Ο Γιουσούφ Καρς (Yousuf Karsh: Μαρντίν, Τουρκία, 23 Δεκεμβρίου 1908 – Βοστώνη, ΗΠΑ, 13 Ιουλίου 2002) ήταν καναδός φωτογράφος αρμενικής καταγωγής, ο οποίος έγινε γνωστός για τα ασπρόμαυρα πορτρέτα πολλών μεγάλων προσωπικοτήτων της εποχής του.
Ο μικρός Γουσούφ (Ιωσήφ· στα αρμενικά: Χοβσέπ) έζησε τα γεγονότα της γενοκτονίας των Αρμενίων. Για να γλιτώσει από τους Τούρκους, η οικογένειά του διέφυγε στην Συρία, αλλά η μικρή του αδελφή πέθανε από την πείνα κατά την έξοδο από τα μέρη της Ανατολίας. Σε ηλικία 16 ετών έφυγε για τον Καναδά για να δουλέψει κοντά σε έναν θείο του φωτογράφο, που είχε ήδη εγκατασταθεί εκεί. Το 1928, ο θείος του τον έστειλε στην Βοστώνη να μαθητεύσει κοντά στον Αμερικανό φωτογράφο Τζων Γκάρο (John Garo).
Από την Βοστώνη, επέστρεψε στον Καναδά το 1932 και άνοιξε δικό του στούντιο στην Οττάβα κοντά στο Κοινοβούλιο του Καναδά. Ανάμεσα στους πρώτους του πελάτες ήταν και ο τότε πρωθυπουργός του Καναδά Μακένζι Κινγκ (αγγλ., Mackenzie King). Ακολούθησαν και άλλες πολλές διασημότητες από τον Καναδά που εκτίμησαν το ταλέντο του νεαρού Καρς στη δημιουργία φωτογραφικών πορτρέτων.
Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ φωτογραφημένος από τον Γιουσούφ Καρς, 1941.
Το 1941 φωτογράφησε τον βρετανό πρωθυπουργό Ουίνστον Τσώρτσιλ, ο οποίος είχε πάει στην Οττάβα για να δώσει μια ιστορική ομιλία στο Κοινοβούλιο του Καναδά. Η συγκεκριμένη φωτογραφία μπήκε τελικά στο εξώφυλλο του αμερικανικού περιοδικού Life, στο τεύχος της 21ης Μαΐου του 1945, και έτσι ο Καρς έγινε διάσημος. Με μια μηχανή μεγάλου φορμά (8 × 10 Calumet) απαθανάτισε προσωπικότητες όπως τον Αλβέρτο Αινστάιν, τον Αλβέρτο Σβάιτσερ, τον Φιντέλ Κάστρο, την Ίντιρα Γκάντι, τον Μωχάμετ Άλι, τον Πιέρ Έλλιοτ Τρυντώ, κ.ά.
Ο ίδιος ο Καρς, στο βιβλίο του Karsh Portfolio (Το λεύκωμα του Καρς, Toronto 1967), γράφει:
«Μέσα σε κάθε άνδρα και σε κάθε γυναίκα, κρύβεται ένα μυστικό· ως φωτογράφος οφείλω να το αποκαλύψω, εάν μπορώ. Η αποκάλυψη, αν συμβεί, θα συμβεί σε ένα κλάσμα του δευτερολέπτου με μια ασυνείδητη κίνηση, με μια στιγμιαία λάμψη του ματιού, με ένα πρόσκαιρο σήκωμα της μάσκας που όλοι οι άνθρωποι φορούν για να κρύβουν από τον κόσμο τον ενδόψυχο κόσμο τους. Σ' αυτή την πολύ φευγαλέα ευκαιρία, ο φωτογράφος πρέπει να δράσει, γιατί αλλιώς έχει χάσει.»
Οι φωτογραφίες του Καρς βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη του Καναδά (Οττάβα), στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης, στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, στην Εθνική Πινακοθήκη Προσωπογραφιών (Λονδίνο) και στις συλλογές πολλών άλλων μουσείων. Ο φωτογραφικός εξοπλισμός του φυλάσσεται στο Καναδικό Μουσείο Επιστήμης και Τεχνολογίας (Οττάβα). Η Εθνική Πινακοθήκη του Καναδά τίμησε τον φωτογράφο με εκθέσεις το 1959, το 1989 και το 1998. Από το 1967 ήταν μέλος του τιμητικού «Τάγματος του Καναδά».
Το 1992, μετά από εξήντα χρόνια λειτουργίας, ο Καρς έκλεισε το στούντιό του στην Οττάβα και σταμάτησε να εργάζεται ως επαγγελματίας φωτογράφος. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα έζησε στην Βοστώνη, όπου και πέθανε το 2002. Η σορός του ενταφιάστηκε στην Οττάβα.
Εξωτερικές συνδέσεις
- Yousuf Karsh Estate — Επίσημος ιστοχώρος του κληροδοτήματος Γιουσούφ Καρς (Αγγλικά)
- Karsh Masterworks: A Tribute — Αφιέρωμα στο Καρς, Βιβλιοθήκη και Αρχεία του Καναδά (Αγγλικά)
- Hommage à Karsh, maître du portait — Αφιέρωμα στον Καρς, Βιβλιοθήκη και Αρχεία του Καναδά (Γαλλικά)
- Lights! Camera! Personality! The Karsh of Ottawa Collection — Ο φωτογραφικός εξοπλισμός του Καρς, Καναδικό Μουσείο Επιστήμης και Τεχνολογίας (Αγγλικά)
- Personnalités mises en lumière. La collection Karsh d'Ottawa — Ο φωτογραφικός εξοπλισμός του Καρς, Καναδικό Μουσείο Επιστήμης και Τεχνολογίας (Γαλλικά)
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
<@=@=@>