Ο Ζαν-Μπατίστ Καρπώ (Jean-Baptiste Carpeaux, 1827 – 1875) ήταν Γάλλος γλύπτης, ο οποίος θεωρείται ο σημαντικότερος της εποχής του και τα έργα του οποίου αποτελούν προανάκρουσμα της γλυπτικής του Ογκύστ Ροντέν.

Ο Καρπώ γεννήθηκε στην πόλη Βαλανσιέν (Valenciennes) της βόρεια Γαλλίας το 1827. Σπούδασε γλυπτική από το 1844 στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού και για ένα διάστημα υπήρξε μαθητής του διάσημου Γάλλου γλύπτη Φρανσουά Ρυντ (Francois Rude, 1784 – 1855). To 1854 κέρδισε το βραβείο της Ρώμης, που του έδωσε τη δυνατότητα να παραμείνει στη Ρώμη για επτά χρόνια (1854 – 1861), όπου και επηρεάστηκε από τα έργα των Ιταλών γλυπτών της Αναγέννησης Μιχαήλ Αγγέλου, Ντονατέλο και Βερόκιο. Κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του υπέφερε από μανία καταδίωξης. Πέθανε στις 12 Οκτωβρίου 1875 σε ηλικία 48 ετών στην πόλη Κουρμπεβουά (Courbevoie) της Γαλλίας.

Η φήμη του Καρπώ εδραιώθηκε με το έργο του σε μπρούντζο «Ο Ουγκολίνο και οι γιοι του» (1861, Ugolin et ses fils, Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, Νέα Υόρκη), με πολλές άλλες παραλλαγές του σε άλλα μουσεία, μεταξύ των οποίων και αυτή στο Μουσείο Ορσέ του Παρισιού. Από τα πιο γνωστά του έργα είναι «Η Κρήνη του Αστεροσκοπείου» (1873, Fontaine de l’ Observatoire) στους Κήπους του Λουξεμβούργου στο Παρίσι, με τις τέσσερις γλυπτές γυναικείες μορφές που κρατούν τη γήινη σφαίρα και αντιπροσωπεύουν τις τέσσερις ηπείρους Ασίας, Ευρώπης, Αμερικής και Αφρικής.

Το διασημότερο όμως έργο του Καρπώ είναι «Ο Χορός» (La Danse), που ολοκληρώθηκε το 1869 και αποτελεί ένα γλυπτικό σύνολο στην πρόσοψη της Όπερας Γκαρνιέ του Παρισιού. Η ρεαλιστική προσέγγιση του θέματος με τις γυμνές γυναικείες μορφές προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στους ακαδημαϊκούς κύκλους και κατηγορήθηκε ως ανήθικο.

Πηγές

* Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα, λήμμα «Καρπώ, Ζαν-Μπατίστ», τόμος 32, σελ. 234, Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα, 1996.
* Χέρμπερτ Ρηντ: «Λεξικό Εικαστικών Τεχνών», λήμμα «Καρπώ, Ζαν-Μπατίστ», σελ. 104, Εκδόσεις ΥΠΟΔΟΜΗ, Αθήνα, 1986.
* «ΠΑΡΙΣΙ» (Οδηγοί του Κόσμου) στο «Η Κρήνη του Λουξεμβούργου», σελ. 173, Εκδόσεις Καθημερινή/Dorling Kindersley Ltd, Αθήνα, 1998.