούπα πίσω από τον Wat Phnom, μαζί με τα εναπομείναντα αγάλματα του Βούδα από την Ανγκοριανή εποχή. Η πόλη βέβαια προϋπήρχε και ο τρόπος της δημιουργίας της αναφέρεται σε τοπικό θρύλο.

Μόλις το 1866, επί βασιλείας Νοροντόμ Α΄, η Πνομ Πενχ έγινε η μόνιμη έδρα της κυβερνήσεως και ανεγέρθηκε το Βασιλικό Ανάκτορο. Τότε άρχισε η μεταμόρφωση αυτού που ήταν ουσιαστικά ένα μεγάλο χωριό σε σε μια μεγάλη πόλη, με τους Γάλλους αποικιοκράτες να επεκτείνουν το σύστημα των διωρύγων για τον έλεγχο των υγρότοπων, να κατασκευάζουν δρόμους και λιμάνι.

Κατά τον εικοστό αιώνα η πόλη συνέχισε να επεκτείνεται με την κατασκευή σιδηροδρόμου και του Διεθνούς Αεροδρομίου Pochentong.

Στον Πόλεμο του Βιετνάμ, η Καμπότζη χρησιμοποιήθηκε ως βάση του στρατού του Βόρειου Βιετνάμ και των Βιετκόνγκ, και χιλιάδες πρόσφυγες από όλη τη χώρα πλημμύρισαν την Πνομ Πενχ για να διαφύγουν τις συγκρούσεις ανάμεσα στον καμποτζιανό στρατό, τους βόρειους και νότιους Βιετναμέζους και τους Ερυθρούς Χμερ. Το 1975 ο πληθυσμός είχε αυξηθεί σε 2.000.000, με το μεγαλύτερο μέρος να αποτελείται από πρόσφυγες. Η πόλη καταλήφθηκε από τους Ερυθρούς Χμερ στις 17 Απριλίου. Πολλοί από τους κατοίκους της, ιδίως οι πλουσιότεροι, υποχρεώθηκαν να εργασθούν σε αγροκτήματα ως «καινούργιοι άνθρωποι». Το Γυμνάσιο Tuol Svay Prey μετατράπηκε σε φυλακή-στρατόπεδο από τις δυνάμεις του Πολ Ποτ, το S-21 (σήμερα «Μουσείο Γενοκτονίας Tuol Sleng»), όπου οι Καμποτζιανοί κρατούνταν και βασανίζονταν. Ο Πολ Ποτ επιθυμούσε την επιστροφή σε μία αγροτική οικονομία και για αυτό προχώρησε στην εκκαθάριση των μορφωμένων, σκοτώνοντας ακόμα και όποιον φορούσε γυαλιά, ώστε να αποκαθάρει τον πληθυσμό από τους δυτικότροπους. Λογικά, αυτές οι κατηγορίες ανθρώπων αφθονούσαν πολύ περισσότερο σε μία μεγάλη πόλη όπως η Πνομ Πενχ. Σήμερα, στο «Μουσείο Γενοκτονίας Tuol Sleng» εκτίθενται όργανα βασανισμού των Ερυθρών Χμερ και φωτογραφίες των θυμάτων τους. Το Choeung Ek στα προάστια, 15 χιλιόμετρα μακρύτερα, όπου οι Ερυθροί Χμερ οδηγούσαν φυλακισμένους από το Tuol Sleng για να τους σκοτώσουν και να τους θάψουν σε ρηχούς λάκους, είναι είσης σήμερα μνημείο για τους νεκρούς του καθεστώτος.

