Το Πούντα Αρένας (Ισπανικά: Punta Arenas - Αμμώδες Σημείο) είναι ο μεγαλύτερος οικισμός στα Στενά του Μαγγελάνου και πρωτεύουσα της περιφέρειας Μαγκαγιάνες ι λα Αντάρκτικα Τσιλένα της Χιλής.

Ετυμολογία

Ο εξερευνητής του 17ου αιώνα Τζον Μπάιρον συχνά αναφέρεται ως ιδρυτής, αλλά μόλις το 1843 η πόλη ιδρύθηκε επίσημα από την κυβέρνηση της Χιλής. Το όνομα της πόλης προέρχεται από τον ισπανικό όρο punta arenosa, ο οποίος κυριολεκτικά σημαίνει αμμώδες σημείο. Η πόλη είναι γνωστή και με την ονομασία Μαγκαγιάνες, αν και σήμερα αυτός ο όρος αφορά κυρίως την ευρύτερη διοικητική περιφέρεια. Το Πούντα Αρένας συχνά αναφέρεται και ως «η πόλη με τις κόκκινες στέγες» λόγω των βαμμένων κόκκινων μεταλλικών στεγών που χαρακτήριζαν τον οικισμό για πολλά χρόνια, αν και μετά το 1970 το χαρακτηριστικό αυτό έχει ατονήσει.

Γεωγραφία

Η πόλη βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα της χερσονήσου Μπρούνσγουικ και είναι η νοτιότερη πόλη για το μέγεθός της στον κόσμο. Είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη σε όλη την περιοχή της Παταγονίας, μετά τις βορειότερες Νεουκέν και Κομοντόρο Ριβαντάβια στην Αργεντινή. Το 2002 ο πληθυσμός της ανερχόταν σε 120.000 κατοίκους[1], ενώ απέχει περίπου 1418 χλμ από τις ακτές της Ανταρκτικής.

Η χερσόνησος του Μπρούνσγουικ, εκτός από την ανατολική ακτή της με τους οικισμούς Γκουαίραμπο, Ρίο Αμαρίγιο και Πούντα Σαν Χουάν, είναι κυρίως ακατοίκητη. Ο δήμος (commune) του Πούντα Αρένας περιλαμβάνει όλη τη χερσόνησο, καθώς και τα νησιά δυτικά του Ίσλα Γκράντε της Γης του Πυρός, και βόρεια από τα κανάλια Κόκμπερν και Μαγκνταλένα. Τα μεγαλύτερα από αυτά τα νησιά είναι τα Σάντα Ινές, Ντεσολασιόν, Ντόσον, Αρακένα, Κλάρενς, Κάρλος και Γουίκχαμ. Εκτός από το νησί Ντόσον με πληθυσμό 301 κατοίκων το 2002, και τους 5 κατοίκους του νησιού Κλάρενς, τα υπόλοιπα είναι ακατοίκητα.

Ιστορία

Κατά μήκος των ακτών των Στενών του Μαγγελάνου, οι Ισπανοί προσπάθησαν να δημιουργήσουν δύο οικισμούς την πρώτη περίοδο εξερεύνησης της περιοχής. Ο πρώτος (1584), γνωστός και ως Νόμπρε ντε Χεσούς (Όνομα του Χριστού), εγκαταλείφθηκε εξαιτίας των δύσκολων καιρικών συνθηκών και της δυσπραγίας στην αναζήτηση νερού και τροφής, καθώς και των μεγάλων αποστάσεων από άλλα ισπανικά [[λιμάνι|λιμάνια] της περιοχής. Μία δεύτερη αποικία, με το όνομα Ρέι ντον Φελίπε (Βασιλιάς Φίλιππος) δημιουργήθηκε σε μία τοποθεσία περίπου 50 χλμ. βορειότερα από το σημερινό Πούντα Αρένας. Ο οικισμός αυτός μετονομάστηκε στην πορεία σε Πουέρτο Άμπρε (Λιμάνι της Πείνας), αλλά δεν κατάφερε να διατηρηθεί για παρόμοιους λόγους. Αυτές οι ισπανικές αποικίες ιδρύθηκαν με στόχο την αποτροπή της πειρατείας από Άγγλους ναυτικούς, αλλά και τον έλεγχο των Στενών του Μαγγελάνου.

Το 1843, η κυβέρνηση της Χιλής ξεκίνησε μία αποστολή με στόχο την ίδρυση ενός μόνιμου οικισμού στην περιοχή των Στενών. Για την αποστολή αυτή ναυπήγησε ένα μικρό ιστιοφόρο με το όνομα Γκολέτα Άνκουντ, το οποίο με πλοίαρχο το Βρετανό ναυτικό Τζον Γουίλιαμς μετέφερε 21 άτομα πλήρωμα και φορτίο, ιδρύοντας έναν οικισμό στις 21 Σεπτεμβρίου του 1843. Αν και η τοποθεσία του οικισμού ήταν καλή ως προς τη χερσαία άμυνά της, στην κορυφή μίας βραχώδους χερσονήσου, δεν είχε τις προδιαγραφές για να αναπτυχθεί ιδιαίτερα. Έτσι, ο στρατιωτικός κυβερνήτης της, Χοσέ ντε λος Σάντος Μαρντόνες, αποφάσισε το 1848 να μετακινήσει τον οικισμό στις όχθες του ποταμού Λας Μίνας και να τον μετονομάσει Πούντα Αρένας.

Στα μέσα του 19ου αιώνα, η Χιλή χρησιμοποίησε το Πούντα Αρένας ως τόπο εξορίας καταδίκων και στρατιωτικών με μη αποδεκτή συμπεριφορά, αλλά παράλληλα απέστειλε εκεί και μετανάστες. Το Δεκέμβριο του 1851, μία ανταρσία φυλακισμένων με αρχηγό τον αξιωματικό Καμπιάσο, οδήγησε στη δολοφονία του κυβερνήτη Μουνιός Γκαμέρο και του κληρικού της αποικίας, καθώς και στην καταστροφή της εκκλησίας και του νοσοκομείου[2]. Η ανταρσία καταστάλθηκε από τον κυβερνήτη Στιούαρτ του βρετανικού πλοίου Βιράγκο με τη βοήθεια των χιλιανών πλοίων Ιντερφατιγκάμπλε και Μετέορο[3][4]. Το 1877 μία ανταρσία πάλι, γνωστή με την ονομασία Ελ Μοτίν ντε λος Αρτιγιέρος (Η ανταρσία των πυροβολαρχών) προκάλεσε την καταστροφή μεγάλου μέρους της πόλης και τη δολοφονία πολλών πολιτών που δεν είχαν άμεση σχέση με τις τοπικές φυλακές. Η πόλη επανέκαμψε με την ανάπτυξη της εκτροφής προβάτων και την ανακάλυψη χρυσού, αλλά και με το αυξανόμενο εμπόριο με διερχόμενα πλοία. Ανάμεσα στο 1890 και το 1940, η περιοχή των Στενών του Μαγγελάνου έγινε μία από τις πιο παραγωγικές περιοχές για την εκτροφή προβάτων και παραγωγή μαλλιού, με πιο σημαντική την εταιρία Σοσιεντάντ Εξπλοταντόρα ντε Τιέρα ντελ Φουέγκο (Εταιρία Εξερεύνησης της Γης του Πυρός), η οποία έλεγχε περισσότερα από 10.000 τετρ. χλμ. στη νότια Χιλή και Αργεντινή. Η έδρα της εταιρίας και οι κατοικίες των ιδιοκτητών της βρίσκοταν στο Πούντα Αρένας.

Το λιμάνι του Πούντα Αρένας, αν και εκτεθειμένο σε καταιγίδες, θεωρούταν ένα από τα πιο σημαντικά της Χιλής, πριν από την κατασκευή του Καναλιού του Παναμά, καθώς χρησιμοποιούταν ως σταθμός ανεφοδιασμού για τα ατμόπλοια που ταξίδευαν μεταξύ Ατλαντικού και Ειρηνικού ωκεανού. Σήμερα, η κίνησή του περιορίζεται σε κρουαζιερόπλοια και επιστημονικές αποστολές. Η πόλη αποτελεί συχνά τον τόπο έναρξης αποστολών στην Ανταρκτική, αν και η Ουσουάια της Αργεντινής και το Κρισττσέρτς στη Νέα Ζηλανδία, έχουν επίσης μεγάλο ποσοστό της αντίστοιχης κίνησης[5].

Οικονομία

Μέχρι το 2006, η οικονομία του Πούντα Αρένας και της ευρύτερης περιοχής περιλάμβανε ποικίλες δραστηριότητες, ενώ η πόλη θεωρείται ζωτική και σύγχρονη. Τα κύρια αποθέματα πετρελαίου της Χιλής, αν και περιορισμένα, βρίσκονται στην περιοχή, όπως επίσης και κοιτάσματα λιθάνθρακα χαμηλής ποιότητας. Μία σύγχρονη μονάδα μεθανόλης υπάρχει κοντά στην πόλη. Η αγροτική παραγωγή, μαζί με την εκτροφή προβάτων και βοοειδών, παίζει ακόμα έναν σημαντικό ρόλο, ενώ ο τουρισμός έχει συνεισφέρει στην αναγνώριση και σταδιακή ανάπτυξη της πόλης. Επίσης σημαντικές δραστηριότητες είναι η ιχθυοτροφία και η κατασκευή ασημένιων αντικειμένων. Το Πούντα Αρένας συνδέεται ακτοπλοϊκά με τη γειτονική Γη του Πυρός, καθώς και με το χιλιανό οικισμό του Πουέρτο Γουίλιαμς, αν και σε πιο αραιά χρονικά διαστήματα. Αντίστοιχα, η πόλη διαθέτει ένα σύγχρονο αεροδρόμιο που δέχεται διεθνείς πτήσεις, ενώ αποτελεί σταθμό για πτήσεις από και προς την Ανταρκτική. Η πόλη συνδέεται επίσης οδικά με αυτοκινητόδρομο με την Αργεντινή.