Οι Ερυθροί Χμερ διώχθηκαν από την Πνομ Πενχ από τους Βιετναμέζους το 1979 και πολλοί άνθρωποι που είχαν διαφύγει στην ύπαιθρο άρχισαν να επιστρέφουν στην πόλη. Το Βιετνάμ υπήρξε κράτος με το οποίο η Καμποτζη είχε πολλές συγκρούσεις στην Ιστορία και γι' αυτό η απελευθέρωσή τους έγινε δεκτή με ανάμικτα συναισθήματα από τους Καμποτζιανούς. Η σταθεροποίηση της πολιτικής κατάστασης έφερε ξένες επενδύσεις αλλά και ανθρωπιστική βοήθεια από πολλές χώρες, όπως η Αυστραλία, η Γαλλία και η Ιαπωνία. Η αποκατάσταση του δικτύου καθαρού πόσιμου νερού στην πόλη, όπως και του οδικού δικτύου και η δημιουργία σύγχρονων υποδομών έγινε με δάνεια από την Τράπεζα Αναπτύξεως της Ασίας και την Παγκόσμια Τράπεζα.

Τουρισμός

Παρά τη μερική ερείπωση από τις δεκαετίες των πολέμων, η Πνομ Πενχ διατηρεί την παραδοσιακή της γοητεία. Πολυτελείς κατοικίες κατά μήκος δενδροφυτευμένων λεωφόρων υπενθυμίζουν το παρελθόν της. Από την άλλη, τα διψήφια ποσοστά στην οικονομική της ανάπτυξη κατά τα τελευταία χρόνια πυροδότησαν την κατασκευή πληθώρας νέων ξενοδοχείων, εστιατορίων, κέντρων διασκεδάσεως και πολυκατοικιών γύρω από την πόλη.

Τα κυριότερα αξιοθέατα στην Πνομ Πενχ περιλαμβάνουν το ανάκτορο, το Phsar Thom Thmei, την Ασημένια Παγόδα, το Εθνικό Μουσείο, το Μνημείο της Ανεξαρτησίας (Vimean Akareach στη γλώσσα των Χμερ) και τον ναό Wat Phnom. Υπάρχουν επίσης το «Μνημείο Φιλίας Καμπότζης-Βιετνάμ» και το «Μουσείο Γενοκτονίας Tuol Sleng».

Μεταφορές

Το Διεθνές Αεροδρόμιο της Πνομ Πενχ είναι το μεγαλύτερο και με τη μεγαλύτερη κίνηση αεροδρόμιο της Καμπότζης. Βρίσκεται μόλις 7 χιλιόμετρα δυτικά του κέντρου της πόλεως. Ταξί, πούλμαν και μινιμπάς εκτελούν δρομολόγια προς όλους τους προορισμούς στη χώρα, ενώ υπάρχει και σιδηρόδρομος.

Παρά το ότι η πόλη απέχει 290 χιλιόμετρα από τη θάλασσα, αποτελεί μεγάλο λιμάνι στην κοιλάδα του Μεκόνγκ και συνδέεται με τη Νότια Σινική Θάλασσα με κανάλι στο δέλτα του Μεκόνγκ στο Βιετνάμ.

Διοίκηση

Διοικητικώς, η Πνομ Πενχ είναι δήμος αλλά με εξουσίες ισοδύναμες επαρχίας της Καμπότζης. Υποδιαιρείται σε 7 διαμερίσματα, τα εξής:

* Chamkarmon

* Daun Penh

* Prampir Makara

* Toul Kork

* Dangkor

* Meanchey

* Russey Keo

Αυτά υποδιαιρούνται περαιτέρω σε 76 σανγκάτ και 637 κρομ.[1]

«Αδελφές» πόλεις

Η Πνομ Πενχ είναι «αδελφοποιημένη» με τις εξής πόλεις:

* Ηνωμένες Πολιτείες Λονγκ Μπητς (Καλιφόρνια), ΗΠΑ

* Ηνωμένες Πολιτείες Πρόβιντενς (Ροντ Άιλαντ), ΗΠΑ

Δείτε επίσης

* Καμπότζη

* Ιστορία της Καμπότζης

Αναφορές

* Ο επίσημος ιστοτόπος

* Ιστορία της Πνομ Πενχ

Το περιεχόμενο του άρθρου βασίζεται σε αντίστοιχο άρθρο της Live-Pedia

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<@=@=@>