Δημογραφικά στοιχεία

Το Πούντα Αρένας έχει πληθυσμό μεγαλύτερο από 146.000 κατοίκους, σύμφωνα με στοιχεία του 2008. Οι ρίζες των κατοίκων προέρχονται από τους πρώτους Ευρωπαίους αποίκους της περιοχής, οι οποίοι κατάγονταν στην πλειοψηφία τους από την Κροατία και την Ισπανία. Ακόμα και σήμερα όμως, εντοπίζονται κάτοικοι με ρίζες από άλλες χώρες, όπως τη Γερμανία, Μεγάλη Βρετανία, Ιταλία και Ελβετία.

Η μετανάστευση των Κροατών στο Πούντα Αρένας αποτέλεσε μία σημαντική εξέλιξη στην περιοχή των Στενών και την πόλη. Η επιρροή τους φαίνεται ακόμα και σήμερα στις ονομασίες των καταστημάτων και πολλών κτιρίων. Σύμφωνα με ορισμένες έρευνες, περίπου το 50% των σημερινών κατοίκων έχουν κάποια κροατική καταγωγή[6].

Κλίμα

Στοιχεία θερμοκρασίας 1888 - 2008.

Η εποχική διακύμανση της θερμοκρασίας στο Πούντα Αρένας καθορίζεται σημαντικά από τη γειτνίασή του με τον ωκεανό, με χαμηλότερες τιμές τον Ιούλιο περίπου στους −1 °C, και υψηλότερες τιμές τον Ιανουάριο στους 14 °C. Αυτό δεν σημαίνει ότι παρατηρείται σταθερή τιμή όλο το χρόνο, αλλά η ετήσια μεταβολή είναι συγκριτικά με άλλες περιοχές μικρή. Οι βροχοπτώσεις είναι έντονες μεταξύ Απριλίου και Μαΐου, ενώ χιονοπτώσεις παρατηρούνται όλη την περίοδο του χιλιανού χειμώνα (Ιούνιο με Σεπτέμβριο), αν και η μέση θερμοκρασία δεν είναι μικρότερη από 1°C[7]. Η πόλη είναι γνωστή στη Χιλή για τους δυνατούς της ανέμους που μπορεί να φτάσουν μέχρι και τα 130 χλμ/ώρα. Οι άνεμοι είναι εντονότεροι το καλοκαίρι, και για την αντιμετώπισή τους οι αρχές τοποθετούν σχοινιά στο κέντρο της πόλης για να βοηθήσουν την κυκλοφορία των πεζών, η οποία δυσχερένεται από τις ριπές ανέμου ανάμεσα στα κτίρια.

Το Σεπτέμβριο του 2000, το Πούντα Αρένας ήταν η πρώτη μεγάλη κατοικημένη περιοχή παγκόσμια που βίωσε άμεσα τις συνέπειες του φαινομένου της τρύπας του όζοντος, με την έκθεση των κατοίκων της σε πιθανότατα καταστροφικά για την ανθρώπινη υγεία επίπεδα υπεριώδους ακτινοβολίας.

Παραπομπές

1. ↑ Interactive map, INE Census 2002, Chile. (Click on XII Region and then on Punta Arenas)
2. ↑ Punta Arenas, History and Legends.
3. ↑ History HMS Virago
4. ↑ Brown, Charles H., Insurrection at Magellan. Narrative of the Imprisonment and Escape of Capt. Chas. H. Brown, from the Chilian Convicts, published by Geo. C. Rand, Boston, Second Edition, 1854.
5. ↑ Punta Arenas example
Ushuaiaexample
Ushuaiaexample
Ushuaiaexample
Claim that New Zealand is still the jumping-off point for today's expeditions to Antarctica, and the home of several Antarctic research institutes.
Christchurch... is still the major jumping off point for Antarctica. It hosts the International Antarctic Centre, a place well worth a visit.
6. ↑ Congreso Mundial Croata: Los croatas de Chile.
7. ↑ Punta Arenas article in Letsgochile.com

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<@=@=@>